Từ phía nam Florida, bão Ian tấn công South Carolina vào hôm Thứ Sáu, 30 Tháng Chín trước khi giảm xuống thành áp thấp nhiệt đới và hướng tới North Carolina.
Trong khi đó, người dân Floridia đang cố gắng phục hồi sau khi nước và gió gây ra thiệt hại đáng kể, san phẳng nhà cửa, cắt điện và phá hủy cầu và đường. Sở Thực thi Pháp luật Florida, nhân viên của Ủy ban Giám định Y khoa của tiểu bang, cho biết tối Thứ Sáu, rằng ủy ban nhận được báo cáo rằng có 23 người chết vì bão. Theo phát ngôn viên David Fierro, con số đó có thể sẽ tăng lên khi đoàn kiểm tra y tế hoàn thành các cuộc khám nghiệm tử thi.
Trước đó, vào chiều 28 Tháng Chín, ở Naples, Florida, Lauren Barlow bất lực đứng nhìn dòng nước len lỏi qua cửa nhà cô và cứ thế dâng lên. “Xe hơi thì trôi lềnh bềnh trên đường phố,” Barlow, nói với CNN. Cô đang trú ẩn ở tầng trên của nhà mình, “Nhà để xe của chúng tôi bị ngập hoàn toàn. Nước sau đó bắt đầu đi qua cửa vào bên trong và nhanh chóng dâng lên các bậc thang”.
Tối hôm đó, văn phòng cứu hỏa của thành phố đăng một đoạn video trên Facebook quay cảnh đội cứu hộ lội qua vùng nước lạnh, cao đến ngang ngực để giải cứu một người dân khỏi dòng nước chảy xiết. “Các đội ở Đông Naples của chúng tôi thực hiện 30 nhiệm vụ giải cứu hôm nay”, văn phòng cảnh sát trưởng ở hạt Collier cho biết trên Facebook. “Nước ở khắp mọi nơi.”
Bão Ian mạnh lên thành bão cấp 4 khi đổ bộ vào Florida vào khoảng 3 giờ chiều ngày 28 Tháng Chín giờ địa phương, với sức gió lên đến hơn 240 km/h kèm mưa xối xả cùng một đợt sóng biển nguy hiểm, khiến nó trở thành một trong những cơn bão mạnh nhất đổ bộ vào Mỹ trong những năm gần đây.
Các nhà chức trách trước đó cảnh báo mực nước ở một số khu vực dân cư sẽ lên mức cao kỷ lục. Mực nước ở Fort Myers đạt mức cao nhất từng được ghi nhận kể từ khi các quan chức bắt đầu ghi thời tiết chi tiết vào năm 1965. Theo Poweroutage.us, gần 2 triệu ngôi nhà và cơ sở kinh doanh trên toàn tiểu bang bị mất điện.
Còn ở Tampa, cảnh sát ở Tampa kêu gọi người dân ở trong nhà, không ra ngoài đường. Họ đăng một đoạn video cho thấy cột đèn giao thông đổ và vỡ ngay trước tòa nhà văn phòng, cùng hàng loạt cây cối đổ rạp và đường phố ngổn ngang mảnh vỡ.
Các quan chức địa phương và tiểu bang đầu tuần này đã ban hành lệnh sơ tán bắt buộc đối với hơn 1.75 triệu người tại một số quận hạt phía tây nam bao gồm Lee, Pinellas, Sarasota và Hillsborough. Đối với những người ở lại, chính quyền địa phương cảnh báo cách tốt nhất là nên trú ẩn tại chỗ và không mạo hiểm ra ngoài.
Theo một bác sĩ làm việc tại Bệnh viện HCA Florida Fawcett, ở Port Charlotte, triều cường đã làm ngập một phòng cấp cứu, trong khi gió dữ dội đã làm tốc một phần mái của tầng bốn của khu chăm sóc đặc biệt (ICU). Bác sĩ Birgit Bodine của bệnh viện cho biết nước tràn từ trên cao xuống ICU, buộc nhân viên phải sơ tán bệnh nhân ốm yếu nhất, có người đang phải thở máy, lên các tầng khác. Bệnh viện cỡ trung bình này có bốn tầng, nhưng cơn bão đã khiến toàn bộ bệnh nhân phải co cụm lại trong hai tầng vì các tầng còn lại đều bị thiệt hại.
Ở Naples thuộc quận hạt Collier, tầng một của một trạm cứu hỏa bị ngập trong khoảng 3.2 ft. Nhiều thiết bị cứu hỏa bị ngập trong nước. Ngoài khu dân cư, nhiều người cũng bị kẹt trong nhà kêu cứu vì “đang bị đe dọa tính mạng ở vùng nước sâu”.
Theo thống kê của Poweroutage.us, hơn 2.5 triệu ngôi nhà và cơ sở kinh doanh trên toàn Florida đã mất điện do ảnh hưởng của bão Ian.
Hôm 29 Tháng Chín, Tổng thống Joe Biden đưa ra lời cảnh báo Ian có thể là “cơn bão chết chóc nhất trong lịch sử Florida”. Ông cam kết chính phủ sẽ hỗ trợ “dù mất bao lâu” để phục hồi hoàn toàn khu vực. Theo dự báo, số người thiệt mạng vì bảo Ian có thể cao hơn con số 2,500 người năm 1928 do bão Okeechobee.
Tổng thống cho biết ông đã đề nghị Thống đốc bang Florida Ron DeSantis “hỗ trợ liên bang đầy đủ nhất”, và nói với các thị trưởng Florida hãy “gọi điện trực tiếp cho tôi” nếu họ cần giúp đỡ.
Các công ty bảo hiểm Mỹ dự kiến sẽ phải chi khoản tiền bồi thường rất lớn sau cơn bão.
CoreLogic, công ty chuyên phân tích bất động sản, cho biết thiệt hại do gió bão với các công trình có thể khiến công ty bảo hiểm phải bồi thường $32 tỷ. Khoản bồi thường thiệt hại liên quan tới lũ lụt có thể lên tới $15 tỷ.
“Đây là cơn bão gây thiệt hại vật chất lớn nhất Florida từ khi bão Andrew đổ bộ năm 1992. Số lượng nhà cửa và tài sản thiệt hại trong bão Ian cũng được ghi nhận mức cao nhất,” Tom Larsen, chuyên gia của CoreLogic, nói. Thiệt hại trung bình do bão gây ra ước tính $ 46 tỷ, khiến Ian nằm trong số 10 cơn bão gây thiệt hại lớn nhất ở Mỹ, theo số liệu thống kê của Moody. Cơn bão ảnh hưởng nặng nề nhất là Katrina năm 2005 gây thiệt hại $160 tỷ, hai trận bão năm 2017 là Harvey gây thiệt hại $124 tỷ và bão Maria làm thiệt hại $111 tỷ.
Hôm 30 Tháng Chín, Gregory Daco, nhà kinh tế học của Ey-Parthenon cho biết ước tính thiệt hại mới chỉ là sơ bộ, vì cơn bão có thể làm gián đoạn hoạt động kinh tế trong hơn 10 ngày, khi điện bị cắt, các chuyến bay bị hủy, hoạt động sản xuất năng lượng và canh tác nông nghiệp đều bị ảnh hưởng.
(tổng hợp)
