Nhào lượn trên bầu trời sa mạc, lái những máy bay hiện đại phức tạp nhất thế giới, họ là một nhóm nhỏ các phi công bay thử tốt nghiệp từ Trường Phi công Thử nghiệm Không quân Hoa Kỳ (TPS) tại Căn cứ Không quân Edwards ở California. Năm nay họ là một nhóm 5 phụ nữ, một con số kỷ lục.
Casey Horgan, Rachel Williams, Sarah Vorgert, Kalyn Tung và Raina Duncan là những nữ phi công và kỹ sư bay thử mới tốt nghiệp từ TPS. Horgan nói: “Không bao giờ có bất cứ gì tôi được nói tôi không thể hoặc không nên làm. Tôi lớn lên với những tấm gương tuyệt vời về các nữ phi công, trong đó có mẹ tôi, và tất cả bạn bè của bà. Chẳng rào cản nào có thể ngăn được họ”. Các chuyến bay thử luôn có sự tham gia của các phi công hàng đầu trong Không lực, cùng kỹ sư và chuyên viên vận hành hệ thống chiến đấu điện tử cực kỳ phức tạp. Tất cả cùng làm việc để phát triển và thử nghiệm công nghệ mới nhất nhằm duy trì và cải thiện chất lượng và hiệu suất máy bay – theo giám đốc kỹ thuật TPS David Vanhoy.
Theo CNN 19-12-2020, TPS của Căn cứ Edwards là trường dạy phi công thử nghiệm duy nhất của Không lực Hoa Kỳ, nằm tại cơ sở thử nghiệm hàng không hàng đầu thế giới ở sa mạc Mojave. Trường chỉ nhận 45 phi công và kỹ sư “giỏi nhất và sáng giá nhất” mỗi năm – được chia thành hai lớp – cho chương trình thạc sĩ kéo dài một năm. Vanhoy cho biết, trong 250-300 người nộp đơn, thường có ít hơn 10% phụ nữ. Năm nay, phụ nữ chiếm 20% trong lớp 2020A. Năm gương mặt nữ vừa tốt nghiệp năm nay gồm:
Đại úy Casey “Hulk ‘Horgan, phi công thử nghiệm. 31 tuổi, Horgan lái vận tải cơ C-130 Hercules tại Căn cứ Không quân Eglin ở Florida trước khi theo học TPS. Cha mẹ cô đều là phi công Không lực Hoa Kỳ. Cô thích bay từ khi còn nhỏ.
Đại úy Rachel “Tumble” Williams, phi công thử nghiệm. 29 tuổi, cô từng theo Học viện Công nghệ Massachusetts và lái vận tải cơ khổng lồ C-17 Globemaster ở Texas trước khi vào TPS. Cô lớn lên gần Trung tâm Vũ trụ Kennedy ở Florida. Cha cô là phi công Không quân.
Đại úy Sarah “Booster” Vorgert, kỹ sư bay thử nghiệm. 27 tuổi, từng làm nhân viên thử nghiệm vũ khí tại Căn cứ Không quân Eglin ở Florida trước khi đến TPS. Cô là một trong những học sinh trẻ nhất được nhận vào trường.
Đại úy Kalyn “PsiPhi” Tung, kỹ sư bay thử nghiệm. 30 tuổi, cô tốt nghiệp Học viện Không quân Hoa Kỳ và từng được mời ở lại giảng dạy; trước khi nộp đơn xin học TPS.
Raina “Shade” Duncan, kỹ sư bay thử nghiệm dân dụng. 35 tuổi, cô làm việc tại Căn cứ Không quân Edwards trong 11 năm và trên máy bay huấn luyện phản lực T-7, trước khi được nhận vào TPS.
Ngồi quanh bàn họp tại TPS hai đêm trước khi tốt nghiệp, năm phụ nữ trên đã nói một cách khiêm tốn về tầm quan trọng những gì mà họ đạt được. Họ là một phần của cộng đồng phi công nữ, những người được coi là người phá rào. Khi được hỏi về việc ngày càng thấy nhiều phụ nữ hơn trong buồng lái và tham gia ngành hàng không nói chung, Horgan nói một cách đơn giản: “Vì chẳng có lý do để cản họ”. “Chúng tôi vẫn không hiểu lại tại sao đặt vấn đề theo cách nhìn lạc hậu như thế” – Williams nói – “Vì cá nhân tôi chưa trải qua bất kỳ rào cản nào có thể chặn đứng điều mình muốn, với tư cách là phụ nữ”. Horgan và Williams đều có cha mẹ trong Lực lượng Không quân. Vorgert, người trẻ nhất trong nhóm và là một trong những sinh viên trẻ nhất theo học TPS, dù vậy vẫn nhắc rằng đến nay vẫn còn một số rào cản vốn được lập nên từ nhiều năm trước, chẳng hạn “có một yêu cầu nhất định về chiều cao khi đứng và ngồi mà một số phụ nữ không thể đáp ứng”.
Các khóa sinh TPS có cơ hội lái nhiều loại máy bay trước đó chưa bao giờ tiếp cận. Bất kể kinh nghiệm dày dặn như thế nào, khóa sinh cũng phải học rất nhiều thứ khác, để có thể xử lý mọi yêu cầu kỹ thuật cũng như khả năng vận hành nhiều loại máy bay khác nhau, từ máy bay huấn luyện phản lực siêu thanh T-38 đến máy bay chiến đấu một động cơ F-16 Falcon hoặc máy bay phản lực cánh quạt hai động cơ C-12 Huron.
Vanhoy cho biết, có một quan niệm sai lầm phổ biến về TPS: nhiều người ta tưởng đây là trường “dạy lái máy bay”. Không phải. Khóa sinh TPS nhất thiết phải là những phi công thượng thặng và những gì họ được đào tạo là giúp họ trở thành “top của top”. “Test pilot” cũng chẳng phải là “phi công lái thử” mà là phi công có khả năng lái đủ loại máy bay phức tạp nhằm kiểm tra hiệu suất vận hành của máy bay.
Vanhoy nói: “Tất cả phi công và kỹ sư phải có kinh nghiệm chuyên sâu cũng như nền tảng kiến thức cỡ kỹ sư mới đủ điều kiện nộp đơn. Hầu hết phi công đến với TPS đều có thời gian bay hơn 1.000 giờ, bao gồm cả kinh nghiệm chiến đấu”. “Không có nơi nào khác trên thế giới mà bạn có thể bay năm máy bay khác nhau trong cùng một tuần” – Đại úy Rachel “Tumble” Williams nói thêm. Ngoài việc bay thử (chứ không phải “tập bay”), tất cả phi công và kỹ sư còn được yêu cầu tham gia các lớp chuyên sâu về vật lý và kỹ thuật liên quan điều khiển và vận hành các hệ thống chiến đấu tiên tiến. Một ngày điển hình của một học sinh TPS là khoảng thời gian dành cho lớp kỹ thuật lý thuyết siêu cao, sau đó mới đến các đợt lái rồi làm báo cáo trình bày lại trong lớp.
Trong lịch sử 76 năm TPS, có 80 phụ nữ đã tốt nghiệp. Trung úy Jane Holley là gương mặt nữ đầu tiên theo học tại trường với tư cách kỹ sư bay thử nghiệm vào năm 1974. Năm 1988, trường nhận một học viên là nữ phi công đầu tiên: Đại úy Jacquelyn Parker. Hai gương mặt nữ tốt nghiệp khác sau này đã trở thành phi hành gia; và một trong số đó, Eileen Collins, là nữ chỉ huy đầu tiên trên tàu con thoi trong sứ mạng năm 1999. Bản thân TPS cũng có một cột mốc lịch sử: trường đang nằm dưới sự lãnh đạo của nữ chỉ huy đầu tiên, Đại tá Sebrina Pabon, người tốt nghiệp kỹ sư bay thử nghiệm vào năm 2006 và trở lại trường để lãnh đạo trong nhiệm kỳ hai năm cho đến năm 2022.
