Cách đây đúng 10 năm, người đồng sáng lập Apple, Steve Jobs, đã từ chức Giám đốc điều hành, để lại thương hiệu giá trị nhất thế giới đến người kế nhiệm Tim Cook. Chỉ sáu tuần sau, Jobs qua đời. Không phải nói, Cook kế thừa một thương hiệu khổng lồ khi Jobs được nhớ đến như một CEO và nhà tiếp thị có tầm nhìn xa đằng sau những thành công choáng ngợp với những Mac, iPhone, iPad, iPod, iTunes và App Store.
Phần mình, một thập niên qua, Tim Cook đã xây dựng được những gì?
Công ty có giá trị và lợi nhuận nhất thế giới
Tháng Tám 2011, ngay trước khi Jobs từ chức, Apple đã nhanh chóng vượt qua Exxon để trở thành công ty giao dịch có giá trị nhất thế giới, khi ông là COO và CEO tạm thời. Thậm chí năm 2019, khi Saudi Arabia mở công ty dầu khí Saudi Aramco để giao dịch, thậm chí vượt ngưỡng vốn hóa hơn $2 nghìn tỷ, không lâu sau đó vào Tháng Bảy cùng năm, Apple vượt qua để đạt mức $2.5 nghìn tỷ.
Chưa từng nghĩ đạt được số liệu niêm yết giá trị lớn như thế, Tim Cook đã đưa Apple trở thành một gã khổng lồ trong thập niên qua. Doanh thu đạt kỷ lục $111 tỷ trong mùa lễ này, gấp bốn lần những gì công ty đạt được cùng quý năm 2011. Quý 1/2021, lợi nhuận tăng hơn gấp bốn lần, từ $ 6 tỷ so với năm 2011, lên $28.8 tỷ. Công ty có $200 tỷ tiền mặt, hơn gấp đôi con số $76 tỷ vốn đã “khủng” mà công ty đạt được vào năm 2011. Số nhân viên Apple tăng gấp đôi quy mô với 147,000 nhân viên, so với 60,400 vào năm Jobs từ chức.
Tính đến Tháng Sáu 2021, Apple kiếm trung bình $10,000 mỗi giây, trong đó $3,600 là lợi nhuận thuần. Rất có thể khi bạn đọc được những dòng này, Apple đã thu về nửa triệu đôla rồi đấy.
Doanh thu quý đầu tiên của Apple:
Quý 1 năm 2021: $111.4 tỷ
Q1 2020 $91.8 tỷ
Q1 2019 $84.3 tỷ
Q1 2018 $88.3 tỷ
Q1 2017 $78.4 tỷ
Quý 1 năm 2016: $75.3 tỷ
Q1 2015 $74.6 tỷ
Q1 2014 $57.6 tỷ
Q1 2013 $54.5 tỷ
Q1 2012 $46.3 tỷ
Q1 2011 $26.7 tỷ
Nếu bạn chi $1,000 cho cổ phiếu Apple vào tuần mà Steve Jobs từ chức thì hôm nay nó sẽ có giá trị gần $11,000, chưa bao gồm cổ tức.
Phần cứng
Thật sự, Apple của Tim Cook vẫn chưa sản xuất một sản phẩm phần cứng thay đổi cuộc chơi thực sự đối với iPhone, iPad hoặc Mac. Các sản phẩm mới lớn nhất của Apple dưới thời Tim Cook là các phụ kiện iPhone như Apple Watch và AirPods hoặc các sản phẩm Apple theo thị hiếu của người dùng, như iPhone có màn hình lớn hơn. Nhà phân tích công nghệ và cựu giám đốc tiếp thị của Apple, Michael Gartenberg, cho biết: “Steve khá kiên quyết rằng điện thoại lớn không phải là thứ chúng tôi sẽ làm,” nhưng Tim nói: “Người tiêu dùng muốn, chúng tôi có đủ khả năng để làm điều đó – màn hình lớn, vì vậy chúng tôi sẽ làm điều đó”.
Nhưng cũng có một số dự án lớn bị hủy bỏ, chẳng hạn như đế sạc AirPower bị hủy ngang, chiếc Mac Pro khó nâng cấp mà Apple thừa nhận là sai lầm và hơn hết là câu chuyện kéo dài năm năm, khi các máy tính xách tay MacBook của Apple đã mắc phải lỗi hỏng bàn phím.
Các dịch vụ
Giả sử, nếu Tim Cook từ chức Apple vào ngày mai, các nhà phân tích tin rằng Apple sẽ thiếu một người có tầm nhìn xa về sản phẩm, thay vào đó, họ sẽ tự hỏi liệu CEO tiếp theo có tiếp tục biến Apple thành một công ty dịch vụ hay không.
Trong quý 2/2016, Cook và Giám đốc tài chính của Apple Luca Maestri đã thu hút sự chú ý của các nhà phân tích về một sự thật đáng chú ý mà họ đã âm thầm làm việc trong hơn một năm – Apple trở thành một công ty dịch vụ. App Store và các đăng ký trả phí khác của công ty đã tăng tốc hàng quý so với quý trước và năm này qua năm khác, và họ đã thu về $4.8 tỷ chỉ trong quý 1 năm 2015. Vào năm 2017, sau khi thu về hơn $7 tỷ mỗi quý trong ba quý tài chính liên tiếp, Apple tuyên bố hoạt động kinh doanh dịch vụ của hãng có quy mô thuộc danh sách Fortune 100. Quý trước, Apple đạt doanh thu dịch vụ kỷ lục $17.5 tỷ USD, gần bằng một nửa iPhone và hơn gấp đôi bất kỳ loại phần cứng nào khác.
Vết nứt
Câu hỏi đặt ra bây giờ là liệu Apple có thể theo kịp với mục tiêu theo đuổi tăng trưởng toàn diện của hãng hay không, vì sau một thập niên, một số vết nứt đang bắt đầu lộ diện.
Người tiêu dùng, đối thủ cạnh tranh và các nhà lập pháp trên khắp thế giới bắt đầu coi Apple giống như một công ty “hút máu” khổng lồ, đang cố gắng khai thác doanh thu theo bất kỳ cách nào có thể.
Apple chưa bao giờ xin lỗi nhiều như họ đã từng làm trong vài năm qua, cho dù đó là việc làm chậm iPhone cũ để bảo toàn sức khỏe pin, bí mật nghe lén ghi âm của Siri hay từ bỏ việc buộc nhà phát triển phải chi nhiều hoa hồng trong ứng dụng.
Tim Cook luôn nhấn mạnh về quyền riêng tư, thúc đẩy Apple trở thành công ty nổi danh về quyền riêng tư, nơi những gì xảy ra trên điện thoại cá nhân vẫn ở trên điện thoại của bạn; tuy nhiên, Apple đang vật lộn với nội dung khiêu dâm trẻ em và kết quả là đưa ra những nhượng bộ về quyền riêng tư đáng lo ngại.
Ngay cả khi Apple cố gắng duy trì hình ảnh tiên phong đặt người dùng lên hàng đầu, chính công ty lại triển khai “các hoạt động vận động lobby” để làm mờ các quy định mà họ phản đối ở California, Arizona, North Dakota, Louisiana và Georgia. Công ty đã yêu cầu chính quyền Tổng thống Joe Biden gây áp lực để chính phủ Hàn Quốc ban hành một đạo luật bênh vực. Ngay cả khi Apple đưa ra hình ảnh về App Store như một nơi đáng tin cậy để mua sắm thì việc 500 người đồng ký tên phản đối, đưa chứng cứ những trò gian lận nghiêm trọng nhất về cách kiếm tiền của người dùng với hàng triệu đôla, Apple vẫn thản nhiên mặc cho các email chính thức đã nhận thức được vấn đề này trong nhiều năm.
Các chuỗi cung ứng quan trọng của Cook cũng liên tục bị hủy, với các báo cáo cho rằng Apple đã làm ngơ trước các hành vi vi phạm luật lao động ở Trung Quốc.
Tham khảo: The Verge
