Zodiac được trích từ tiếng Latin – Zodiacus – có nghĩa là chu kỳ hay vòng tròn của sinh vật.
Zodiac – theo tử vi bói toán của Tây phương có 12 cung Hoàng đạo với 12 con giáp chia đều trong một chu kỳ 12 tháng. (Giống như tử vi Đông phương có 12 con giáp nhưng trong một chu kỳ 12 năm).
Zodiac là bút danh của một sát thủ liên hoàn (Serial killer) khét tiếng ở miền Bắc California, vào thập niên 1960. Sát thủ là một kẻ cao ngạo, tinh quái, độc ác nhiều thủ thuật, sau mỗi án mạng đều để lại bức thư đầy mật mã để thách thức cảnh sát, thám tử hay “chiêm tinh gia,” nếu giải mã được sẽ tìm ra tông tích của hắn.
Zodiac gởi thư cho nhiều tòa báo thú nhận đã giết 37 người, nhưng chính quyền tiểu bang California xác nhận có 7 vụ án trong đó có 5 người bị giết và 2 người sống sót.
Những án mạng xảy ra quanh vùng Vịnh từ Tháng Mười Hai năm 1968 đến Tháng Mười năm 1969. Những thi thể nạn nhân được tìm thấy đều ở những khu ngoại thành San Francisco.
Án mạng đầu tiên, Zodiac giết một cặp học sinh trường trung học Vallejo là David Arthur Faraday (17 tuổi) và Betty Lou Jensen (16 tuổi). Yêu nhau lần đầu hẹn hò, hai trò nhỏ dừng xe ở đường Lake Herman thuộc thành phố Benicia, Solano County.
Zodiac bắn xối xả vào xe để buộc cho đôi trẻ bước ra ngoài. Faraday vừa nhoài người ra đã bị bắn vào đầu, Jensen thoát ra khỏi xe toan chạy trốn, Zodiac đuổi theo bắn 5 phát súng vào lưng cô bé. Jensen chết ngay tại chỗ, Faraday còn thoi thóp, đưa vào nhà thương nhưng cũng không cứu được. Cảnh sát cho biết sát thủ chỉ cần 2 – 3 phút để giết đôi trẻ đáng thương này.
Darlene Ferrin (22 tuổi) và Micheal Mageau (19 tuổi) hẹn hò tình tự lúc nửa đêm trong bãi đậu xe vắng vẻ gần công viên Blue Rock Spring. Mageau rời khỏi xe của mình để qua ngồi chung xe với Ferrin. Có ánh đèn pha chiếu, cả hai nghĩ là cảnh sát nên kéo kiếng xe xuống, một phát súng bắn trúng cánh tay mặt của Mageau, phát kia bắn vào cổ khiến Ferrin gục trên tay lái xe, bất động. Mageau cố mở cửa để thoát ra nhưng cái tay nắm cửa biến mất hoặc đã bị tháo gỡ. Sát thủ định tẩu thoát nhưng thấy Mageau đang cố lết ra khỏi xe, hắn quay trở lại và bắn bồi thêm vào mỗi nạn nhân 2 phát súng, rồi rời khỏi hiện trường không để lại dấu vết.
Tình cờ có ba thiếu niên đến công viên chơi, thấy hai người bị thương bèn báo cảnh sát. Ferrin chết, Mageau được cứu sống và mô tả sát thủ là một người da trắng không đeo kính, cao 1.70 m, nặng khoảng 90 kg, bụng phệ, tóc quăn màu nâu nhạt.
Sau khi giết người, Zodiac gọi cảnh sát Vallejo, Solano County: “Có hai án mạng, hãy đi một dặm về hướng tây của đại lộ Columbus, đến công viên sẽ thấy đôi trẻ trong chiếc xe màu nâu bị bắn bằng súng 9mm Luger. Năm ngoái, cũng chính ta đây đã giết hai đứa học trò nhỏ ở gần đó. Chào tạm biệt nhé!”
Hai sinh viên Bryan Harnell và Cecelia Shepard cùng nhau đi picnic bên hồ Berryessa gần Napa. Một người đàn ông da trắng cao khoảng 1.80 m, nặng chừng 77 Kg, mặc một chiếc áo trùm đầu màu đen, đeo kiếng đen, tay lăm le khẩu súng lục đi về phía hai sinh viên hăm dọa: “Tao vừa giết cai tù rồi cướp xe bỏ trốn, tao cần xe của tụi bay và tiền để qua Mễ.” Tên sát thủ đưa sợi dây cho Shepard trói tay Harnell, sau đó hắn trói Shepard. Khi phát hiện dây trói của Harnell hơi lỏng, hắn tức giận đâm Harnell 6 nhát và Shepard 10 nhát. Harnell may mắn được cứu sống và kể lại vụ án.
Thủ ác vẽ trên cửa xe của Harnell một thông điệp, sau đó đã dùng phone công cộng gọi cho cảnh sát trưởng của Napa County để báo cáo có hai án mạng. Cảnh sát định vị nơi gọi phone và lấy dấu tay nhưng cũng không trùng hợp với dấu vết của một nghi phạm nào.
Zodiac đến Presidio Heights, San Francisco County bằng Taxi, hắn yêu cầu tài xế Paul Stine đậu ở một góc đường tối dưới một bóng cây to. Zodiac bắn vào đầu Stine, lấy bóp và chìa khóa xe của người tài xế bất hạnh rồi tẩu thoát.
Có ba thiếu niên chứng kiến vụ án và báo cảnh sát. Theo những nhân chứng thì hung thủ là một người đàn ông da đen. Khi cảnh sát truy tìm, trên đường có thấy một người đàn ông da trắng đi về phía bắc nhưng không nghi ngờ mà còn hỏi hắn có thấy ai tình nghi đi quanh đây? Hắn khai có thấy người đàn ông vẫy súng và đi về hướng đông của Washington, Nevada County, cảnh sát vội tin lời hắn. Điều tra hiện trường vụ án, cảnh sát cho rằng đây là một vụ cướp của giết người. Nhưng sau đó, có bức thư của Zodiac thú nhận đã giết Stine kèm theo chiếc áo dính đầy máu của nạn nhân làm bằng chứng.
Zodiac đe dọa sẽ giết những học trò trên School Bus hoặc cho nổ bom, khiến cảnh sát bảo vệ chặt chẽ những xe bus, phái trực thăng theo dõi từ trên cao, và ban lịnh giới nghiêm ở vài địa hạt trong thành phố. Một số phụ huynh sợ hãi không cho con đến trường.
Hồ sơ với những bản cáo trạng đầy tội ác của Zodiac, chứa những bức thư với những mật mã bí hiểm gởi tới các tòa báo và cảnh sát địa phương.
Có một bức thư được dịch:
“Giết người ta cảm thấy thích thú hơn là giết mãnh thú trong rừng bởi vì con người là một thú dữ không hơn không kém, giết người đem đến cho ta một trải nghiệm ly kỳ, thú vị hơn là đi săn gái. Điều thú vị vô cùng là khi ta chết đi ta sẽ sống lại trên thiên đàng và những người bị ta giết sẽ trở thành nô lệ của ta. Ta sẽ không tiết lộ danh tánh để chúng bay tìm cách kìm hãm, ngăn cản ta chiêu mộ nô lệ hầu hạ cho ta ở thiên đình.”
Một số nhà nghiên cứu tâm lý tội phạm cho rằng “Zodiac là một tên cuồng tín, đầy hoang tưởng nghĩ mình như một đấng toàn năng, có hành động bạo lực giết người.”
Zodiac rất ngạo mạn, tự hào là người thông minh, quyền biến, cảnh sát sẽ không bao giờ bắt được hắn. Zodiac tinh quái tung “hỏa mù” bằng những bức thư với mật mã làm rối loạn trật tự xã hội, đánh lạc hướng cảnh sát. Zodiac bày ra một trò chơi “trốn tìm” thật trí tuệ khiến cho nhà chức trách điên đầu, hao tổn công sức, thời gian, tiền bạc mà không tìm ra hung thủ.
“Zodiologists” là những chuyên gia, thám tử nghiên cứu mật mã và thu thập tài liệu về Zodiac. Cho đến nay, nhiều mật mã của Zodiac chưa bao giờ được giải mã và những trái bom chưa bao giờ tìm thấy hay phát nổ. Zodiac như một bóng ma vật vờ trong mật mã, cho đến khi nhắm mắt xuôi tay đành ngậm ngùi lên “thiên đàng”. Giống “Độc cô cầu bại” trong truyện kiếm hiệp “Tiếu ngạo giang hồ” của Kim Dung, “độc thủ” Zodiac đầy tự hào cho mình là vô địch không đối thủ.
Hơn 2,500 nghi phạm được đưa ra nhưng không ai thực sự là sát thủ Zodiac. Thủ ác không chỉ gieo bao nỗi lo sợ hãi hùng ở vùng Vịnh lúc đó mà còn đi vào “huyền thoại một sát thủ,” di sản của tội ác đã trở thành một đề tài hấp dẫn, lôi cuốn cho những nhà làm phim và viết truyện.
Năm 2007, phim tài liệu “Zodiac” ra đời, đạo diễn David Fincher dựa trên cuốn sách của Graysmith, người đã viết lại toàn bộ những cuộc điều tra, nghiên cứu về tội trạng của Zodiac trong suốt 23 năm. Nhưng nhiều nhà nghiên cứu nói rằng “phim không chính xác vì có những dữ kiện chưa từng xảy ra theo như lời khai của những người thân của nạn nhân.”
Dựa trên tội ác của sát thủ Zodiac, có những cuốn phim đầy bạo lực gây kinh hoàng như:
Dirty Harry (Gồm 4 tập: Magnum Force, The Enforcer, Sudden Impact, và The Dead Pool), The Exorcist III, Seven, và The Batman.
Phía sau của tấm card có đục 13 lỗ (hình trái) và tấm thiệp Halloween gởi cho tòa báo San Fransisco Chronicle, kèm theo note “Peek-a-boo, mày tới số rồi!” ( Peek-a-boo, you are doomed!)
