Đã hơn hai năm nay, ông Nguyễn Hải Hà (58 tuổi, ngụ thôn Ánh Mai 1, xã Lộc Châu, TP. Bảo Lộc) được giao nuôi ba người em gái bị bệnh tâm thần. Có lẽ, những lúc lên cơn, họ thường la hét, đập phá đồ đạc, nên ông mới chọn giải pháp nhốt họ trong nhà kho, và xích chân họ lại.
Ba cô em gái cùng cha khác mẹ đang được ông Hà nuôi dưỡng là: Nguyễn Thị Hoa (46 tuổi), Nguyễn Thị Mai (44 tuổi) và Nguyễn Thị Tuyết (38 tuổi) cùng thường trú huyện Tân Phú, Đồng Nai. Năm 2017, Tòa án nhân dân huyện Tân Phú đã tuyên bố cả ba chị em đều mất năng lực hành vi dân sự.
Căn nhà ba chị em ở nằm trong khu vườn nhiều cây cối và hai ao nước trước sau, cùng trại nuôi heo sát bên, thường xuyên bốc mùi hôi thối.
Được tin báo của hàng xóm về tình trạng sống như tù đày của ba người phụ nữ này, chính quyền thành phố đã xuống tận nơi để “giải cứu” họ.
Thời điểm cơ quan chức năng đến, hai người chị đang bị xích một chân vào cửa sổ trong phòng (còn người em không bị xích), ngồi trên chiếu dưới nền nhà trong tình trạng không mặc quần.
Thời điểm đó, ba người không lên cơn tâm thần nên trả lời rõ ràng, đúng trọng tâm câu hỏi, và kiểm soát tốt hành vi của họ. Do đó, ông Đinh Công Huyện, Phó phòng LĐ-TBXH TP. Bảo Lộc, yêu cầu ông Hà mở xích cho họ. Ông Hà giải thích:
“Tôi xích mấy em vì các em bị bệnh tâm thần không kiểm soát được các hành vi của mình. Tôi chỉ xích những lúc các em lên cơn chứ không phải xích thường xuyên. Khi mặc đồ vào, các em thường xé rách hết, cả mền nệm cũng vậy”.
Ông Hà cho biết thêm, nhà có nhiều anh em, nhưng riêng gia đình ông đã nuôi dưỡng chăm sóc ba người em bị tâm thần này từ năm 2020. Trước đây cả ba chị em ở cùng nhà với ông, nhưng do “quậy” quá nên ông mới đưa vào trong nhà vườn này. Hiện gia đình ông Hà cũng đang tranh chấp quyền giám hộ, nuôi dưỡng ba phụ nữ này.
Ông Hà khước từ lời đề nghị của chính quyền, khi họ muốn đưa hai người em ông đến một cơ sở bảo trợ xã hội trên địa bàn để ở đây chăm sóc, nuôi dưỡng, trong khi chờ đợi quyết định của tòa án, cho phép ai nuôi dưỡng.
Người em trai của ông Hà là ông Nguyễn Đức Thịnh (51 tuổi, ngụ gần nhà ông Hà ở xã Lộc Châu), để nghị sẵn sàng nhận chăm sóc nuôi dưỡng một người (bà Mai) để chia sẻ gánh nặng cho ông Hà, nhưng ông cũng cương quyết từ chối.
Trước thái độ quyết liệt của ông Hà, chính quyền địa phương chỉ có thể yêu cầu ông Hà phải chăm sóc ba phụ nữ này chu đáo, không được xích chân, giam giữ như tù nhân, và cũng không được có hành vi ngược đãi, bạo lực.