Trung Quốc hôm thứ Bảy 14 tháng Giêng 2023 đã đột ngột điều chỉnh con số tử vong chính thức trong đợt bùng phát mới nhất của coronavirus từ đầu tháng Mười Hai đến nay từ mức chỉ 37 lên gần 60.000 người sau khi có nhiều chỉ trích mạnh mẽ của các chuyên gia y tế quốc tế và khiếu nại của người dân rằng chính phủ Trung Quốc che giấu quy mô thực sự của dịch bệnh.
Từ 37 lên 60.000 ca tử vong
Ủy ban Y tế quốc gia Trung Quốc cho biết trong một cuộc họp báo sáng nay rằng các bệnh viện đã ghi nhận ít nhất 59.938 ca tử vong liên quan đến COVID -19 trong khoảng thời gian từ ngày 8 tháng Mười Hai 2022 đến ngày 12 tháng Giêng 2023 – tức là thời gian các hạn chế về đại dịch được dỡ bỏ và số ca nhiễm bệnh gia tăng trên khắp đất nước. Trong số tử vong này có 5.503 ca liên quan đến suy hô hấp do virus corona gây ra và số còn lại là do suy hô hấp gây ra bởi các bệnh tiềm ẩn kết hợp với COVID -19. Độ tuổi trung bình của bệnh nhân tử vong là 80,3 tuổi.
Trước đó, Trung Quốc thông báo chỉ có 37 trường hợp tử vong trong khoảng thời gian từ ngày 7 tháng Mười Hai 2022 đến ngày 8 tháng Giêng 2023, ngày cuối cùng mà Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Trung Quốc báo cáo số liệu về COVID hàng ngày. Tính đến ngày 8 tháng Giêng, CDC của Trung Quốc đã báo cáo có tổng cộng 5.272 trường hợp tử vong kể từ khi đại dịch bắt đầu vào cuối năm 2019.
Việc báo cáo số người chết thấp một cách đáng kinh ngạc đã gây nghi ngờ sâu sắc cho các chuyên gia y tế và cả người dân bình thường trong lúc hình ảnh và video trên truyền thông cả trong và ngoài Trung Quốc đều ghi nhận hiện tượng các bệnh viện, lò hỏa táng và nhà tang lễ bị quá tải trên cả nước.
Hồi đầu tháng này, Giám đốc điều hành Chương trình Khẩn cấp của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ông Michael Ryan, nói rằng chính phủ Trung Quốc không nên tự cho rằng mình biết điều gì là tốt nhất cho người dân. “Mọi người cần thông tin chính xác và đáng tin cậy; trên đó họ sẽ đánh giá rủi ro của chính họ và xử lý rủi ro đối với sức khỏe của họ”, ông Ryan nói.
900 triệu ca nhiễm virus
Trong phần lớn thời gian đại dịch, Trung Quốc đã theo đuổi chính sách “không COVID” nghiêm ngặt thông qua các biện pháp phong tỏa, cách ly bắt buộc và xét nghiệm hàng loạt cũng như theo dõi công dân. Sau các cuộc biểu tình rầm rộ phản đối các biện pháp đó vào cuối tháng Mười Một và sự gia tăng các ca nhiễm Omicron, các nhà chức trách đã bất ngờ bỏ các hạn chế đó vào ngày 7 tháng Mười Hai.
Báo The Wall Street Journal có được một biên bản họp kín ngày 21 tháng Mười Hai 2022 của Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc, trong đó các quan chức hàng đầu thừa nhận trong 20 ngày đầu tháng Mười Hai đã có 250 triệu người Trung Quốc bị nhiễm virus – cao hơn rất nhiều so với con số được nhà cầm quyền thừa nhận và công bố công khai.
Một bản tin của báo Quan sát Kinh tế Trung Quốc đưa ra con số lây nhiễm thực sự cho đến nay là 900 triệu người, nhiều gần gấp rưỡi con số lây nhiễm trên toàn cầu là 641 triệu người. Báo này không nêu tổng số người chết nhưng dựa theo tỷ lệ tử vong bình quân so với số ca nhiễm thì có thể suy đoán số người chết vì COVID 19 của Trung Quốc vào khoảng 18 triệu người. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Bắc Kinh, sử dụng kết quả tìm kiếm trên các nền tảng trực tuyến, cũng ước tính tỷ lệ lây nhiễm trên toàn Trung Quốc là 64%, tức là hơn 900 triệu công dân Hoa Lục đã nhiễm virus, theo tin của The Wall Street Journal ngày 14/1/2023.
Tin tốt là hiện nay Trung Quốc có dấu hiệu đã qua đỉnh dịch và số lây nhiễm bắt đầu giảm. Quan chức Ủy ban Y tế Quốc gia Jiao Yahui cho biết số bệnh nhân đến các phòng khám ở các thành phố và khu vực nông thôn đã giảm, từ mức cao nhất là 2,9 triệu ca vào ngày 23 tháng Mười Hai xuống dưới 500.000 ca vào ngày 12 tháng Giêng 2023. “Dữ liệu cho thấy đỉnh khẩn cấp quốc gia đã qua,” Jiao nói.
Tuy nhiên, người dân Trung Quốc đã bắt đầu rời các đô thị đi về nông thôn để đón Tết âm lịch cùng với gia đình, và điều đó có thể khiến cho mầm bệnh lây lan mạnh tới các vùng quê – những địa phương có điều kiện chăm sóc y tế yếu kém hơn. Bộ Giao thông Trung Quốc ước tính trong kỳ nghỉ tết dài ngày sẽ có hơn 2 tỷ chuyến đi khắp Trung Quốc bằng máy bay, xe lửa và các phương tiện khác. Cũng đang có một lượng lớn người Trung Quốc đi du lịch nước ngoài sau ba năm bị “cấm cung” để phòng dịch, kết hợp tham quan du lịch, mua sắm, tránh cái lạnh mùa đông và đặc biệt là để tiêm chủng ngừa COVID bằng các loại vaccine có hiệu quả cao hơn của phương Tây. Cuộc di chuyển khổng lồ này là môi trường hết sức thuận lợi để virus phát tán.
Hàng chục quốc gia bao gồm Hoa Kỳ, Hàn Quốc và Nhật Bản đã bắt đầu yêu cầu xét nghiệm coronavirus đối với những người đến từ Trung Quốc. Bắc Kinh đã trả đũa bằng cách đình chỉ việc cấp thị thực ngắn hạn (visa) đối với du khách tiềm năng đến từ Hàn Quốc và Nhật Bản.
Đọc thêm:
