Ngày 10 Tháng Chín, nước Mỹ chấn động trước tin Charlie Kirk, nhà hoạt động bảo thủ trẻ tuổi, người sáng lập Turning Point USA, bị bắn chết ở Utah.
Tin tức phủ sóng các kênh truyền hình và mạng xã hội, biến vụ việc thành một cơn chấn động chính trị. Chủ Tịch Hạ Viện Mike Johnson kêu gọi phút mặc niệm, nhưng khoảnh khắc tưởng niệm nhanh chóng biến thành cảnh cãi vã om sòm trong phòng họp.
Một cái chết làm rung chuyển Quốc Hội. Vụ việc tại Hạ Viện chứng minh tác động chính trị của Kirk. Một số dân biểu Cộng Hoà bùng nổ cảm xúc, chỉ trích phe Dân Chủ, trong khi Chủ Tịch Johnson ra sức hạ nhiệt, kêu gọi tôn trọng và giữ phẩm giá. Thậm chí, phe Cộng Hoà đề xuất dựng tượng Kirk, đặt thi hài trong Capitol, và trao huy chương vàng Quốc Hội, biến anh thành biểu tượng chính trị.
Johnson nhấn mạnh rằng, ngay cả trong cơn bão chính trị, các thành viên Hạ Viện phải giữ phẩm giá và sự tôn trọng lẫn nhau, tránh để bạo lực chính trị leo thang.
Câu hỏi đầu tiên đặt ra: “Ai giết Kirk và để làm gì?” Cảnh sát Utah gọi đây là vụ “ám sát chính trị.” Một số chuyên gia và dư luận bắt đầu xì xào: liệu cái chết này có phải là “màn khói” nhằm chuyển hướng sự chú ý khỏi hồ sơ Jeffrey Epstein-danh sách khách hàng ấu dâm mà nhiều nhân vật quyền lực còn sống, trong đó có thể có ông Trump, không muốn dư luận biết đến?
Jeffrey Epstein chết trong tù năm 2019, nhưng các tài liệu gần đây hé lộ nhiều cái tên cấp cao trong cả hai đảng Mỹ. Nếu hồ sơ này được phanh phui toàn diện, nó sẽ gây chấn động chính trị. Nhưng ngay sau vụ Kirk, truyền thông và dư luận đổ dồn vào cái chết của anh, khiến hồ sơ Epstein tạm thời bị bỏ quên.
Utah, tiểu bang ủng hộ ông Trump, nhưng nhạy cảm chính trị. Điều làm vụ ám sát Kirk trở nên nhạy cảm hơn là vị trí địa lý và chính trị của Utah. Đây là tiểu bang thiên về Cộng Hoà, thường ủng hộ các ứng viên Đảng Cộng Hoà trong các cuộc bầu cử tổng thống. Trong bầu cử 2020, Utah bầu cho Donald Trump với khoảng 58% phiếu bầu, chỉ có khoảng 37% cho Joe Biden.
Điều này có nghĩa rằng: Kirk, với tư cách nhà hoạt động bảo thủ nổi tiếng, đang hoạt động trong một môi trường cơ sở cử tri thuận lợi cho phe Cộng Hoà và ông Trump. Vụ ám sát tại đây không chỉ là bi kịch cá nhân, mà còn gây chấn động chính trị ở “vùng đất ủng hộ Trump” dễ dàng trở thành biểu tượng chính trị và công cụ truyền thông để kích động cử tri Cộng Hoà.
Trong lịch sử chính trị Mỹ, không hiếm khi các sự kiện gây sốc được cho là “dùng để đánh lạc hướng.” Người ta còn nhớ, năm 1998, khi Tổng Thống Bill Clinton lao đao với vụ Monica Lewinsky, nước Mỹ bất ngờ tham gia các cuộc không kích ở Iraq. Báo chí khi đó bàn tán: phải chăng ông Clinton “đánh lạc hướng” dư luận bằng chiến tranh?
Ngày nay, thuyết âm mưu về cái chết của Charlie Kirk cũng xuất phát từ cùng một mạch suy nghĩ: truyền thông Mỹ bị chi phối bởi lợi ích chính trị, nên dễ dàng đổi hướng dòng chảy tin tức. Thay vì đào sâu vào hồ sơ Epstein, giờ đây các kênh truyền hình, trang báo lớn lại chạy những dòng tít nóng bỏng về Kirk: “Anh hùng bảo thủ bị ám sát,” “Quốc hội rung chuyển,” “Bạo lực chính trị leo thang.”
“Im lặng ồn ào hơn tiếng súng.” Câu ẩn dụ trong bài báo trở nên rõ ràng. Cái gì im lặng? Sự im lặng là hồ sơ Epstein không được đưa lên báo chí, bị dư luận bỏ qua, trong khi mọi ánh mắt tập trung vào vụ Kirk. Ông Trump và các nhân vật liên quan hưởng lợi vì dư luận và truyền thông không đào sâu hồ sơ Epstein.
“Im lặng ồn ào hơn tiếng súng” nghĩa là mặc dù không có hành động bạo lực trực tiếp, tác động chính trị và dư luận của việc này còn mạnh hơn cả vụ ám sát. Nó quyết định ai được chú ý, ai bị lãng quên, và có thể “che mờ” những bê bối nghiêm trọng hơn.
Vụ ám sát Kirk vừa là bi kịch cá nhân, vừa là cơn địa chấn chính trị, và có thể tạo lợi thế cho những người muốn che giấu hồ sơ Epstein. Dù chưa có bằng chứng về âm mưu trực tiếp, kết quả là dư luận bị xoay chuyển nhanh chóng: người dân chú ý vào một vụ bạo lực chấn động, còn vụ bê bối ấu dâm vẫn đang nằm trong bóng tối.
***
Updated: Sáng Thứ Sáu, 12 Tháng Chín, giới chức Utah loan báo đã bắt giữ nghi can nổ súng ám sát nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk, 31 tuổi, tại một sinh hoạt ở đại học Utah Valley University (UVU) hôm Thứ Tư. Nghi can được nhận diện là Tyler Robinson, 22 tuổi, cư ngụ tại Quận Washington phía Nam tiểu bang Utah, Thống Đốc Spencer Cox công bố trong buổi họp báo sáng Thứ Sáu, do một thân nhân của nghi can bỏ nhỏ cho một người bạn của gia đình đêm hôm trước, rồi người này báo cảnh sát. Robinson đang bị giam tại nhà tù Quận Washington.
Một khẩu súng trường Mauser nòng .30 được tìm thấy bọc trong một cái khăn lông trong rừng. Trong súng còn lại ba viên đạn, theo lời Thống Đốc Cox.
Cox nói thêm, vỏ đạn có ghi một số dòng chữ. Viên đạn trúng Kirk ghi, “Notices bulges OwO what’s this?” (Ngó kỹ mà xem, chuyện gì đây?). Ba viên đạn còn trong ổ lần lượt ghi, “Hey fascist, catch!” (Ê, kẻ phát-xít, chụp lấy nè!); “oh bella ciao, bella ciao, bella ciao, ciao, ciao” (trích lời dân ca Ý được dùng làm bài hát tựa đề cho phim Casa de Papel/Money Heist/Phi Vụ Triệu Đô); và “If you read this, you are gay LMAO” (Nếu bạn đọc dòng này, bạn là người đồng tính, hahaha).
