Nếu bạn thích xem phim cao bồi thì hẳn nhớ rằng xưa nay các nhân vật chính trong những phim ấy luôn là người da trắng. Vậy thì khi xem The harder they fall, bạn sẽ ngỡ ngàng mà… ngã ngựa!
Còn nhớ những tài tử Mỹ da đen, dù nổi tiếng đến đâu, cũng chỉ nhận vai phụ trong các phim cao bồi, ngay cả Morgan Freeman trong Unforgiven và trước đó trong Glory cũng vậy. Nhưng The harder they fall thì khác hẳn. Đây không những là phim cao bồi được đầu tư sản xuất bởi nghệ sĩ tỷ phú Mỹ da đen Jay-Z mà đạo diễn kiêm kịch tác gia Jeymes Samuel cũng là người da màu (Jeymes Samuel là nhạc sĩ kiêm ca sĩ, nhà sản xuất nhạc và nhà làm phim người Anh). Ngoài ra, tất cả dàn diễn viên đều là người da màu. Chả trách có nhà phê bình nọ đã mô tả đây là một “Dynamite Black Western” (Khối thuốc nổ cao bồi Viễn Tây đen).
Ngay phần mở đầu, khán giả sẽ thấy lời giới thiệu: “Tuy những sự kiện trong phim này xuất phát từ trí tưởng tượng nhưng những con người như thế từng hiện hữu, từng sống”. Không còn gì rõ ràng hơn trong thông điệp liên quan những chuyện thời sự muôn thuở ở Hoa Kỳ là nhắc đến sự phân biệt màu da và sự kỳ thị. Vậy mà Netflix nhận “chơi” đến cùng với Jay-Z. Ngay sau khi tin The harder they fall chiếu ra mắt nhân sự kiện Liên hoan phim BFI London hôm 6 Tháng Mười vừa qua thì từ phía biên kia bờ Đại Tây Dương đã ập lên nhiều câu hỏi mang nội dung trách cứ, khiêu khích.
Sau cuộc Nội chiến, làn sóng di dân về miền Tây lập nghiệp trở nên mãnh liệt và trong những đoàn xe ngựa tiến về hướng bờ Thái Bình Dương không chỉ có những người Mỹ da trắng. Trong đám đông đủ hạng người mưu cầu cuộc sống tốt đẹp ở miền Tây Hoa Kỳ có cả những người da đen vừa mới được giải phóng, những cựu binh thuộc bên Bắc quân, những người tương đối khá giả tự cứu chuộc được mình ra khỏi số phần nô lệ… và cả những tay ngỗ ngược, thảo khấu cùng những ả giang hồ.
The harder they fall có đủ đại diện của từng loại người da đen tại Mỹ hồi thế kỷ 19. Chuyện phim cho thấy một nước Mỹ rộng lớn, bao la, phát triển hiện đại và giàu có ngày nay nào chỉ là công sức, mồ hôi nước mắt của những “pioneers” (kẻ tiên phong) và những “cowboys” da trắng. Quả thật, có không ít sử gia nghiên cứu quá khứ và xác định rằng có trên 1/4 cao bồi thời kỳ ấy là người da đen. Chắc chắn đã có lúc cùng xuất hiện hai băng nhóm những “outlaws” (kẻ sống ngoài vòng pháp luật) Mỹ gốc Phi, căng cựa so kè với nhau.
Phim kể về cuộc báo thù của Nathaniel Love, một nô lệ tự giải phóng mình, trở thành gã cao bồi giang hồ (diễn bởi Jonatham Majors, thành công với phim The last black man in San Francisco). Một ngày trong quá khứ, cánh cửa nhà của bố mẹ anh bị đá tung, tên Rufuc Buck bước vào và chỉ sau vài giây, căn nhà ấm êm của gia đình anh giữa đồng cỏ trở thành địa ngục trần gian. Sau khi bắn gục bố mẹ anh, tên Buck dùng dao khắc dấu thập giá lên trán anh. Nhập vai thằng ác ôn ấy không ai khác hơn là tài tử da đen hiện nổi như cồn Idris Elba.
Vài năm sau, Nat Love tái xuất, không còn yếu ớt, hiền lành mà nghiễm nhiên là tay trùm của những kẻ sống ngoài vòng pháp luật người Mỹ gốc Phi. Tuy nhiên, anh chỉ cố làm được điều gì đó hữu ích cho cộng đồng gốc Phi. Thời gian ấy, Rufus Buck đang nằm trong nhà giam. Người bắt được hắn là Bass Reeves, một cảnh sát liên bang, diễn bởi Delroy Lindo. Biết tin kẻ sát hại bố mẹ mình sắp được chuyển đến một nhà lao lớn hơn, di chuyển bằng xe lửa, Nat Love và đồng bọn lên kế hoạch tấn công trả thù, để có thể yên lòng làm lại cuộc đời trong thị trấn Redwood ở phía bên kia bờ sông Mississippi, hướng về miền Viễn Tây. Redwood sẽ là một lãnh địa hạnh phúc nhất của những người Mỹ gốc Phi…
Những nhân vật đáng chú ý khác là Cherokee Bill (diễn bởi Lakeith Stanfield); là Trudy Smith, một cô gái xinh với triết lý sống là bắn chết hoặc bị bắn chết (diễn viên Regina King); là Stagecoach Mary (Zazie Beetz nhập vai) với hai tay hai khẩu súng shotgun và lúc rảnh thì hát R&B trong nhà thổ của chính em ấy kinh doanh. Cô nàng này là tình nhân cũ của Nat Love. Còn hai trợ thủ đắc lực của anh ta là Bill Pickett (diễn bởi Edi Gathegi), một cao bồi rất nóng tính; và Jim Beckwourth (R.J. Cyler), một tay súng bắn nhanh như chớp.
Có một chi tiết thú vị về phim cao bồi toàn da đen này là nhạc phim được thực hiện bởi toàn nghệ sĩ Mỹ gốc Phi, từ Jay-Z, cùng vợ anh là Beyoncé (bài Guns go bang; được thể hiện bởi Lauryn Hill, Alice Smith) đến chính đạo diễn Jeymes Samuel. Phim sẽ chiếu trên Netflix toàn cầu từ ngày 3 Tháng Mười Một 2021.
CÁC CAO BỒI DA MÀU TỪNG XUẤT HIỆN
* Đạo diễn cựu trào chuyên gia phim cao bồi John Ford từng đưa tài tử da màu Woody Strode vào phim Sergeant Rutledge (năm 1960).
* Tài tử Sydney Poitier từng đạo diễn kiêm diễn viên trong Buck and the Preacher (năm 1972), đóng chung tài tử Mỹ da trắng nổi tiếng Harry Belafonte.
* Mario van Peeble tiên phong khi thực hiện có phim cao bồi người Mỹ gốc Phi: Posse (năm 1993).
* Quentin Tarantino đưa diễn viên da màu Jamie Foxx vào vai chính, một nô lệ-cao bồi trả thù, trong Django Unchained (năm 2012).
