TỪ $250 TRIỆU ĐẾN $550 TRIỆU
Năm mới 2022 mới được ba ngày đã có tin hấp dẫn: Toàn bộ catalog những sáng tác trong suốt sáu thập niên của David Bowie đã được Warner Music Group mua với giá cao. Tiếc cho rocker tài hoa người Anh này chẳng còn sống để mà hưởng. Năm 1968, anh bừng sáng với album Space Oddity, được sáng tác sau khi xem phim khoa học giả tưởng 2001: A Space Odyssey của đạo diễn Stanley Kubrick. Tác giả của những ca khúc từng làm mưa làm gió trên các bảng xếp hạng ở Anh, Mỹ, châu Âu như Heroes, Let’s dance… đã qua đời năm 2016 ở tuổi 69. Nếu còn sống thì anh sẽ mừng sinh nhật thứ 75 vào ngày 8 Tháng Một 2022 tới đây.
Thương vụ được ký kết giữa đại diện thừa kế khai thác kho tàng của David Bowie và Warner Music với việc hai bên đồng ý, mọi ca khúc trong 26 album ghi âm studio mà Davie Bowie đã phát hành khi còn sống (thực hiện trong những năm từ 1968 đến 2016) lẫn album studio Toy chỉ được trình làng khi anh đã ra người thiên cổ đều được Warner Music khai thác. Cả hai bên đều không tiết lộ trị giá thương vụ nhưng có người tiết lộ rằng nó khoảng $250 triệu! Warner Music hiện là hãng đĩa có hợp đồng lớn với những ngôi sao Bruno Mars, Cardi B, Ed Sheeran… cũng hợp tác với Madonna để tái phát hành toàn bộ catalog những sáng tác ghi âm của Queen of Pop trong những năm tới.
Tại sao ngày càng có nhiều nghệ sĩ lớn tuổi bán kho tàng sáng tác nghệ thuật của mình? Đây đang trở thành một làn sóng lan nhanh khắp làng nhạc pop rock. Còn nhớ, mới hồi đầu Tháng Mười Hai 2021, Sếp Rock Bruce Springsteen đã bán toàn bộ catalog những ca khúc và cả những master rights (tức quyền ghi âm, recording rights) của mình cho hãng Sony Music với giá cao không ngờ là $550 triệu. Tính đến đầu năm 2022 thì đây là con số cao nhất trong những thương vụ catalog và ghi âm ca khúc, ghi âm của các nghệ sĩ.
Năm 2021, Bob Dylan, vua nhạc folk-pop, đã thu được $300 triệu khi bán tài sản trí tuệ của mình cho Universal Music Publishing. Sau đó những ngôi sao sáng khác cũng bán, từ Neil Young, Stevie Nicks (cựu thành viên nhóm Fleetwood Mac), Paul Simon, Tina Turner, Beach Boys, Chrissie Hynde (từng là ca sĩ, nhạc sĩ cột trụ của nhóm Pretenders), David Crosby (từng là thành viên nhóm Buffalo Springfield và nhóm Crosby, Stills, Nash & Young), Richie Sambora (từng là thành viên nhóm Bon Jovi), đến nhóm Red Hot Chili Peppers. Cả Shakira tuy còn trẻ và vẫn còn hấp lực nhưng cũng bán!
TẠI SAO BÁN, VÌ SAO MUA?
Đối với bên bán, câu trả lời thật đơn giản. Khi về già, cảm hứng sáng tác đã cạn, lực không còn mạnh để đàn hát, ghi âm và du diễn thì khi có cơ hội đến là phải chụp ngay mà thu về vài trăm triệu đôla làm vốn hưởng nhàn tuổi xế chiều. Vì thế những nghệ sĩ pop, rock, soul, R&B mà chúng ta từng yêu thích, khi đã từ 65 tuổi trở lên, đang thi nhau bán catalog của mình.
Còn đối với bên mua, tức các nhánh đĩa của những tập đoàn media giải trí, những công ty kinh doanh media thời hiện đại mới hình thành thì câu trả lời có phần phức tạp hơn. Hai năm làm ăn thất bát vì đại dịch COVID-19 khiến họ thi nhau mua catalog của các ngôi sao nhạc pop để có “tài sản giá trị” dựa vào đó mà kinh doanh thời công nghệ số sẽ còn phát triển mạnh trong những thập niên tới. Doanh thu từ streaming, công nghệ blockchain, tiền ảo cryptocurrency… tăng đang là xu hướng.
“Chúng tôi nghĩ rằng các nhà đầu tư đang bắt đầu tin rằng sẽ có một sự gia tăng những cách thức mới khai thác nội dung, dù là nhạc, phim tivi, video clip… mà con người chưa hề xem, nghe bao giờ” – ông David Chidekel, chuyên gia ở công ty tư vấn chuyên lãnh vực media Early Sullivan Wright Gizer & McRae LLP, nói. “Họ tin rằng nếu bắt chụp thời cơ thì khả năng phát triển và tồn tại sẽ còn dài lâu. Đến lúc nào đó sẽ sinh lợi khi bán catalog đã mua được cho ai đó với giá cao hơn. Đó là một sự cá cược vào tương lai”.
Nào ai có thể tưởng tượng nổi Sony sẽ có thu lời từ việc chi ra hơn nửa tỷ đôla để làm chủ catalog các ca khúc của Bruce Springsteen. Thử hỏi, ngay lúc này, có bao nhiêu bạn trẻ biết nghệ sĩ này nổi lên từ khi nào, khi nước Mỹ trải qua giai đoạn thử thách gì? Có bạn trẻ nào biết rõ người nghệ sĩ với cây đàn guitar này đã luôn ca hát về quê nhà ở tiểu bang nào? Những câu hỏi tương tự cũng có thể đặt ra cho các bạn trẻ khi nói về Neil Young, Stevie Nicks, Bob Dylan và David Bowie!
Chính vì sự cách biệt về tuổi tác và hiểu biết cũng như lối thưởng thức âm nhạc này mà ông David Chidekel có tư vấn cho giới nghệ sĩ: Đừng bán khi còn quá trẻ vì sẽ không được giá cao. Nhưng cũng đừng bán khi đã quá lớn tuổi, khi danh thơm đã thực sự bị “cuốn theo chiều gió”. Mới hồi cuối năm 2021, nhóm ba tay đàn gốc Texas, ZZ Top, bán sạch catalog với giá $50 triệu, không ăn thua gì với $550 triệu mà Bruce Springsteen thu được.
HOÀI CẢM POP 20 NĂM VỀ TRƯỚC
Ai còn nhớ năm 2002, chúng ta đã chứng kiến:
1/- Sự xuất hiện của vài tài năng mới trong thế giới pop rock (Will Young, Gareth Gates, Blue, Avril Lavigne)
2/- Vài tài năng chuyển sang phục vụ thị trường khán thính giả trưởng thành vì bản thân họ cũng đã trưởng thành (Justin Timberlake, Christina Aguilera)
3/- Sự hồi sinh tái tỏa sáng của vài nghệ sĩ (Sugababes, David Bowie)
4/- Sự khởi đầu của vài tài năng xuất sắc trong các thể loại nhạc (Libertines, Interpol, The Streets, Norah Jones, Miss Dynamite)
5/- Hậu duệ nổi tiếng trong làng pop Latin (Enrique Iglesias)
6/- Sự tuyệt vời của thể loại psychedelia (Flaming Lips)
Và năm 2002, rất có thể bạn đã mua những CD này:
*A rush of blood to the head (Coldplay)
*Let Go (Avril Lavigne)
*Sea Change (Beck)
*Come away with me (Norah Jones)
*Enrique/Escape (Enrique Iglesias)
*The Eminem Show (Eminem)
*Escapology (Robbie Williams)
*Full Moon (Brandy)
*Stripped (Christina Aguilera)
*Highly evolved (The Vines)
*Justified (Justin Timberlake)
*Under Construction (Missy Elliott)
*Up (Shania Twain)
