Giá xăng dầu trung bình tại Hoa Kỳ vừa tăng trên mức $5/gallon. Một vận động viên boxing Mỹ nổi tiếng đăng trên tài khoản Twitter đổ lỗi giá xăng dầu tăng cao kỷ lục tại Hoa Kỳ là do Tổng thống Biden. Một comment đáp trả thu hút được rất nhiều sự ủng hộ cho biết: “Tôi đang ở Canada, giá xăng dầu hiện tại là $9/gallon. Vậy phải chăng đó cũng là do lỗi của Biden?”
Các yếu tố quyết định giá xăng dầu
Theo Viện Dầu Mỏ Hoa Kỳ (American Petroleum Institute) – Hiệp hội Thương mại lớn nhất của Hoa Kỳ trong ngành công nghiệp dầu khí, các yếu tố chính tác động đến giá xăng dầu là giá dầu thô toàn cầu chiếm khoảng 61%, 14% cho chi phí lọc dầu, 11% chi phí phân phối và tiếp thị, cuối cùng thuế liên bang và tiểu bang chiếm 14%.
Như vậy, yếu tố thiết yếu quyết định giá cả mà người tiêu dùng phải trả khi đổ xăng dầu là giá dầu thô toàn cầu.
Giá dầu thô được quyết định như thế nào?
Theo trang web thông tin của chính phủ Canada, giá dầu thô được ấn định và giao dịch trên thị trường toàn cầu. Ngoài ra, có thể di chuyển từ thị trường này sang thị trường khác dễ dàng bằng tàu, đường ống, hoặc xà lan. Kết quả là sự cân bằng cung và cầu quyết định giá dầu thô trên toàn thế giới. Giá cả khác nhau ở khắp các quốc gia phản ánh chi phí vận chuyển dầu thô đến thị trường đó và sự khác biệt về chất lượng giữa các loại dầu khác nhau.
Trong thời điểm hiện tại, các yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự cung cầu của dầu thô thế giới bao gồm lạm phát toàn cầu, cuộc chiến xâm lược của Nga ở Ukraine và việc ngừng giao dịch dầu thô của Nga khỏi thị trường quốc tế, cũng như sự gia tăng nhu cầu sử dụng sau hai năm đại dịch COVID-19.
Tổng thống Mỹ có trách nhiệm với giá xăng dầu cao không?
Người tiêu dùng Hoa Kỳ đang phải đối mặt với giá xăng cao kỷ lục từ trước đến nay. Những người vốn không ủng hộ chính phủ Biden cho rằng Biden phải chịu trách nhiệm vì để giá xăng dầu tăng cao. Tuy nhiên, như đã phân tích ở trên, yếu tố thiết yếu quyết định giá cả mà người tiêu dùng phải trả là giá dầu thô thế giới, chiếm 61% giá xăng dầu. Người đứng đầu chính phủ Hoa Kỳ không kiểm soát giá xăng dầu.
Patrick De Haan, người đứng đầu bộ phận phân tích xăng dầu tại trang web uy tín GasBuddy, giải thích chi tiết hai chính sách của chính phủ Biden mà nhiều người cho rằng đã khiến giá xăng dầu tăng.
“Chính sách chính của Tổng thống Biden, trong đó có việc hủy bỏ Đường ống Keystone, không phải là một yếu tố ảnh hưởng đến giá xăng dầu tăng. Bởi vì trong thực tế, có rất nhiều đường ống khác để vận chuyển dầu thô đó từ Canada đến Hoa Kỳ. Vấn đề còn lại là Tổng thống Biden đã ban hành lệnh tạm hoãn khoan dầu mới. Nhưng, các công ty dầu mỏ vẫn chưa thực sự muốn tiến hành việc khoan dầu mới. (Tuy nhiên, hôm 15 Tháng Tư, Nhà Trắng đưa tin chính quyền Tổng Thống Joe Biden sẽ cho phép các công ty tiếp tục khai thác dầu khí trên đất liên bang trở lại để bổ sung nguồn cung). Vì vậy, cả hai yếu tố trên đều không có ảnh hưởng đến giá xăng dầu tăng.”
Khi được hỏi liệu Tổng thống Joe Biden có phải chịu trách nhiệm về việc giá xăng cao hơn ở Hoa Kỳ, Jeanette McGee, Giám đốc Truyền thông Đối ngoại của Hiệp hội Ô tô Hoa Kỳ (American Automobile Association) – McGee trả lời: “Điểm mấu chốt là giá xăng dầu luôn dao động bất kể ai đang ở Toà Bạch Ốc. Nếu bạn nhìn vào 16 năm qua, giá xăng dầu lên xuống bất kể ai đang là tổng thống.” Ông McGee nói thêm với VERIFY rằng hiệp hội thường được hỏi các quyết định của các tổng thống có thể tác động tới giá xăng dầu như thế nào.
Hãy thử so sánh chi phí mà người tiêu dùng ở nhiều nước khác phải trả khi đổ xăng dầu. Tính đến ngày 6 Tháng Sáu, 2022, giá xăng dầu trung bình tại Hoa Kỳ là $5.037/gallon, tại Việt Nam là $5.255/gallon, tại Trung Quốc là $5.501/gallon, tại Úc là $5.363/gallon, tại Singapore là $8.7/gallon. Người dân Hong Kong hiện đang phải trả giá xăng dầu cao nhất thế giới là $11.2/gallon. Trong khi đó, người dân ở các quốc gia Bắc Âu giàu có đang phải trả với mức giá trên $10 cho một gallon.
Tóm lại, không phải chỉ có người dân Mỹ mới phải trả giá xăng dầu cao. Thực tế là người tiêu dùng toàn cầu, bất kể quốc gia giàu hay nghèo, đang phải đối mặt với giá xăng dầu tăng chóng mặt.
Các tập đoàn dầu khí đa quốc gia báo cáo lợi nhuận kỷ lục trong những tháng đầu năm 2022. Rõ ràng, đối tượng phải chịu nhiều khốn khổ nhất luôn luôn là những người nghèo.
