Theo một cuộc khảo sát hơn 1,200 người do công ty công nghệ tài chính tín dụng Self Financial thực hiện, 56% người Mỹ từ chối lời mời vui chơi cùng bạn bè họ để tiết kiệm tiền. Và động thái này đã mang lại hiệu quả: những người trả lời cho biết họ tiết kiệm được gần $1,000 mỗi năm bằng cách từ chối các hoạt động giao lưu phổ biến – như đi ăn tối, xem phim hoặc dành thời gian cùng nhau.
Điều này đặc biệt đúng vào thời điểm hiện tại khi người tiêu dùng vẫn đang cảm thấy khó khăn do lạm phát mà đại dịch gây ra. Giá đồ ăn và những ly cocktail tại nhà hàng lần lượt tăng 4.1% và 2.1% so với năm ngoái, theo dữ liệu gần đây từ Cục Thống Kê Lao Động.
Mặc dù tiết kiệm đồng nào hay đồng nấy sẽ làm giảm bớt một số lo lắng, nhưng việc bỏ lỡ các buổi gặp mặt nhau nhiều lần lại khiến tình bạn sứt mẻ một chút. Trên thực tế, 60% người Mỹ cho biết họ cảm thấy ghen tị với những khoảng thời gian vui vẻ của người khác khi lướt mạng xã hội, theo cuộc khảo sát.
Nỗi sợ bị cho ra rìa không phải là nhược điểm duy nhất của việc nói “không” với các kế hoạch. Nghiên cứu cho thấy các mối quan hệ chất lượng là yếu tố quan trọng đối với cả hạnh phúc và tuổi thọ.
Sở hữu nhà riêng hoặc trả hết các khoản vay sinh viên là những thành tựu tuyệt vời, nhưng chẳng phải sẽ tuyệt vời hơn nhiều nếu bạn có ai đó để cùng chia sẻ những thành tựu đó sao, Nashira Lynton, cố vấn tài chính được công nhận và là người sáng lập Renewed Wealth Therapy, cho biết.
“Bạn đã đạt được mục tiêu lớn, trả hết nợ, rồi bạn sẽ ăn mừng cùng ai?” cô hỏi ẩn dụ. “Hãy biết mối quan hệ nào có giá trị với bản thân và mối quan hệ nào mà bạn muốn duy trì.”
Quyết định mối quan hệ nào bạn muốn đầu tư. Khi muốn cắt giảm chi tiêu không cần thiết, hãy xem xét ngân sách của mình và xác định những lĩnh vực mà bạn cảm thấy không mang lại niềm vui cho mình.
Amanda Clayman, một bác sĩ lâm sàng về sức khỏe tâm thần chuyên về các vấn đề tiền bạc, cho rằng điều tương tự cũng đúng với các mối quan hệ. Hãy xem bạn đang chi bao nhiêu tiền cho mỗi người mà bạn dành thời gian cho, có phù hợp với mức độ bạn coi trọng tình bạn của họ không?
“Khi bạn xem xét lại chi tiêu xã hội của mình, hãy tận hưởng những điều khiến bạn cảm thấy vui vẻ. Bạn thích dành thời gian cho ai? Một số người không phù hợp với bạn hay bạn có xu hướng chi tiêu quá mức khi đi chơi cùng họ? Quá trình đánh giá sẽ rất hữu ích trong việc phát hiện ra những khác biệt này,” Clayman nói.
Giả sử bạn đi ăn tại một nhà hàng sang trọng mỗi tháng một với một người khiến bạn lo lắng. Có lẽ bạn nên hạn chế thời gian và tiền bạc để duy trì mối quan hệ đó.
Nói với mọi người rằng bạn đang tiết kiệm tiền. Khi bạn từ chối lời mời, nhưng không tiết lộ lý do, mọi người sẽ vội kết luận những lý do không chính xác. Lynton cho biết, việc cho bạn bè biết rằng bạn đang hướng tới mục tiêu tiết kiệm một khoản tiền lớn hoặc chỉ đơn giản là cố gắng cắt giảm chi tiêu sẽ giúp họ hiểu và dễ dàng chấp nhận sự vắng mặt của bạn hơn.
Việc xác định ranh giới của bản thân trước khi nói “không” cũng giúp ích cho quyết định từ chối, để bạn thể hiện một cách hiệu quả hơn.
Lynton cho biết, “khi giao tiếp với bạn bè và gia đình, hãy cởi mở về những gì bạn muốn làm. Ví dụ như bạn muốn họp mặt nhưng không muốn đi ăn bữa tối trước đó.”
Nếu không biết giới hạn của mình là gì, bạn sẽ dễ bị dụ chi tiêu nhiều hơn mức mình muốn.
Lên kế hoạch trước. Clayman gợi ý: “Cố gắng lấp đầy lịch của bạn bằng các cuộc gặp mặt mà không cần chi xài nhiều. Đi dạo và trò chuyện hoặc nấu bữa tối tại một trong những ngôi nhà của nhau. Tham gia các buổi vui chơi cùng nhau mà không tốn kém để không thiếu đi những mối quan hệ xã hội.”
Bernadette Joy, một triệu phú tự thân đã trả hết $300,000 nợ nần, cắt giảm chi tiêu xã hội bằng cách tổ chức các đêm chơi trò chơi. “Mời bạn bè đến và chơi các loại trò chơi cờ bàn, chơi bài hoặc thậm chí là trò chơi điện tử. Đó là một cách ít tốn kém để tận hưởng sự đồng hành của nhau.”
Joy, người hiện đang điều hành công ty tư vấn tài chính của riêng mình, nói là mặc dù cô ấy cảm thấy vui vì không còn căng thẳng về mặt tài chính nữa, nhưng nhiều kỷ niệm đáng trân trọng nhất của cô lại nảy sinh từ nhu cầu cắt giảm chi tiêu. “Một số thời điểm hạnh phúc nhất của chúng tôi là trong quá trình trả hết nợ và phải sáng tạo trong cách dành thời gian cho mọi người,” Joy kể.
Dành riêng một “quỹ đồng ý tự phát”
Thật dễ dàng và thậm chí là nhẹ nhõm khi cắt đứt những người bạn khó tính, nhưng thực ra là sẽ có những kế hoạch mà bạn muốn thực hiện nhưng lại không đủ khả năng chi trả. Thật khó xử làm sao khi ai đó nhờ bạn làm điều gì nhưng bạn không có tiền để chấp nhận.
Đó là lý do tại sao bạn cần dành riêng một “quỹ đồng ý tự phát.” Quỹ này là để bạn có thể tham gia bất kỳ tần suất nào mà bạn cảm thấy phù hợp. Vấn đề là bạn có khả năng chấp nhận lời mời tham gia các cuộc vui không có trong lịch trình của mình mà không “lẹm” vào ngân sách.