Trong tình hình những kẻ lừa đảo đang nhắm mục tiêu vào chi phiếu (check), hãy thực hiện các bước cần thiết để đảm bảo an toàn nếu phải sử dụng chúng.
Viết check cá nhân là một trong những cách cũ và cơ bản nhất để thanh toán, nhưng ngày càng rủi ro hơn. Check giấy đang suy giảm, nhưng vẫn được dùng rộng rãi. Theo Cục Dự trữ Liên bang (FED), người Mỹ đã gửi 11.2 tỷ check vào năm 2021, giảm 7.2% so với năm 2018. Check vẫn là phương thức phổ biến trả tiền thuê nhà, tiện ích, đóng góp từ thiện, thuế và phí. Tuy nhiên, số vụ gian lận liên quan đến check đã đến mức báo động.
Nhiều kẻ lừa đảo trộm check trong các hộp thư và sau đó sử dụng hóa chất xoá mực để viết số tiền và người nhận mới vào. Tội phạm “công nghệ thấp” này khiến một số người lớn tuổi, chủ doanh nghiệp nhỏ cũng như những người thích thanh toán bằng check giấy tự hỏi liệu họ có nên tiếp tục dùng check giấy nữa hay không. Các nhà phân tích bảo mật và chuyên gia gian lận dự đoán sự gia tăng gian lận check là hồi chuông cáo chung cho check giấy nếu không tìm ra cách hóa giải.
Đối với nhiều giao dịch, thanh toán kỹ thuật số được sự bảo vệ tốt hơn. Naftali Harris, giám đốc điều hành công ty chống gian lận Sentilink ở San Francisco, cảnh báo: “Check giấy có rất ít tính năng bảo mật và rất dễ bị sửa đổi, làm giả”. Mạng lưới Thực thi Tội phạm Tài chính (Financial Crimes Enforcement Network-FinCEN) thuộc Bộ Tài chính Hoa Kỳ cho biết các ngân hàng đã gửi 680,000 báo cáo gian lận check đến cơ quan vào năm 2022, gần gấp đôi so với 350,000 báo cáo của năm 2021. Tháng Hai, 2023 FinCEN đã phối hợp với U.S. Postal Inspection Service (bộ phận thực thi pháp luật của dịch vụ bưu chính-postal service) để đưa ra cảnh báo về sự gia tăng gian lận check. Nếu bạn thích dùng check giấy, dưới đây là những điều cần nắm vững trước khi dùng check thanh toán – Wall Street Journal cảnh báo.
-Giới hạn số lượng check giấy
Ngày nay, những kẻ lừa đảo có thể gửi check bị đánh cắp trên điện thoại của chúng mà không cần phải đến ngân hàng. Chúng cũng có thể sao chép và bán check ăn cắp cho người khác. David Maimon, giáo sư tại Georgia State University và là giám đốc của Nhóm nghiên cứu an ninh mạng dựa trên bằng chứng (Evidence-Based Cybersecurity Research Group) khuyên: “Cách đơn giản nhất để tự bảo vệ mình là giữ số check bạn viết ở mức tối thiểu. Ít nhất, hãy cố gắng chỉ gửi check cho những người bạn biết rõ”.
Alicia Valentine, trợ lý phó chủ tịch và quản lý tiền mặt tại Ngân hàng Florence có khách hàng trên khắp miền Tây Massachusetts, nhận xét: “Viết check cho bạn bè và gia đình thường an toàn hơn viết check cho người lạ. Đối với thanh toán cá nhân, hãy xem xét các tùy chọn không cần giấy tờ như Zelle, Cash App hoặc Venmo”.
-Theo dõi các giao dịch bất thường
Theo dõi tài khoản ngân hàng của bạn không chỉ tốt cho việc cân đối ngân sách mà còn giúp phát hiện sớm bất kỳ hoạt động đáng ngờ nào. Greg Litster, chủ tịch công ty sản xuất check SAFEChecks có trụ sở tại California khuyến cáo: “Mọi người hãy lên mạng để kiểm tra tài khoản ngân hàng của mình mỗi ngày”.
Vì các ngân hàng phải điều tra mất thời gian một khiếu kiện, nạn nhân có thể đợi đến bảy tháng để được hoàn trả cho một tấm check gian lận. “Hãy chú ý đến các ngày lễ như Christmas, Memorial Day hay Thanksgiving khi ngân hàng đóng cửa. Đây là thời điểm hoạt động tội phạm check tăng vì hầu hết mọi người không theo dõi chi tiêu của mình và nếu nhận thấy có gì đó đáng ngờ, có người chờ đến sau kỳ nghỉ lễ mới báo cáo với ngân hàng!” – Litster nói.
Hoạt động gian lận check cũng thường tăng trong mùa trả thuế khi mọi người có nhiều khả năng viết hoặc gửi check cho chính quyền liên bang hoặc tiểu bang. Hãy bật tính năng nhận thông báo khi rút tiền từ tài khoản của mình để bạn có thể được thông báo ngay qua email hoặc text nếu thấy ai đó rút tiền. Vì check của bạn chứa thông tin cá nhân như số tài khoản và địa chỉ nhà riêng nên chúng phải được bảo mật khỏi tầm nhìn của công chúng. Hubert Klein, chuyên gia điều tra gian lận tại công ty tư vấn tài chính Eisner Advisory Group có trụ sở tại New York, nhận định: “Nhiều người bất cẩn trong cách bảo quản sổ check. Để sổ check bừa bãi cũng nguy hiểm như để quên thẻ an sinh xã hội”.
-Sử dụng bút mực gel để ghi check
Loại bút bạn sử dụng để viết check rất quan trọng. Các chuyên gia chống lừa đảo khuyên nên chọn bút mực gel màu xanh hoặc đen và viết thành chữ mọi thứ, từ tên đến chức danh người nhận tiền. Nhờ thành phần hóa học đặc biệt, mực gel dày hơn một chút so với mực bút bi thông thường nên tồn tại lâu dài và khó tẩy hơn.
Hubert Klein, chuyên gia điều tra gian lận tại công ty tư vấn tài chính Eisner Advisory Group có trụ sở tại New York, giải thích: “Mực gel thấm vào giấy một chút nên hầu như không thể xóa mà không để lại dấu vết xoá. Có người viết check quá vội vàng, nay nên viết chậm lại và đảm bảo mọi thứ trên check đều hoàn chỉnh, kể cả điền vào dòng ghi nhớ (memo line) và viết rõ check dùng để làm gì”.
-Gửi check trực tiếp từ bưu điện
Theo các chuyên gia phòng chống gian lận, điều tồi tệ nhất là để check trong hộp thư trước cửa nhà với lá cờ đỏ được dựng lên (red flag up). Cũng đừng check vào hộp USPS màu xanh lam, vì bọn lừa đảo từng tấn công những người vận chuyển thư và đánh cắp chìa khóa của họ để mở những hộp này.
Greg Litster, chủ tịch công ty sản xuất check SAFEChecks có trụ sở tại California, đề nghị: “Để bảo vệ check tốt hơn, bạn nên niêm phong chúng trong phong bì không có cửa sổ trong suốt nhìn thấy nội dung bên trong. Tội phạm có thể biết cái nào là check và cái nào không thông qua phần cửa sổ của phong bì. Cửa sổ chính là thông báo: Hãy đánh cắp tôi đi”!”. Alicia Valentine, trợ lý phó chủ tịch và quản lý tiền mặt tại Ngân hàng Florence khuyên: “Hãy mang check đến địa điểm USPS địa phương và đưa tận tay cho nhân viên ở đó; nhưng tốt nhất là nên giao trực tiếp check cho người thụ hưởng”.
