Những nghiên cứu mới nhất ở Mỹ, cho thấy não bộ của thanh thiếu niên đã có những thay đổi đáng lo về thể chất qua đại dịch Covid-19, lão hóa nhanh hơn bình thường. Những báo cáo cho thấy các triệu chứng lo lắng, trầm cảm nghiêm trọng hơn và những gì các nhà khoa học gọi là các vấn đề tâm thần nội tại – nghĩa là cảm giác buồn bã, lòng tự trọng thấp và sợ hãi cũng như khó điều chỉnh cảm xúc của họ – bùng phát sau năm đầu tiên xảy ra đại dịch.
Đã có hàng chục nghiên cứu phát hiện rằng sức khỏe tinh thần của thanh thiếu niên và thanh thiếu niên đã bị ảnh hưởng trong đại dịch. Nhiều em có khuynh hướng chọn bỏ trường học, xa lánh bạn bè và các sinh hoạt quen thuộc trước đây. Những đứa trẻ bị ảnh hưởng đang sống với tinh thần không chắc chắn điều gì cho tương lai hay cuộc đời, và kể cả việc sợ hãi virus. Tình trạng gia đình bất thường này cũng khiến nhiều bậc cha mẹ mất việc làm vì phải tập trung đối phó sự bất thường của con cái.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Biological Psychiatry: Global Open Science, là một trong những nghiên cứu đầu tiên xem xét những biến động trong não do căng thẳng và lo lắng gây ra. Nghiên cứu này là một phần từ một nghiên cứu lớn hơn, trong đó các nhà khoa học đang cố gắng tìm hiểu sự khác biệt về giới trong chứng trầm cảm ở thanh thiếu niên.
Tám năm trước, họ đặt ra kế hoạch chụp cộng hưởng từ (MRI) cho 220 trẻ em từ 9 đến 13 tuổi hai năm một lần. Nhóm nghiên cứu đã hoàn thành được hai lượt quét (scan) cho đến khi đại dịch làm gián đoạn nghiên cứu của họ, và họ không thể bắt đầu quét lại cho đến cuối năm 2020.
Nhân nghiên cứu của họ bị gián đoạn, nhóm các nhà khoa học đã quyết định đã mở rộng, quan tâm về những tác động mà sự kiện đại dịch căng thẳng gây ra đối với bộ não đang phát triển của tuổi thiếu niên. Các lần quét trước đại dịch sẽ giúp họ các số liệu để thực hiện so sánh này. Việc so sánh bao gồm lập nên một bảng đối chiếu bao gồm giới tính, tuổi tác, mức độ căng thẳng và tình trạng kinh tế xã hội.
Để tìm tuổi não trung bình, họ đưa các bản quét MRI thông qua một mô hình tập hợp dữ liệu từ các bản quét khác. Các nhà nghiên cứu đã so sánh các bản chụp MRI của 128 trẻ em. Một nửa số lần quét được thực hiện trước đại dịch và nửa còn lại vào cuối năm 2020. Họ phát hiện ra rằng những đứa trẻ sống qua năm đầu tiên của đại dịch xuất hiện tình trạng có tuổi não già hơn tuổi theo thời gian thực tế.
Ian Gotlib, tác giả chính của nghiên cứu này, cho biết nhóm nghiên cứu đã mong tìm ra các vấn đề về lo lắng, trầm cảm và các ảnh hưởng tâm thần nội tại. Gotlib, giáo sư tâm lý học tại Đại học Stanford, cho biết: “Đại dịch rõ là đã có những tác động không tốt cho sức khỏe tinh thần của thanh thiếu niên”.
Ông nói thêm: “Đây mới chỉ là chuyện của một năm cuộc sống bình thường bị chựng lại, vì vậy chúng tôi không biết rằng những tác động lên não sẽ rõ rệt như vậy sau một thời gian ngắn bị căng thẳng là còn ẩn chứa những điều gì”. Ông nói, điều chưa rõ ràng là liệu những thay đổi của bộ não có ảnh hưởng lâu dài đến cuộc sống sau này hay không.
Nhóm nghiên cứu có kế hoạch mở rộng nghiên cứu và quét não định kỳ cho những đứa trẻ trong chương trình, để theo dõi sự phát triển não bộ của chúng. Ông nói, hy vọng có khả năng những thay đổi trong não bộ của chúng chỉ là phản ứng tức thời đối với một tác nhân gây căng thẳng và sẽ dần dần bình thường hóa theo thời gian.
Tiến sĩ Max Wiznitzer, trưởng khoa thần kinh nhi khoa tại UH Rainbow Babies & Children’s Hospital, cho biết những thay đổi trong não rất đáng quan tâm, với ông thì điều quan trọng là liệu các vấn đề về sức khỏe tâm – tinh thần có mãi đi theo hay không.
Các nhà khoa học nói rằng với các biện pháp can thiệp phù hợp, các vấn đề như chứng lo âu hoặc trầm cảm có thể được kiểm soát nếu giới phụ huynh sớm nhận ra sự bất thường nơi trẻ.. Tiến sĩ Wiznitzer nói thêm: “Bộ não có khả năng tổ chức lại – hoặc gọi nó là tự cải thiện, nếu bạn muốn”.
Gotlib hy vọng các bậc cha mẹ và người giám hộ hãy ghi nhớ rằng mặc dù việc phong tỏa và đóng cửa trường học có thể đã kết thúc nhưng những hậu quả về sức khỏe tâm – tinh thần có thể vẫn còn kéo dài. “Hãy chắc chắn rằng con cái của bạn sẽ hay đang nhận được các sự giúp đỡ cần thiết nếu chúng đang bộc lộ việc trải qua các triệu chứng trầm cảm, lo lắng”.
