Cựu Thủ tướng Shinzo Abe bị bắn chết khi đang phát biểu vận động tranh cử cho thành viên đảng Dân chủ Tự do hôm 8 Tháng Bảy, thọ 67 tuổi.
Ông Shinzo Abe sinh ra trong một gia đình có truyền thống về chính trị. Ông là cháu ngoại của cựu Thủ tướng Nhật Bản Kishi Nobusuke và là con trai của cựu Ngoại trưởng Abe Shintarō. Ông nội của ông Abe, ông Abe Kan, cũng từng phục vụ trong Hạ viện Nhật Bản. Ông là thủ tướng tại vị lâu nhất và có ảnh hưởng lớn trên thế giới.
Năm 1977, Shinzo Abe tốt nghiệp Đại học Seikei ở Tokyo, Nhật Bản, chuyên ngành khoa học chính trị. Sau đó, ông qua Mỹ du học tại Đại học Nam California, ngành chính sách công trong ba học kỳ. Vào năm 1979, ông Abe bắt đầu làm việc cho Kobe Steel khi công ty này mở rộng hoạt động ở nước ngoài.
Ông Abe bắt đầu làm việc tại Công ty Thép Kobe vào năm 1979. Sau đó, ông bắt đầu đảm nhận các vị trí trong chính quyền khi làm việc tại Bộ Ngoại giao và đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền ở Nhật Bản từ năm 1982.
Ông Abe kết hôn với bà Akie Matsuzaki, vào năm 1987. Bà Akie là con gái của Chủ tịch công ty Morinaga, một nhà sản xuất chocolate hàng đầu Nhật Bản. Ông và vợ không sinh con.
Năm 2005, ông Abe được bổ nhiệm làm Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản dưới thời của Thủ tướng Junichiro Koizumi.
Sau đó một năm, ông trở thành Thủ tướng Nhật Bản. Tuy nhiên, ông Abe đột ngột từ chức vào năm 2007 vì lý do sức khỏe khi ông bị mắc chứng viêm đại tràng.
Năm 2012, ông Abe trở lại chính trường, ra tranh cử và tái thắng cử. Kể từ đó ông luôn là nhân vật nổi bật trong nền chính trị Nhật Bản và thắng nhiệm kỳ Thủ tướng thứ ba vào năm 2014, thứ tư vào năm 2017.
Cố Thủ tướng Abe Shinzo được nhớ đến với chính sách kinh tế “Abenomics” mang tên ông. Thông qua việc cải cách thể chế và nới lỏng chính tiền tệ chưa từng có tiền lệ, “Abenomics” giúp Nhật Bản vượt qua được chu kỳ giảm phát, vốn được coi là mối đe dọa lớn đến nền kinh tế nước này. Đại dịch COVID-19 đưa nước Nhật trở lại với đà suy thoái, gần như xóa sạch mọi thành quả của ông Abe, khi ông rời nhiệm sở.
Trong suốt nhiệm kỳ tám năm, ông Abe được ghi nhận là người “mang lại sự ổn định cho chính trường Nhật Bản và tăng cường hiện diện của Tokyo trên trường quốc tế”, giáo sư Tomoaki Iwai của Đại học Nihon nhận xét về ông Abe vào Tháng Tám, 2020.
Cố Thủ tướng Abe khá gần gũi với cựu Tổng thống Donald Trump. Ông Trump đã bày tỏ đau buồn và gọi ông Abe là “một người bạn đích thực” khi biết tin về vụ tấn công nhằm vào ông Abe ngày 8 Tháng Bảy.
Trong khi đó, quan hệ Tokyo-Bắc Kinh trở nên căng thẳng sau khi Nhật quốc hữu hóa nhóm đảo Senkaku/Điếu Ngư tranh chấp với Trung Quốc trên biển Hoa Đông. Trong nhiệm kỳ của mình, ông Abe tăng cường hợp tác với các quốc gia ở châu Á để đối phó với Trung Quốc ngày càng quyết liệt trong tranh chấp trên biển.
Tới năm 2020, ông một lần nữa tuyên bố từ chức cũng vì lý do mắc chứng viêm đại tràng. Ông Abe khi đó cho biết, ông đã kiểm soát được căn bệnh mãn tính này trong tám năm nhưng vào Tháng Sáu, 2020, ông phải thường xuyên kiểm tra y tế do bệnh này, nên ông quyết định rời nhiệm sở và tập trung vào điều trị bệnh.
Dù đã rời khỏi chính trường, ông Abe vẫn nhiệt tình tham gia các hoạt động của đảng LDP. Ông bị bắn chết khi đang phát biểu vận động tranh cử cho thành viên đảng Dân chủ Tự do Kentaro Asah ở thành phố Nara vào ngày 8 Tháng Bảy, hưởng thọ 67 tuổi.
Đọc thêm: