Trong một diễn biến không bất ngờ tại Thượng viện, ngày 9 Tháng Mười Hai, Thượng nghị sĩ Kyrsten Sinema (Arizona) tuyên bố bà sẽ chuyển từ đảng Dân chủ sang độc lập.
“Đăng ký với tư cách một người độc lập và làm việc với tư cách đó là phản ánh không chỉ của cá nhân tôi và còn của Arizona – Kyrsten Sinema giải thích trong một video trình bày chi tiết về quyết định của mình – Tôi không xếp hàng để làm những gì được chỉ dẫn mà chỉ làm những gì đúng cho tiểu bang của tôi và đất nước của tôi”.
Đảng Dân chủ nói sẽ không có thay đổi đáng kể về vị thế của đảng tại Thượng viện, nhưng việc bỏ đảng của Sinema vẫn phủ một cái bóng lên cuộc bầu cử năm 2024. Quyết định ra đi của Sinema sẽ làm giảm bớt không khí hội hè sau cuộc chiến thắng bầu cử giữa nhiệm kỳ của đảng Dân chủ tại Thượng viện và có khả năng gây nguy hiểm cho cơ hội giữ thế đa số mong manh của đảng vào năm 2024. Nhưng không có Sinema, đảng Dân chủ vẫn kiểm soát Thượng viện với tỷ lệ 50-49 sau chiến thắng vòng 2 ở tiểu bang Georgia – The Washington Post cho biết.
Sinema từng bỏ phiếu có lợi cho Tổng thống Biden hơn 90% lần (theo phân tích của FiveThirtyEight) và sẽ tiếp tục giữ ghế trong của mình trong một ủy ban Thượng viện. Bà cũng khẳng định không có kế hoạch thay đổi cách bỏ phiếu quen thuộc thường làm. Nhưng Sinema, và một số đồng nghiệp của bà tại Thượng viện, cho biết quyết định của bà phản ánh nhiều hơn về sự khó chịu của bà khi thuộc về một đảng ngày càng cảm thấy xa lạ dưới con mắt của bà trong những năm gần đây.
Sinema, một cựu thành viên và nhà hoạt động của Đảng Xanh, đã phản đối mức giá $3.5 ngàn tỷ của dự luật Build Back Better được Tổng thống Biden ủng hộ vào năm ngoái dù cuối cùng bà bỏ phiếu thông qua phiên bản rút gọn của dự luật đó, sau khi được đáp ứng yêu cầu giảm mức thuế đánh vào các giám đốc điều hành quỹ cổ phần tư nhân. Trên thực tế bà đã giúp mang lại một số chiến thắng lưỡng đảng cho Biden, đáng chú ý nhất là dự luật cơ sở hạ tầng và kiểm soát súng, đồng thời bà luôn bỏ phiếu cho các ứng cử viên tư pháp và hành pháp được tổng thống đề cử.
Các đảng viên Đảng Dân chủ tại Thượng viện tin rằng quyết định của Sinema sẽ không ảnh hưởng đến vị thế mới của họ tại Thượng viện, nơi đa số 51 ghế đã giúp chấm dứt thỏa thuận chia sẻ quyền lực phức tạp 50-50 mà họ đã thực hiện với đảng Cộng hòa trong hai năm qua (theo thỏa thuận này, các ủy ban được chia đều cho Dân chủ và GOP, giúp GOP có thêm quyền lực để làm chậm quá trình làm luật).
Tuy nhiên, sự chia tay với đảng đã để lộ sự rạn nứt âm ỉ từ lâu giữa Sinema và các đảng viên Dân chủ ở tiểu bang quê nhà, đồng thời khiến cuộc tranh cử vào Thượng viện sẽ khó khăn hơn cho đảng Dân chủ trong năm 2024, khi các đảng viên Dân chủ đã có một số cuộc đua “đường tơ kẽ tóc” ở các tiểu bang đỏ (Cộng hòa) và hồng (cân bằng giữa hai đảng).
Nhiều đảng viên Dân chủ ở tiểu bang Arizona cáo buộc Sinema “bỏ đảng vì lý do chính trị” để tránh cuộc bầu cử sơ bộ gần như chắc chắn thua trong đảng vào năm 2024 (Sinema chưa công bố kế hoạch tái tranh cử vào năm 2024). Ứng cử với tư cách độc lập có nghĩa là sẽ không phải chịu thách thức trong đảng. “Quyết định của Sinema là để bảo tồn sinh mạng chính trị của bà ta” – Dân biểu Greg Stanton (Dân chủ-Arizona) viết trên Twitter, trước khi chia sẻ một cuộc thăm dò nội bộ cho thấy ông ta đánh bại Sinema trong một cuộc bầu cử sơ bộ giả định của đảng.
Dân biểu Ruben Gallego (Dân chủ-Arizona), một cựu binh Thủy quân lục chiến và là người có khả năng thách thức chiếc ghế Thượng viện của Sinema cũng ra tuyên bố chỉ trích Sinema “đặt lợi ích của bản thân lên trên việc hoàn thành công việc cho Arizona”. Sacha Haworth, người từng là giám đốc truyền thông của Sinema trong cuộc đua vào Thượng viện năm 2018 nay đang cố vấn cho một ủy ban hành động chính trị, nhận xét: “Bà ấy đã nghiên cứu kỹ cuộc thăm dò và thấy rõ ràng không có cơ hội chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ trong đảng mà nó sẽ thuộc về một ứng viên Dân chủ khác”.
Haworth bày tỏ lo ngại Sinema sẽ đóng vai “kẻ phá đám” và lấy bớt phiếu của ứng viên đảng nếu bà vẫn tái tranh cử với tư cách độc lập vào năm 2024, giúp mang lại chiến thắng cho ứng viên GOP. Sinema là một nhà gây quỹ đáng gờm và bà có thể thu hút nhiều cử tri Dân chủ hơn cử tri Cộng hòa trong cuộc đua tay ba. Phản ứng của đảng Dân chủ tại Arizona trước thông báo bỏ đảng của Sinema có vẻ tiêu cực hơn phản ứng tại Washington.
Thông báo của Sinema được đưa ra vài ngày sau khi diễn ra cuộc họp kín (caucus) của đảng Dân chủ tại Thượng viện để công bố chiến thắng ghế 51 của Thượng nghị sĩ Raphael G. Warnock (Georgia) với sự tham dự của cả hai thành viên đã chuyển sang độc lập: Thượng nghị sĩ Bernie Sanders (Vermont) và Thượng nghị sĩ Angus King (Maine).
Sinema, 46 tuổi, tranh cử vào Hội đồng Thành phố Phoenix cách nay hơn 20 năm với danh nghĩa Đảng Xanh, rồi vào Hạ viện trước khi phá vỡ sự độc tôn của GOP ở Arizona vào năm 2018 khi bà giành được ghế Thượng viện, đánh bại Martha McSally của GOP. Trong nhiệm kỳ đầu Thượng viện, việc bà có lúc quay lưng với đảng Dân chủ về một số dự luật đã nhận được nhiều lời khen ngợi từ GOP.
Lãnh đạo thiểu số Thượng viện Mitch McConnell (Cộng hòa-Kentucky) từng mời Sinema phát biểu tại Trung tâm McConnell thuộc Đại học Louisville vào Tháng Chín qua, gọi bà là “Thượng nghị sĩ nhiệm kỳ đầu tiên hiệu quả nhất mà tôi từng thấy trong gần 40 năm là thành viên Thượng viện”. Ông nói: “Ngày nay, bà ấy là một trong quá ít đồng nghiệp Dân chủ thực sự ôn hòa và là nhà thương thuyết tài ba”.
