Sau khi gặt hái được những thành quả tốt đẹp tại các quốc gia Âu châu và những tiểu bang lớn tại Úc châu, bộ phim Bóng Quá Khứ của đạo diễn Thanh Tâm sẽ được trình chiếu tại Saigon Performing Art, thành phố Fountain Valley, Nam California vào lúc 6 giờ chiều, Thứ Bảy, ngày 19 Tháng Mười Một 2022.
Đây là một trong số những bộ phim hiếm hoi nói về cuộc ra đi tìm tự do của các thuyền nhân tỵ nạn. Với những tài liệu trung thực, nội dung nhẹ nhàng, ý nhị; không có cảnh, máu đổ thịt rơi hay súng đạn ngợp trời, nhưng qua tình tiết éo le của câu chuyện tình buồn, khán giả sẽ có thể hiểu được, vì sao mà người Việt Nam đã phải bỏ nước ra đi…
Bộ phim do đạo diễn trẻ Thanh Tâm (sinh năm 1981) thực hiện, được lấy cảm hứng – như lời đạo diễn Thanh Tâm kể – từ “một mối tình đầy oan nghiệt của một cặp tình nhân, cùng đi vượt biên, trong khi cô gái đang mang bào thai của người mình yêu. Chuyến tàu không may gặp bọn hải tặc. Cô bị bọn cướp biển làm nhục. Từ đó, họ mất liên lạc nhau. Thời gian sau gặp lại, người đàn ông đã có gia đình. Và, một câu chuyện đầy nước mắt tiếp diễn…”
Trong buổi trả lời phỏng vấn SBS Tiếng Việt mới đây, nhạc sĩ Nam Lộc nói:
“… Cuốn phim ngắn thôi, có 60 phút thôi. Thực sự khi tôi đi xem, tôi cũng không có mong đợi nhiều ở cuốn phim này. Bởi vì thứ nhất, cô ấy (Thanh Tâm) là một đạo diễn trẻ mới bắt đầu vào nghề, đây là cuốn phim ngắn thứ hai của cô, điều kế tiếp là cô cũng chưa có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực phim ảnh… Khi đi xem rồi thì cô có mời nhiều người lên phát biểu trong đó có tôi… Tôi có nói rằng sau khi xem cuốn phim thì tôi không thể ngờ là một người có thể làm một cuốn phim 60 phút mà cô đọng biết bao nhiêu tình tiết… Và một trong những điều hối hận khi tôi đi xem phim này là tôi không rủ thêm hai đứa con gái của tôi đi theo. Nếu tôi mang được các cháu đi xem thì có lẽ tôi sẽ dành được rất nhiều thì giờ để giải thích các cháu lý do tại sao mà ông bà cha mẹ các cháu phải bỏ nước ra đi…”.
Vợ chồng nghệ sĩ cải lương lừng danh một thời Điền Thanh-Bạch Lựu cũng bày tỏ cảm xúc:
“Nghe rằng bộ phim Bóng Quá Khứ của nữ đạo diễn trẻ Thanh Tâm người Canada gốc Việt nhận được khá nhiều giải thưởng từ nhiều quốc gia trên thế giới đã càng kích thích thôi thúc chúng tôi phải đi xem và vì đâu, tại sao, đặc điểm nào… mà một cô gái trẻ lại được nhiều giải thưởng khi tay nghề chưa vững vàng, cũng không nghe tiếng tăm gì trước đó…
Tác phẩm về lịch sử hầu như là đề tài rất khó nuốt. Một tác phẩm nghệ thuật mang tính lịch sử đòi hỏi khá nhiều yếu tố để thành công. Với góc độ của chúng tôi, dân làm nghệ thuật chuyên nghiệp, xin tạm gác vài khuyết điểm nhỏ qua một bên, cái hay, cái độc đáo, cái đáng khâm phục của chúng tôi dành cho cô đạo diễn trẻ Thanh Tâm này là từ tấm lòng của cô đã can đảm dám làm, dám thực hiện, dám xông pha một đề tài khó nuốt.
Câu chuyện phim đã làm biết bao nhiêu người trong khán phòng rơi nước mắt, trong đó có tôi, cứ tuôn nước mắt hết đợt này rồi nghẹn ngào đến đợt khác. Ông xã tôi thì cứng cáp hơn, thế mà cũng cứ lặng người nghèn nghẹn, bởi vì những hình ảnh trong những ngày vượt sóng dù đã gần 40 năm rồi vẫn chưa xóa mờ trong ký ức của anh ấy. Điểm nhấn cuối cùng mà chúng tôi phục tác giả và cho là đắc nhất, thể hiện rõ tính chung thủy của người Việt chính là chiếc kèn kỷ niệm harmonica của nhân vật chính trong phim… Và đó cũng chính là cách đạo diễn mượn chiếc kèn để nói lên tính chung thủy sâu sắc thâm trầm xen lẫn nỗi đau kinh hoàng khó quên của thân phận thuyền nhân.
Thêm một chi tiết đáng ngợi khen là nét nhạc trong phim nhè nhẹ đan xen vào tình tiết câu chuyện, ít nhiều đã đưa người xem thổn thức theo nỗi đau của từng nhân vật trải dài suốt hành trình của kiếp đời lưu vong. Sau này mới biết ra đó là những nét nhạc của nhạc sĩ Hoàng Thanh Tâm, đồng hương Sydney của chúng tôi, đã góp phần cho sự thành công ít nhiều của bộ phim Bóng Quá Khứ…”
Nói về bộ phim, đạo diễn Thanh Tâm cho biết thêm trong một cuộc phỏng vấn:
“Đối với Thanh Tâm, hiện tượng vượt biển vượt biên sau 75 là một sự kiện lịch sử cận đại đầy đau thương của dân tộc. Riêng đối với chính những nạn nhân của thảm trạng này, những người thuyền nhân, thì những chuyến vượt biên lìa xa quê cha đất tổ, tương lai thì mờ mịt, đối mặt với bao nhiêu gian nan trắc trở như bị tù đầy, bị hải tặc hãm hiếp, giết chóc, hay bị mất mạng vì đói, vì khát, vì bão tố trên biển cả là những khoảnh khắc không thể nào quên trong cuộc đời của họ.
Dù muốn hay không, với nhiều người thì cái bóng quá khứ tỵ nạn sẽ theo họ suốt đời cho đến khi họ nhắm mắt xuôi tay. Với hàng triệu người Việt tự do tỵ nạn cộng sản tại hải ngoại, với hàng nhiều triệu gia đình trong nước, kể cả những thế hệ tiếp nối, chính cái bóng quá khứ tỵ nạn này là cái giá đã trả cho cuộc sống hiện tại. Rất tiếc là thảm trạng này của dân tộc đã không được ghi lại đầy đủ trong những phim ảnh nghệ thuật. Thảm trạng này cần được nhiều người trên thế giới biết đến, và cần được thế hệ người Việt tương lai trong nước cũng như tại hải ngoại hiểu rõ và ghi nhớ. Đó là lý do tại sao Thanh Tâm chọn đề tài này…”
Cảnh trong Bóng Quá Khứ
__________
Tính đến nay, Bóng Quá Khứ đã giành được nhiều giải điện ảnh:
Dec 2021
Best Cinematography @ Toronto-Toronto Film and Script Award 2021
Film on Women, Critic Choice Award
Best Director, Outstanding Achievement Award on Women’s Films @ Singapore -25th
Season World Film Carnival Singapore
January 2022
Best Cinematography and Honorable Mention @ Toronto Indie Shorts 2021
Best Women’s Issue Film @ Vancouver Independent Film Festival
Best Editing
Best Film Score
Best Sound Design @ Dreamz Catcher International Festival
March 2022
Best Independent Film @ LA Independent Film Festival
April 2022
Best Feature Film @ Europe Film Festival UK
Best Cinematography @ Phoenix Short
Best Film @ Venus Community Awards in Istanbul, Turkey
July 2022
Best Director at Niagara International Film Festival
September 2022
Best Director at European Cinematography Film Festival
OFFICIAL SELECTION:
Chicago Indie Film Awards,
New York Independent Cinema Awards,
Dallas Movie Awards Festival,
Toronto Independent Film Festival of Cift,
Falcon International Film Festival
Madrid Arthouse Film Festival;
Palm Springs Shorts
San Diego Short Awards
Montreal Independent Film Festival
___________
___________
Như nói ở trên, Bóng Quá Khứ” sẽ ra mắt cộng đồng người Việt Quận Cam. Phim được trình chiếu tại Saigon Performing Art, Fountain Valley, Orange County vào lúc 6 giờ chiều, Thứ Bảy, ngày 19 Tháng Mười Một 2022.
Phim có phụ đề Anh ngữ, nên phụ huynh có thể đưa các con, các cháu đi xem; để có cơ hội giải thích cho thế hệ trẻ ý nghĩa cùng giá trị của những chữ “Thuyền Nhân” và “Tỵ Nạn”.
Được điều khiển bởi MC Nam Lộc, buổi chiếu còn có chương trình ca nhạc chủ đề “Thuyền Viễn Xứ”, với sự góp mặt của các tên tuổi quen thuộc: Lê Uyên, Diễm Liên, Trần Thái Hòa, Từ Lê…
Tư liệu và hình ảnh trong bài: Đạo diễn Thanh Tâm cung cấp