NGUYỄN HÒA
Trong tình hình dịch bệnh phổi Vũ Hán đang hoành hành ở Bắc Mỹ và châu Âu với những con số người nhiễm bệnh và thiệt mạng rất đáng ngại, thì những con số tại đảo quốc Tân Tây Lan lại đem đến một sự hi vọng. Cho đến ngày 9-4-2020, tại xứ sở Kiwi này có 1239 người nhiễm virus, nhưng chỉ có 14 người nằm bệnh viện. Trong số người nhiễm virus đã có đến 317 người bình phục, và chỉ có … một người thiệt mạng (theo CNN).
Người ta nhận thấy có hai yếu tố khách quan làm cho nước Tân Tây Lan, với năm triệu dân, tránh được những tổn thất to lớn, đó là: thứ nhất đây là một hòn đảo dễ kiểm soát, thứ hai là đa số những người nhiễm virus là những người trẻ tuổi, những người dễ chống chọi với COVID-19 hơn người già như ở châu Âu.
Nhưng yếu tố chủ quan là quan trọng hơn, đó là sự quản lý, ứng phó sớm, dựa trên cơ sở khoa học của đất nước nhỏ bé này. Trong thành công đó phải kể đến vị nữ Thủ tướng 39 tuổi Jacinda Ardern, người rất năng nổ và dứt khoát, đặt mạng sống của dân chúng cao hơn những mối lợi về kinh tế.
Chỉ hai tuần lễ sau khi ca bệnh đầu tiên được xác nhận tại Tân Tây Lan vào ngày 28-2-2020, bà Ardern đã ra lệnh cách ly 14 ngày toàn bộ những người nào từ bên ngoài vào Tân Tây Lan. Năm ngày sau nữa, Tân Tây Lan cấm toàn bộ người nước ngoài nhập cảnh. Trong khi đó tại Mỹ, đến gần hai tháng sau khi ca bệnh đầu tiên được xác nhận, Tổng thống Trump mới tuyên bố tình trạng khẩn cấp. Và trong hai tháng đó ông Trump thậm chí đã hạ thấp rủi ro của dịch bệnh, làm cho người dân Mỹ và các cơ quan liên bang rất lơ là.
Một chuyên gia về vi trùng học Tân Tây Lan là bà Siouxie Wales nói rằng nước này không có nhiều phòng chăm sóc đặc biệt như các nước châu Âu hay Bắc Mỹ, thì thế phải biết thân lo liệu ngay từ đầu. Một nhà khoa học Tân Tây Lan khác, Giáo sư Michael Baker, thì nói rằng ông rất thất vọng về cách mà Anh quốc và Mỹ ứng phó với đại dịch, nhất là Mỹ, quốc gia có những nhà khoa học và phương tiện hàng đầu thế giới, ông nói chúng ta có những hiểu biết giống nhau, mà Tân Tây Lan lại còn có ít nguồn lực hơn.
Việc tầm soát người bị nhiễm virus cũng được thực hiện rộng rãi ở Tân Tây Lan. Số người được xét nghiệm ở nước này bằng một phần tư ở Anh Quốc, trong khi dân số 13 lần nhỏ hơn. Tương tự như vậy số người được xét nghiệm ở Mỹ cũng rất thấp so với số dân, vì đủ thứ cản trở của một hệ thống y tế rắc rối và đắt đỏ.
Trước tình hình rất đáng khích lệ của việc chống dịch bệnh ở Tân Tây Lan, những người có trách nhiệm ở nước này cũng còn rất thận trọng. Trong khi một quốc gia ở châu Âu có dân số tương đương với Tân Tây Lan là Đan Mạch thông báo rằng họ có thể nới lõng những biện pháp phong tỏa khắc khe vào tuần tới, vì dịch bệnh có vẻ đã được kiểm soát, bà Ardern, trong một buổi phát hình trực tiếp từ nhà riêng, ngày 9-4-2020, cho biết sẽ vẫn siết chặt các biện pháp cách ly, mà mục đích không chỉ là kiểm soát được bệnh dịch mà diệt trừ nó tận gốc.
