Về một câu chuyện có thật
Cách phi trường Quốc tế Dulles khoảng 30 dặm là một ngôi làng yên bình – The Plains – thuộc tiểu bang Virgina với gần 300 người dân sinh sống. Front Porch, một nhà hàng hoạt động từ năm 2015, là điểm đến của rất nhiều người dân ở thị trấn nhỏ này.
Ông William Waybourn và ông Craig Spaulding, đều 76 tuổi, đồng sở hữu Front Porch. Cả hai ông là tình nhân từ năm 1973. Họ kết hôn vào năm 2020. Kể từ năm 2016, ngay sau vụ xả súng tại một quán bar dành cho người đồng tính ở Orlando, Florida khiến 49 người thiệt mạng, Front Porch đã treo cờ PRIDE (Lá cờ cầu vồng là biểu tượng cho niềm tự hào của người đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính, chuyển giới, chưa xác định giới tính, liên giới tính – gọi tắt cộng đồng LGBTQ+).
Lá cờ PRIDE là biểu tượng cho sự đoàn kết của ông William và Craig dành cho cộng đồng LGBTQ+, là cộng đồng mà ông William Waybourn đã đấu tranh cho sự bình đẳng trong hơn hai thập niên.
Năm 2019, vợ chồng Mike Washer và Melissa Washer, dọn tới thị trấn The Plains và trở thành hàng xóm sát vách của đôi đồng tính nam. Nhà Washer tự giới thiệu họ là một gia đình Mỹ trắng, theo Kito giáo, và có truyền thống bảo thủ. Hành lang phía sau của nhà Washers là tấm bảng: “Chỉ có Jesus mới có thể cứu nước Mỹ.”
Trên trang Facebook cá nhân, bà Melissa đã đăng một bức ảnh chụp vợ chồng bà và con trai, bên ngoài Điện Capitol vào ngày 6 Tháng Giêng năm 2021, khi những kẻ bạo loạn xông vào tòa nhà để ngăn cản quá trình chuyển giao quyền lực trong hòa bình, dẫn đến nhiều người thiệt mạng, kèm theo câu: “Đó là một ngày TUYỆT VỜI ở DC.”
Nhưng sau đó, không biết bà Melissa đã gỡ xuống từ lúc nào. Bà cũng đã đăng những quan điểm phản đối việc đeo khẩu trang và phản đối vaccine trên Facebook cá nhân.
Cuộc xung đột bắt đầu
Mối quan hệ của cả hai gia đình Washers và Waybourn yên ổn và tốt đẹp, cho đến khi đại dịch COVID-19 bùng nổ.
Vào Tháng Sáu năm 2020, khi Front Porch mở cửa trở lại để phục vụ thức ăn trong khuôn khổ bên trong nhà hàng, hai ông chủ của Front Porch đã tuân theo các quy trình bắt buộc của Virginia, yêu cầu thực khách đeo khẩu trang khi không ăn uống. Những nhân viên từng làm việc cho Front Porch và những người sinh sống ở ngôi làng The Plains cho biết gia đình nhà Washers không bao giờ đeo khẩu trang tại Front Porch.
Chính điều này đã dẫn đến xung đột. Cô Lisa Vella, chủ sở hữu của tiệm bán đồ cổ Baileywyck Antiques, đang chờ lấy thức ăn ở Front Porch, và cho biết cô ấy đã nhìn thấy ông Mike Washer bước vào nhà hàng mà không đeo khẩu trang.
Ngày hôm sau, khi đang đi bộ đến một quán cà phê, cô Lisa nói đã gặp ông Mike trên đường. Cô kể lại: “Ông ta đuổi theo tôi, chỉ trỏ, khạc nhổ, và la mắng tôi. Nghiêm túc mà nói, ông ta đứng cách tôi chưa đến một đốt ngón tay. Anh ấy đã hét lên rằng không ai có thể bảo anh ấy phải làm gì.” Cô Lisa cho biết không có ai chứng kiến cuộc xung đột đó, nhưng cô ấy ngay lập tức đã kể lại với một người bạn, Danielle Green, là người đã xác nhận vụ việc với Washington Post.
Kể từ đó, xung đột giữa hai gia đình leo thang. Nhà Washers không cho những người giao hàng của nhà hàng Front Porch được phép đậu xe ở khu vực nhà họ. Và Front Porch tiếp tục không hoan nghênh gia đình Washers đến nhà hàng.
Vào ngày 22 Tháng Một năm 2021, ông William Waybourn gửi một email cho Mike Washer: “Đây không phải là lần đầu tiên tôi (và những người khác) yêu cầu ông tôn trọng yêu cầu này, vì việc bước vào nhà hàng mà không đeo khẩu trang sẽ khiến chúng tôi có thể bị tước giấy phép y tế và giấy phép bán rượu.”
Nhưng sang ngày hôm sau, theo lời ông William Waybourn, ông Mike Washer lại vào Front Porch mà không đeo khẩu trang. Sự chịu đựng của ông chủ Waybourn chỉ đến thế. Ông ấy nói với ông Mike rằng kể từ nay ông ta không được phép vào Front Porch.
Dường như nhà Washers khó chịu với lệnh cấm vào Front Porch, họ bắt đầu gọi điện thoại phàn nàn với Sở Y tế về Front Porch. Vào cuối Tháng 6 năm 2021, nhà Washers cáo buộc rằng 25 thùng rác của nhà hàng đã phát ra mùi hôi. Khi một thanh tra y tế đến điều tra, họ tìm thấy chín thùng rác nhưng “tất cả đều mới được rửa sạch.” Bộ Y Tế lúc đó coi như vấn đề đã được giải quyết.
Tuy nhiên, nhà Washers vẫn không dừng lại, và tiếp tục gửi đơn khiếu nại. Whitney Wright, giám đốc sức khỏe môi trường cấp cao, cho biết vào mùa hè năm 2022, “các email đã vượt tầm kiểm soát.” Vì thế, bà Whitney Wright đã đến nhà Washers vào Tháng Sáu năm ngoái và nói với ông Mike rằng không có luật nào cấm mùi hôi. Bà Whitney giải thích thêm rằng các quy định của Virginia yêu cầu các thùng rác phải được đặt trên mặt đất chắc chắn, được bảo quản đúng, và nắp đậy kín. Những yếu tố đó “luôn đạt yêu cầu khi chúng tôi kiểm tra, lần nào cũng thế,” bà Whitney cho biết.
Một sự việc xảy ra vẫn còn để lại một vết thương hằn sâu trong ông Waybourn. Theo lời kể của anh Foster, quản lý của Front Porch, ông Mike Washer đã từng nói với một nhân viên của Front Porch rằng: “Tôi không có vấn đề gì với anh, nhưng tôi không thể chịu đựng được những thằng ‘bóng lại cái, đĩ đực’ mà anh đang làm việc cho.”
Đối với ông Waybourn, câu chuyện này vẫn là một vết thương khó chữa lành. Ông vừa nói, vừa cố kìm nước mắt: “Tôi chưa bao giờ bị gọi như thế.”
Đầu năm ngoái, nhà Washers lại tiếp tục yêu cầu ông Steve Gyurisin, người quản lý khu vực, xem xét liệu Front Porch có đủ chỗ đậu xe để hoạt động hợp pháp hay không. Ông Steve Gyurisin đã ra phán quyết vào Tháng Tư năm ngoái rằng Front Porch đáp ứng tất cả các điều kiện của giấy phép, bao gồm cả chỗ đậu xe.
Tuy nhiên, nhà Washers đã không chấp nhận pháp quyết này và kháng cáo. Đầu Tháng Năm năm 2023, Hội đồng Kháng cáo Phân vùng đã từ chối đơn kháng cáo của Washers và tiếp tục trao cho Front Porch giấy phép sử dụng khu vực đặc biệt.
Nhiều người ở thị trấn The Plains đã hy vọng quyết định của hội đồng sẽ giải quyết xung đột giữa hai gia đình và đưa thị trấn trở lại bình thường. Nhưng vào ngày 2 Tháng Sáu, nhà Washers đã kháng cáo quyết định này tại Tòa án lưu động quận Fauquier. Vụ kiện nhắm vào những người quản lý của ngôi làng The Plains, nhưng xác định Front Porch là bên thứ ba.
Khi được hỏi liệu nhà Washers có đang tìm cách biến The Plains thành một thị trấn theo hình ảnh của họ về nước Mỹ, da trắng, bảo thủ, và Kito giáo hay không? Bà Melissa trả lời: “Đối với tôi, điều này không mang tính chính trị. Không có chính trị trong này. Không có cuộc đua. Không có khuynh hướng tình dục… Chúng tôi thích ngôi làng này bởi nó là sự kết hợp của tất cả các thành phần khác nhau.”
Sức khỏe hiện tại của ông Waybourn là không tốt. Ông vừa trải qua cơn đột quỵ nhẹ. Là kết quả của những bất an, căng thẳng từ xung đột với nhà Washers trong vài năm. Tuy hiện nay ông Waybourn đã cảm thấy khỏe hơn trước, nhưng không biết Front Porch sẽ thuộc sở hữu của ông trong bao lâu nữa. Ông chủ Front Porch ước tính đã chi khoảng 53 ngàn USD chi phí pháp lý để đấu tranh cho quyền hoạt động của nhà hàng.
Vào tháng Hai vừa qua, ông Waybourn và chồng đã rao bán Front Porch.
Nước Mỹ vĩ đại?
Đối với nhiều người nhập cư vừa đặt chân đến Mỹ, nền giáo dục tốt, sự bình đẳng giới, pháp quyền, và một nền văn hóa đa bản sắc tạo nên những dấu ấn đầu tiên tuyệt vời về cường quốc Hoa Kỳ. Với họ, những điều này làm nước Mỹ vĩ đại.
Tuy nhiên, đối với một nhóm thiểu số người Mỹ khác, gần giống như nhà Washers, thì sự ‘vĩ đại’ của Hoa Kỳ dường như thể hiện ở sự thượng đẳng da trắng, kỳ thị chủng tộc, căm thù di dân, và cộng đồng LGBT+. Vài năm trở lại đây, sự xuất hiện của những người như thế ngày càng nhiều ở Mỹ.
Báo cáo năm 2021 của Cục Điều tra Liên bang (FBI) về tội ác do thù ghét cho biết số lượng tội phạm thù ghét ở Hoa Kỳ đã tăng từ năm 2020 đến năm 2021 và đã đạt mức cao nhất kể từ khi chính phủ bắt đầu theo dõi tội phạm vào đầu những năm 1990. Theo báo cáo này của FBI, đã có 746 vụ tấn công nhắm vào người châu Á năm 2021, một kỷ lục đáng lo ngại, tăng 249 vụ so với năm 2020. Còn theo báo cáo của tổ chức Stop AAPI Hate, kể từ năm 2020 đến nay, đã có hơn 11,000 vụ tấn công nhắm vào hàng triệu người Mỹ gốc Á. Từ Tháng Sáu năm 2022 đến Tháng Tư năm 2023, đã có hơn 350 vụ tấn công hoặc sách nhiễu nhắm vào LGBTQ+.
Trong thực tế, đối với nhiều người Mỹ, cường quốc số một thế giới vẫn còn nhiều khiếm khuyết, cùng tồn tại cả những người tử tế và nhóm thiểu số kỳ thị chủng tộc, căm thù sự bình đẳng. Nhưng có lẽ điều làm cho nước Mỹ thực sự ‘vĩ đại’ là số lượng người tử tế và những người nỗ lực bảo vệ nền dân chủ chiếm đại đa số. Suy cho cùng, sự ác độc và thù ghét cuối cùng sẽ bị đào thải.
