Sau khi Kyiv thực hiện chiến dịch Mạng Nhện đầy bất ngờ và táo bạo vào các căn cứ không quân của Nga, phía Trung Quốc đã lên tiếng kêu gọi hai bên kiềm chế.
Ông Lưu Bằng Vũ, phát ngôn viên Tòa Đại sứ Trung Quốc ở Washington nói: “Lập trường của Trung Quốc là nhất quán và rõ rang.” Nhất quán thế nào? Rõ ràng thế nào? Ông Lưu nhấn mạnh: “Trung Quốc kêu gọi tất cả các bên tuân thủ 3 nguyên tắc: Không để chiến sự lan rộng, không leo thang xung đột, không đổ thêm dầu vào lửa.”
Rõ là những lời giả nhân giả nghĩa. Khi nói ra những lời đó, dường như ông Lưu cố tình lờ đi điều quan trọng rằng chính việc Bắc Kinh tăng cường quan hệ đối tác chiến lược với Nga kể từ khi Moscow phát động cuộc xâm lược vào Ukraine năm 2022 giống như thêm dầu vào lửa, góp phần làm leo thang xung đột. Chỉ việc Trung Quốc mua của Nga khối lượng dầu khổng lồ đã là một sự tiếp tay trắng trợn cho việc Nga kéo dài cuộc xung đột. Hoàn toàn đúng nếu cho rằng Trung Quốc chính là tòng phạm trong việc Nga gây nên cuộc chiến thảm khốc ở Ukraine.
Nói thẳng ra, Trung Quốc không hề có thực tâm muốn cuộc chiến sớm chấm dứt, vì ngày nào cuộc chiến còn kéo dài thì ngày đó Trung Quốc còn được mua dầu giá rẻ của Nga, ngày nào cuộc chiến còn kéo dài thì ngày đó Nga còn phải quỵ lụy Trung Quốc như kẻ dưới quỵ lụy bề trên. Vả chăng Bắc Kinh còn cần Nga về phe với mình trong vấn đề Biển Đông để bớt sự lẻ loi. Tổng Thống Nga Putin từng nói việc các cường quốc ngoài khu vực can thiệp vào tranh chấp Biển Đông sẽ chỉ cản trở tìm giải pháp cho vấn đề. Ông Putin cũng nói Moscow ủng hộ lập trường của Bắc Kinh về phán quyết của tòa án trọng tài ở The Hague, Hà Lan trong vụ Philippines kiện Trung Quốc về tranh chấp Biển Đông. Theo phán quyết này, Trung Quốc đã vi phạm các quyền của Philippines trên vùng biển này. Đến nay, Bắc Kinh vẫn một mực bác bỏ phán quyết đó của The Hague.
Bắc Kinh luôn mồm nói tôn trọng chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, nhưng chưa một lần Bắc Kinh mở mồm nói yêu cầu Moscow rút hết quân ra khỏi toàn cõi Ukraine. Ngay cả yêu cầu Nga ngừng bắn 30 ngày mà Bắc Kinh còn không nói. Nghĩa là với Trung Quốc, ngừng bắn hay không ngừng bắn là chuyện riêng của Nga và Ukraine, không dính dáng tới Trung Quốc. Mà đã như thế thì Trung Quốc đừng nên lên giọng đạo đức, chỉ làm thiên hạ ngứa tai.
Một điều mỉa mai là chính quyền của Tổng Thống Donald Trump không thể nói gì về sự đạo đức giả của Bắc Kinh. Đơn giản là vì chính quyền này cũng chẳng phải hạng tử tế gì, nhiều lúc còn tỏ ra như một bọn con buôn. Đám con buôn đó chưa bao giờ cho thấy họ hết lòng với chính nghĩa của Ukraine.
Ông Lưu Bằng Vũ nói thêm: “Trung Quốc sẽ tiếp tục duy trì liên lạc với cộng đồng quốc tế và đóng vai trò mang tính xây dựng trong việc thúc đẩy giải pháp chính trị cho cuộc xung đột.” Toàn những lời có cánh. Thiết nghĩ, thay vì nói những lời có cánh, Bắc Kinh chỉ cần ngừng mua dầu của Nga, ngừng hỗ trợ cho nền kinh tế èo uột của Nga thì Nga sẽ không còn đủ sức để kéo dài cuộc chiến mà nước này đã gây ra cho Ukraine. Bắc Kinh thừa thông minh để hiểu rằng không phải bằng lời nói giả nhân giả nghĩa, mà bằng những hành động thiết thực mới có thể giúp sớm kết thúc cuộc chiến ở Ukraine mà đang có sự tiếp tay của chính Bắc Kinh với những tên tội phạm ở Moscow.
Một câu nói dân gian thời hiện đại xem ra rất đúng với trường hợp của Trung Quốc: “Những thằng hay nói đạo đức thường vô đạo đức!”