Mô tả trong các phim hành động, thường phóng đại thực tế về các vụ cháy xe. Mặc dù các vụ va chạm mạnh trong các tác phẩm điện ảnh, như “Fast and Furious” góp phần gây ra những cảnh tượng khiến khán giả cứ vừa xem vừa “há hốc mồm,” nhưng ngoài đời thực ít xảy ra như thế.
Theo thống kê, cháy xe rất hiếm. Dữ liệu từ Hiệp Hội Phòng Cháy Chữa Cháy Quốc Gia (National Fire Protection Association – NFPA) chỉ ra rằng khả năng thực tế xảy ra cháy xe là thấp. Kể cả khi NFPA ghi nhận hơn 200,000 vụ cháy xe vào năm 2023, nhưng lượng xe cộ bị cháy không đáng kể. Từ năm 2013 đến năm 2017, trung bình hàng năm có khoảng 117,400 vụ cháy, tương đương với khoảng 0.04% khả năng xảy ra đối với bất kỳ người lái xe nào.
Các điều kiện cần thiết cho một vụ cháy xe gồm: nhiên liệu, nguồn đánh lửa và oxy. Sự cố về dây điện bị sờn hoặc ắc quy, thường là thủ phạm chính. Những sự cố này phát sinh do hao mòn thông thường hoặc động vật gặm nhấm gây ra. Rò rỉ nhiên liệu kết hợp với tia lửa điện gây ra hỏa hoạn.
Tuy nhiên, nhiên liệu không phải lúc nào cũng gây ra tình trạng này cho xe. Bộ chuyển đổi xúc tác quá nhiệt, đặc biệt khi không có tấm chắn nhiệt, cũng gây hỏa hoạn. Tương tự như vậy, động cơ quá nhiệt do sự cố chất làm mát dẫn đến cháy xe.
Trong khi va chạm có nguy cơ cháy nổ lớn do đường ống nhiên liệu và hệ thống điện bị hư,, NFPA báo cáo chỉ có 5% vụ cháy xe là do tai nạn trực tiếp. Do đó, về mặt lý thuyết, xe hơi có khả năng bắt lửa ngay cả khi đang dừng.
Nhận thức về nguy cơ hỏa hoạn tăng cao ở xe điện (Electric vehicles – EV) phần lớn là không có cơ sở. Mặc dù dữ liệu vẫn đang được thu thập, nhưng người ta tin rằng EV ít có khả năng gây ra hỏa hoạn hơn ô tô chạy bằng xăng. Tuy nhiên, hỏa hoạn EV thu hút nhiều sự chú ý hơn do những thách thức trong việc dập tắt đám cháy pin lithium-ion. Những loại pin này chứa các ô dễ cháy, tạo ra phản ứng dây chuyền, trở nên khó kiểm soát.
Trong trường hợp có khói hoặc lửa, chúng ta phải hành động ngay lập tức. Tấp vào lề đường một cách an toàn, tắt động cơ và di chuyển ra xa ít nhất 100 feet. Ưu tiên sự cho tính mạng hơn đồ đạc trong xe. Bảo dưỡng xe thường xuyên, như kiểm tra chất lỏng và linh kiện, giúp giảm đáng kể nguy cơ hỏa hoạn. Tránh dừng xe ở bãi cỏ cao và bảo đảm thông gió thích hợp khi vận chuyển nhiên liệu.
Mô phỏng thử nghiệm va chạm hiếm khi gây ra hỏa hoạn do môi trường được kiểm soát. Các địa điểm thử nghiệm sử dụng các biện pháp phòng ngừa, chẳng hạn như hệ thống đẩy thủy lực, để giảm thiểu nguy cơ gây cháy. Tuy nhiên, họ vẫn sử dụng dung môi giống nhiên liệu để kiểm tra rò rỉ và cải thiện độ an toàn của xe.