Trong cuộc đua vào Tòa Bạch Ốc cuối năm 2020, ông Joseph Biden đã thắng Tổng Thống Donald Trump để trở thành tổng thống thứ 46 của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ. Mặc dù thua Biden gần bảy triệu phiếu phổ thông trên toàn quốc, nhưng Trump đã trở thành tổng thống đầu tiên cố tình thêu dệt gian lận bầu cử “Big Lie” để từ chối chuyển giao quyền lực trong hòa bình. Tất nhiên, “Big Lie” của Trump không thể lan truyền nhanh chóng nếu không có sự trợ giúp đắc lực của đồng minh, đặc biệt là những người dẫn chương trình (host) hàng đầu của hãng tin cánh hữu Fox News.
Tháng Ba năm 2022, công ty Dominion Voting Systems (Dominion) đã kiện Fox News, cáo buộc tập đoàn truyền thông này đã “bỏ qua sự thật” và tham gia vào “một chiến dịch tung tin thất thiệt” không có căn cứ, vì “những lời dối trá tốt cho việc kinh doanh của Fox News.” Dominion yêu cầu Fox News bồi thường $1,6 tỷ vì đã gây ra những thiệt hại ảnh hưởng tài chính và uy tín của công ty.
Biết rõ không có gian lận bầu cử
Văn bản hồ sơ tòa án mới được công bố hôm thứ Năm trong vụ kiện phỉ báng của Dominion chống lại Fox News phơi bày một bức tranh chi tiết về những gì diễn ra ở hậu trường Fox News trong những tuần sau cuộc bầu cử năm 2020. Fox News đã gây chấn động dư luận, đặc biệt chiến dịch bầu cử của Trump, vào đêm bầu cử khi là hãng tin đầu tiên tuyên bố Joseph R. Biden Jr. là người chiến thắng ở bang Arizona và dự báo rằng Biden sẽ trở thành tổng thống tiếp theo.
Trump đã tức tối và tấn công Fox News vì điều này. Ngay sau đó, lượng khán giả của Fox News đột ngột giảm xuống. Lập tức, nhiều người dẫn chương trình nổi tiếng của Fox News bắt đầu lan truyền những tuyên bố hoang đường về một âm mưu gian lận bầu cử, trong đó hệ thống bỏ phiếu Dominion đã được thiết kế để gian lận bầu cử nhằm “đánh cắp” nhiệm kỳ thứ hai của Trump.
Theo bằng chứng tin nhắn mà Dominion đưa ra trước tòa, những người dẫn chương trình hàng đầu của Fox News bao gồm Tucker Carlson, Sean Hannity, Laura Ingraham, và một số nhân viên khác, đã nhiều lần chế giễu các cố vấn của Trump, bao gồm Sidney Powell và Rudolph W. Giuliani, trong các tin nhắn qua lại vài tuần sau cuộc bầu cử.
Tucker Carlson đã nhắn cho Ingraham vào ngày 18 Tháng Mười Một năm 2020 rằng, “Sidney Powell đang nói dối… Thật điên rồ.” Lời nói dối mà Tucker ám chỉ là những bịa đặt gian lận bầu cử mà cố vấn pháp luật của Trump, bà Sidney Powell, đã liên tục rêu rao trên Fox News. Bà Ingraham nhắn trả lời Tucker: “Sidney hoàn toàn là một kẻ điên rồ.” Sau đó, Tucker Carlson đã nhắn lại: “Khán giả của chúng ta là những người tốt và họ tin vào điều đó,” và nhấn mạnh rằng anh ta không hề tin về những cáo buộc gian lận bầu cử của Trump.
Các tin nhắn được Dominion đưa ra làm bằng chứng trong vụ kiện Fox News cũng cho thấy người đứng đầu tập đoàn Fox, Rupert Murdoch, đã gọi những tuyên bố gian lận bầu cử của Trump là “thứ thực sự điên rồ.”
Luật pháp bảo vệ các nhà báo khỏi trách nhiệm pháp lý nếu họ đưa tin về những tuyên bố sai sự thật. Nhưng nếu họ cố tình lan truyền thông tin sai lệch, họ sẽ phải đối mặt với truy cứu pháp lý. Để bào chữa cho mình, Fox lập luận rằng việc đưa tin về các tuyên bố gian lận của Trump là điều mà bất kỳ công ty truyền thông nào cũng sẽ làm. Fox cũng lưu ý rằng nhiều chương trình khác của họ cũng không xác nhận “cuộc bầu cử đã bị đánh cắp.”
Bằng chứng được Dominion đệ trình cho thấy những người dẫn chương trình và giám đốc điều hành của Fox News sợ mất khán giả, và lợi nhuận sẽ giảm. Vào ngày 12 Tháng Mười Một, trong một loạt tin nhắn với Ingraham và Hannity, Carlson đã nêu ra một dòng tweet trong đó nữ ký giả của Fox News, Jacqui Heinrich, nói rằng không có bằng chứng gian lận bầu cử của Dominion.
Carlson đã nhắn rằng “Làm ơn sa thải cô ấy đi” và yêu cầu phải chấm dứt việc tuyên bố không có bằng chứng gian lận bầu cử vì điều này “gây tổn hại đáng kể cho công ty” khiến “giá cổ phiếu đang giảm.” Vào sáng hôm sau, nữ ký giả Jacqui Heinrich đã xóa dòng tweet của mình. Rõ ràng, Tucker Carlson hoàn toàn biết rõ không có gian lận bầu cử, nhưng vì lợi ích lớn từ việc lan truyền ‘Big Lie,’ nên ngôi sao hàng đầu của Fox News chấp nhận bẻ cong sự thật.
Liệu Dominion có khả năng thắng kiện?
Để có khả năng thắng kiện, Dominion phải chứng minh được rằng Fox đã lan truyền thông tin sai lệch về Dominion với ác ý thực sự. Nghĩa là, Dominion cần phải chứng minh Fox, hoặc những người dẫn chương trình, hoặc các giám đốc điều hành biết rõ những gì họ nói trên truyền hình là sai sự thật, và vẫn tiếp tục cho phép điều đó xảy ra. Dominion cũng có thể chứng minh Fox đã cố tình bất cẩn khi không xác thực tính chính xác của những thông tin sai lệch.
Những điều này là một gánh nặng pháp lý đối với Dominion. Đó là lý do tại sao các vụ phỉ báng thường thất bại. Nhưng các chuyên gia pháp lý cho biết lập luận của Dominion rất thuyết phục. Các tin nhắn giữa những vân viên hàng đầu của Fox là những bằng chứng mà bồi thẩm đoàn có thể sử dụng để cân nhắc xem Fox có phải chịu trách nhiệm pháp lý đối với những thiệt hại tài chính hay không.
Nhiều vụ kiện phỉ báng nhanh chóng bị bác bỏ vì lập luận quyền tự do ngôn luận của Tu chính án thứ nhất. Trong thực tế, hầu hết các vụ kiện phỉ báng ít được xét xử tại tòa án, bởi các bên tranh chấp thường thỏa thuận với nhau điều khoản không được tiết lộ. Vụ kiện Dominion và Fox đã diễn ra với tốc độ và phạm vi mà các chuyên gia cho rằng là khá bất thường.
Trong tám tháng, hàng chục nhân viên của Fox đã phải tuyên thệ cung cấp bằng chứng, bao gồm ông chủ của đài là Rubert Murdoch, và Sean Hannity, một trong những người dẫn chương trình nổi tiếng và là đồng minh thân cận của Trump. Hồ sơ cuộc gọi và email của nhiều nhân viên Fox đã bị điều tra như một phần của quá trình khám phá. Hiện tại, thẩm phán đã lên lịch lựa chọn bồi thẩm đoàn vào giữa Tháng Tư năm 2023.
Dân chủ không quan trọng
Trong văn kiện chống lại Fox, Dominion cho thấy qua các bằng chứng rằng tất cả nhân viên của Fox, từ trên xuống dưới, bao gồm người đứng đầu Pháp lý và Chính sách của Fox là Đinh Việt (Đinh Đồng Phụng Việt, người Mỹ gốc Việt, từng giữ chức Trợ lý Bộ trưởng Tư pháp Hoa Kỳ từ 2001 đến 2003) đều biết rõ các tuyên bố của Trump là điên rồ và vô lý. Các luật sư của Dominion nhấn mạnh: “Thông thường các vụ kiện phỉ báng thường chỉ có duy nhất một tuyên bố phỉ báng. Với vụ này, Fox đã phỉ báng Dominion không chỉ một lần. Không phải hai lần. Cũng không phải ba lần. Nhưng liên tục. Sau nhiều tháng.”
Cựu Bộ trưởng Tư pháp, William Barr, người được chính Trump, đã khai rằng: “Tôi đặc biệt nhấn mạnh đến các cáo buộc liên quan đến hệ thống máy bỏ phiếu của Dominion, mà tôi thấy là một trong những cáo buộc đáng lo ngại nhất – đáng lo ngại theo nghĩa là tôi hoàn toàn không tìm thấy bất kỳ bằng chứng nào.”
Cố vấn hàng đầu của Trump, Hope Hicks, đã khai với Ủy ban Hạ viện rằng Trump thậm chí đã cười nhạo đội ngũ pháp lý của mình với tuyên bố các quốc gia đã giúp Joe Biden thắng cử bằng cách thao túng hệ thống Dominion. Nhân chứng kể lại rằng trong cuộc điện thoại, Trump đã bấm nút tắt tiếng chỉ để cười nhạo luật sư của ông và nói với những người trong phòng rằng “điều này nghe thật điên khùng.”
Dominion cho biết kết quả của “chiến dịch bôi nhọ được dàn dựng” của Fox News đã khiến công ty phải gánh chịu “thiệt hại kinh tế không thể khắc phục được” và nhân viên của Dominion thậm chí bị dọa giết. Rõ ràng, Fox News và những người dẫn chương trình nổi tiếng đã lừa gạt khán giả, thậm chí “phá hoại dân chủ” để lan truyền dối trá vì lợi nhuận. Điều này cho thấy Fox News thực sự là một “cổ máy tuyên truyền độc hại” như nhận định của nhiều nhà bình luận.
Các quan chức bầu cử liên bang, tiểu bang, và Bộ trưởng Tư pháp của chính quyền Trump không tìm thấy bất kỳ bằng chứng đáng tin cậy nào chứng minh gian lận trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Các cáo buộc của Trump cũng bị hàng chục tòa án bác bỏ, kể cả các thẩm phán do chính ông bổ nhiệm.
Xét khía cạnh khác, các bằng chứng mà đội ngũ pháp lý của Dominion chứng minh được Fox News dường như không tôn trọng, thậm chí rất khinh thường khán giả của mình. Bởi, Fox News cố tình “nhồi nhét” cho người xem cáo buộc gian lận bầu cử và nghĩ rằng họ không đủ khả năng phát hiện ra tất cả là dối trá. Như cựu biên tập viên chính trị của Fox, Chris Stirewalt, tuyên bố rằng một người có đầu óc không thể cho rằng Dominion đã gian lận bầu cử. Thế nhưng, đông đảo khán giả của Fox lại tin sái cổ, bởi những người dẫn chương trình nổi tiếng của Fox đã lặp lại vô số lần. Tất cả cũng chỉ vì lợi nhuận!
—
Đọc thêm:
