“Hồi đó (2016) lãnh đạo thành phố ‘nổ’ dữ lắm, nào là dự án sẽ giúp cho người dân không còn phải lội bì bõm mỗi khi triều cường, hay mưa lũ. Bà con ngây thơ ‘tin sái cổ’. Sau bảy năm thi công, giờ bà con ở đây trẹo cổ thật vì ‘lời hứa có mùi triều cường’ đó”.
Ông Hai Tòng, cư dân xã Phú Xuân huyện Nhà Bè nói thế về “Dự án chống ngập do triều khu vực TP HCM, có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu giai đoạn 1” với giọng ngán ngẩm.
Dư án này do Tập đoàn Trung Nam làm nhà đầu tư theo hợp đồng BT (xây dựng – chuyển giao), bắt đầu từ Tháng Sáu năm 2016.
Theo lãnh đạo TP.HCM, mục đích cao cả của dự án là nhằm kiểm soát ngập cho diện tích 750 km2 với khoảng 6.5 triệu dân thuộc khu bờ hữu sông Sài Gòn và trung tâm thành phố.
Một số người nghe thế thấy mát rười rượi trong lòng, “lãnh đạo thì phải thế, chứ đâu cứ để Sài Gòn mãi ngập”. Một số khác mỉa mai hỏi “30% của 10 ngàn tỷ là bao nhiêu?”
Chẳng biết mấy ông ấy “cắn” 30% hay hơn mà công trình dự kiến hoàn thành sau ba năm, nhưng hai năm sau đã dừng thi công (Tháng Tư năm 2018).
Thời gian sau công trình lại được tiếp tục, nhưng đến giữa Tháng Mười Một 2020 dự án tiếp tục ngưng do UBND thành phố chưa ký phụ lục hợp đồng gia hạn thời gian hoàn thành (hợp đồng hết hạn từ Tháng Sáu 2020).
Từ đó cho đến nay, họ bỏ mặc đống trang thiết bị nằm phơi sương, rỉ sét. Triều cường hàng ngày vẫn lên xuống đưa rác rưởi vào nhà dân, như chưa có gì xảy ra. Mấy ông kỹ sư nói họ đau lòng lắm, khi cống Mương Chuối (huyện Nhà Bè) đặt tại con sông cùng tên, dài hơn 200 mét, gồm bốn cửa van ngăn triều cường đã được lắp, đạt khoảng 95%. Họ nói “nếu làm xong cống này thì nạn triều cường được khống chế rồi”.
Bà Nguyễn Hoàng Phụng (54 tuổi, sống ở quận 7), ngồi bệt xuống lề đường gần cống Tân Thuận nói: “Lúc đầu nghe nói cống làm trong ba năm mà giờ bảy năm vẫn chưa thấy nhúc nhích gì. Triều cường lên, nước vẫn tràn vào nhà suốt mấy năm nay”,
Hệ thống cống ngăn triều cường này cũng đã hoàn thành 93% công việc, rồi ngưng.
Ông Phan Hoài Anh (52 tuổi, ngụ tại quận 8) nói “không phải tiền của họ bỏ ra nên họ không biết xót. Khốn nạn lắm!”
Ông Anh cho biết ở quận 8, cống Phú Định trên kênh Đôi ngăn triều từ sông Vàm Cỏ Đông và sông Cần Giuộc đổ vào trung tâm thành phố hiện tạm dừng thi công. Công trình đã xong lắp cửa van và đang thi công nhà quản lý và hệ thống điện, đạt khoảng 90% tiến độ thì… ngưng!
Một số công trình khác như cống Cây Khô và Phú Xuân cũng đã đạt trên 90% tiến độ, cũng tạm ngưng hai năm nay chờ… giải ngân mới làm tiếp.
Cống Bến Nghé trên kênh Tàu Hủ (quận 1) đã hoàn tất lắp đặt cửa van cung chìm, hệ thống bơm đã hoàn thiện và triển khai lắp đặt hệ thống. Công trình đã hoàn thành được 97%.
Trong chuyến thị sát công trình tái khởi công hôm 11 Tháng Ba, Phó chủ tịch thành phố Bùi Xuân Cường cho biết, khó khăn nhất hiện nay là gia hạn khoản tín dụng, quy trình vận hành… Do vậy thành phố sẽ chỉ đạo các cơ quan, đơn vị và chủ đầu tư rà soát, tập hợp báo cáo cụ thể để cùng nhau tìm hướng giải quyết.
Câu trả lời của ông Cường cho thấy có vẻ như ông đứng ngoài cuộc, và phải nhận trách nhiệm giải quyết hậu quả của người tiền nhiệm vậy. Ông không dám nói tại sao công trình lại phải ngưng thi công? Ai là người phải chịu trách nhiệm?
Một tháng nữa trôi qua, các ông lớn ở thành phố vẫn đang rà soát, và mong bà con kiên nhẫn chờ đợi. Chỉ còn vài phần trăm nữa là đến đích rồi, lúc đó có muốn quay về những ngày lội bì bõm giữa dòng nước hôi hám cũng không được.
Thế nên, giờ bà con còn lội được, thì cứ lội cho vui!