Lãnh thổ Nga không còn an toàn. Giao tranh ở khu vực biên giới Nga đã bước sang ngày thứ hai. Chính quyền khu vực biên giới Belgorod đổ lỗi cho Ukraine về cuộc xâm nhập lớn nhất vào lãnh thổ Nga trong cuộc đối đầu Nga-Ukraine.
Tổng thống Nga Vladimir Putin hạ thấp tầm quan trọng của vấn đề và gọi đây là “cuộc chiến chống khủng bố”. Nhưng các lực lượng Nga vẫn chật vật chiến đấu để giành quyền kiểm soát các phần bị chiếm ở Belgorod. Ngày 23 Tháng Năm, ông Vyacheslav Gladkov, Thống đốc khu vực, cảnh báo cư dân của một số ngôi làng biên giới sơ tán vào ngày hôm trước đừng vội trở về nhà. Đầu giờ chiều 23 Tháng Năm, Bộ Quốc phòng Nga thông báo (không được xác nhận độc lập) là các lực lượng Nga đã bao vây, tiêu diệt 70 chiến binh địch nhưng không cung cấp thêm chi tiết.
Cơ quan tình báo quân đội Ukraine (HUR) xác nhận nhóm tác chiến bên trong lãnh thổ Nga là hai nhóm công dân Nga tình nguyện hợp tác chặt chẽ với HUR. Các phóng viên quân sự Nga đưa tin đến chiều 23 Tháng Năm, tiếng súng vẫn còn khi quân đội Nga cố gắng chặn hai đơn vị quân tiếp viện tham gia với các nhóm bên trong lãnh thổ Nga.
Tướng Igor Konashenkov, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố: “Quân đội Nga đã tiến hành các cuộc tấn công chống lại nhóm chiếm đóng bằng sức mạnh pháo binh và không quân. Chúng đang bị bao vây và ít nhất 70 tên thiệt mạng”. Quy mô của cuộc tấn công bên trong lãnh thổ Nga và tình trạng của các bên tham chiến chỉ là thông tin một chiều nhưng vụ việc đã phơi bày “những điểm yếu đáng hổ thẹn” xung quanh các khu vực biên giới của Nga khi quân đội Putin chuẩn bị đương đầu với cuộc tấn công dự kiến của các lực lượng Ukraine.
“Nga phải đối mặt với mối đe dọa an ninh ngày càng nghiêm trọng bên trong đường biên giới. Sau tổn thất về máy bay chiến đấu, các tuyến đường sắt bị tấn công bằng thiết bị nổ, nay lãnh thổ Nga lại bị tấn công trực tiếp từ các chiến binh” – Bộ Quốc phòng Anh nhận định trên Twitter. Freedom of Russia Legion (Quân đoàn Tự do Nga), một trong những tổ chức ly khai đã nhận trách nhiệm vụ tấn công và khẳng định họ vẫn còn bên trong nước Nga nhưng vì lý do an ninh không cung cấp thông tin chi tiết về vị trí hoặc thực trạng chiến trường. Trong một tuyên bố trên Telegram ngày 23 Tháng Năm, nhóm này nhấn mạnh: “Mục đích của chúng tôi là phá hủy huyền thoại về sức mạnh quân sự Nga. Quân đội Nga không thể chống lại những người yêu nước và tình nguyện viên. Họ không ngại cầm vũ khí và công khai chống lại chế độ Moscow”.
Người phát ngôn Kremlin Dmitry Peskov từ chối cung cấp thông tin chi tiết báo chí về cuộc đối đầu trong cuộc họp báo hàng ngày mà chỉ lưu ý: “Những người đã vào lãnh thổ Nga là người Ukraine gốc Nga”. Ông cho biết không có kế hoạch tổ chức một phiên họp khẩn cấp Hội đồng An ninh Nga để thảo luận về vụ tấn công (để chứng tỏ vụ việc không quá nghiêm trọng). Một số nhà phân tích quân sự tin rằng Ukraine sẽ được hưởng lợi từ các hoạt động xuyên biên giới trong thời gian ngắn, khi buộc Nga phải phân tán lực lượng trước cuộc tấn công theo kế hoạch nhưng chưa xác định thời điểm của Ukraine.
Chính tình trạng biên giới mong manh của Nga đã cho phép Ukraine giành được một số chiến thắng lớn nhất vào cuối năm ngoái ở vùng Đông Bắc Ukraine. Tuy nhiên, một trong những lợi thế lớn của Ukraine trên chiến trường cho đến thời điểm này là tinh thần chiến đấu rất thấp trong quân đội Nga vì phần lớn binh lính Nga chiến đấu vì… tiền, với tư cách lính hợp đồng hoặc trong những công ty quân sự tư nhân sử dụng cả các tù nhân.
Việc giao tranh lan rộng bên trong lãnh thổ Nga khiến lời khuyên của Mỹ là “Ukraine không nên tấn công vào bên trong lãnh thổ Nga” không còn giá trị trên thực tế. Tính toán và chiến lược của các bên đều phải thay đổi. Trước hết, các cuộc tấn công lớn hơn vào lãnh thổ Nga có thể là lý do để những quốc gia thân Nga như Trung Quốc tăng cường hỗ trợ cho Moscow ở một số khu vực cụ thể, với lý do rằng “đối tác an ninh toàn diện đang bị xâm lược”.
Wall Street Journal cho biết, mới đây, ông Nikolai Patrushev, Thư ký Hội đồng An ninh Nga, đã tổ chức hội đàm với Trần Văn Thanh (Chen Wenqing), quan chức tình báo hàng đầu của Bắc Kinh ngay trước chuyến đi của Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin tới Trung Quốc trong tuần này. Các nhà phân tích tin rằng trong cuộc gặp, phía Nga sẽ đưa ra “lý do chính đáng” để huy động thêm sự hỗ trợ từ nước láng giềng hữu hảo. Velina Tchakarova, người sáng lập một công ty tư vấn địa chính trị có trụ sở tại Áo, cảnh báo: “Lợi dụng hỗn loạn bên trong biên giới, Moscow có thể tăng áp lực lên Bắc Kinh, tìm kiếm sự hỗ trợ quân sự trực tiếp, đặc biệt là trước cuộc phản công sắp xảy ra của Ukraine”.
Việc Nga mở “chiến dịch chống khủng bố” tại Belgorod cũng là lần đầu tiên Moscow tiến hành kiểm tra an ninh như đã từng làm bên ngoài Bắc Kavkaz sau hai cuộc chiến tranh ly khai ở Chechnya. Trong khi đó, giới chức Ukraine cho biết lực lượng của Kyiv vẫn giữ vững một phần lãnh thổ nhỏ bên trong thành phố Bakhmut, miền Đông Ukraine chứ không mất hoàn toàn như Moscow tuyên bố đã chiếm được thành phố vào đầu tuần này. “Tại Bakhmut, giao tranh đã lắng xuống, kẻ thù tiếp tục dọn dẹp các khu vực do chúng kiểm soát – bà Hanna Maliar, Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine, viết trên Telegram ngày 23 Tháng Năm – Nhưng ở ngoại ô Bakhmut, các lực lượng Ukraine vẫn đang tiến lên phía trước”.
Ngoài việc quân Nga khó có thể tiến xa ra ngoài Bakhmut, còn những câu hỏi về cách Moscow làm sao bảo vệ được thành phố chiếm đóng, khi Yevgeny Prigozhin, người sáng lập Tập đoàn lính đánh thuê Wagner nói rằng Wagner sẽ rút quân khỏi Bakhmut vào Tháng Sáu tới, và chỉ để lại một số nhóm bán quân sự yếu kém hơn bên cạnh lực lượng Nga. Giới chức Ukraine cho biết để chuẩn bị cho cuộc tấn công của Ukraine, các nhóm lính đánh thuê đang tập trung về bán đảo Crimea, khu vực phía Nam Ukraine bị Nga chiếm năm 2014.
