Đập chứa nước thải từ nhà máy khai thác và sản xuất kim loại đồng – công ty Đồng Tả Phời, viết tắt Vinacomin, bị vỡ sáng 8 Tháng Tám 2023, đã xả ra dòng lũ xám xịt, cuốn trôi nhiều tài sản của 46 gia đình thuộc địa phận xã Tả Phời, TP.Lào Cai (tỉnh Lào Cai).
Lao Động tường thuật lời ông Trần Văn Hưng, đổ thừa do mưa cục bộ gây áp lực, làm vỡ cống xả tràn của hồ thải thuộc Vinacomin (?)
Tờ báo này cũng mô tả: “Mưa lớn kéo dài ở TP Lào Cai khiến lượng nước lớn trên thượng nguồn dồn về hồ thải, gây ra sự cố vỡ cống xả tràn. Vụ việc diễn ra quá nhanh khiến nhiều người dân chỉ biết bất lực nhìn dòng nước đổ tràn chảy xiết cuốn phăng nhiều tài sản, vật dụng trong gia đình”.
VTC News mô tả chi tiết hơn: Mưa lớn kéo dài khiến một đoạn bờ đập hồ chứa nước thải của công ty đồng Tả Phời bị vỡ, dòng nước thải ô nhiễm tràn vào nhiều nhà dân ở thôn Phời 3, TP.Lào Cai và làm ngập một số diện tích hoa màu, cuốn đi nhiều gia súc, rất may không có người bị thương hay thiệt mạng.
Nhà cầm quyền xã Tả Phời đã đến làm việc với lãnh đạo Vinacomin, yêu cầu công ty khắc phục sự cố vỡ đập, thống kê đền bù mọi thiệt hại cho người dân. Đặc biệt, xã đề nghị công ty phải có phương án gia cố bảo đảm an toàn tuyệt đối, để đập chứa nước thải không bị vỡ thêm lần nào nữa.
Trước đó, mưa lũ tại Lào Cai đã làm một người chết và một người mất tích.
Nông Nghiệp Việt Nam dẫn lời ông La Văn Phóng, người dân ở thôn Phời 3, tường thuật: Nước thải ngập vào nhà khoảng 60 – 70cm, màu xám xịt, tỏa mùi hóa chất rất nặng, rất khó thở.
Tại nhà ông Nông Văn Dỉn cùng thôn, phần mái trước cửa bị sập, hàng tạp hóa, tủ lạnh bị cuốn trôi. Các gia đình khác ngoài tài sản, hoa màu hư hại còn có gia súc gia cầm bị nước thải cuốn đi.
Lo ngại nhất đối với người dân lúc này là nước thải từ việc sản xuất kim loại đồng của Vinacomin có chứa nhiều hóa chất độc hại, có thể ảnh hưởng tới nguồn nước sinh hoạt và đất canh tác về lâu dài.
Theo ông Quảng Văn Việt, Phó chánh Văn phòng thường trực, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Lào Cai, bước đầu cho thấy có hơn 30 gia đình bị ảnh hưởng nặng nề phải tạm thời lánh đi nơi khác, mức độ thiệt hại đang được các cơ quan chức năng đánh giá và tổng hợp báo cáo.
Thống kê sơ bộ cho đến nay, mưa lũ trên toàn tỉnh Lào Cai gây thiệt hại 262ha lúa, hư hại nhiều diện tích hoa màu, nhà cửa và tài sản, công trình công cộng. Ước thiệt hại ban đầu trên 11 tỷ đồng ($463,100).
Thanh Niên cũng thống kê tương tự: Sự cố tràn cống xả thải hồ chứa bùn đuôi quặng của nhà máy tuyển quặng đồng thuộc công ty cổ phần Tả Phời khiến hơn 30 hộ dân tại xã Tả Phời, TP.Lào Cai (tỉnh Lào Cai) phải di dời. Toàn bộ nhà dân, ruộng đồng, hoa màu, con suối… đang ngập ngụa trong bùn thải, nguy cơ ô nhiễm kim loại trên diện rộng.
Được biết, Vinacomin là doanh nghiệp cổ phần, với phần lớn vốn thuộc nhà nước, trực thuộc Tập đoàn công nghiệp than-khoáng sản Việt Nam, nơi “Ngoài việc tăng cường hoạt động sản xuất kinh doanh, vấn đề phát triển Đảng, tổ chức Đảng luôn được đặt lên hàng đầu”, có giám đốc là ông Nguyễn Tam Tính kiêm bí thư đảng ủy, theo tạp chí điện tử Luật Sư Việt Nam.
Có lẽ vì lo củng cố và phát triển nhân sự đảng, ông giám đốc Vinacomin không có thời gian kiểm tra đập chứa nước thải của công ty, dẫn đến sự cố vỡ đập, làm tràn nước thải xuống nhà dân thôn Phời 3!
