Mụn nhọt gây ra rất nhiều phiền toái, đặc biệt khi nó xuất hiện vào những thời điểm bất tiện nhất, như khi bạn đang phải dự sự kiện quan trọng.
Mặc dù mong muốn nặn mụn để giải quyết nhanh chóng vấn đề là rất lớn, nhưng hành động này lại là giải pháp cuối cùng đầy rủi ro và thường gây hại nhiều hơn lợi. Các bác sĩ da liễu và chuyên gia chăm sóc da khuyến cáo không nên nặn mụn vì nó có thể gây ra các biến chứng như viêm nhiễm nặng hơn, nhiễm trùng và sẹo vĩnh viễn.
Việc nặn mụn về cơ bản sẽ phá vỡ quá trình chữa lành tự nhiên của da. Mụn nhọt là một lỗ chân lông bị tắc nghẽn chứa vi khuẩn, dầu và tế bào da chết.
Khi bạn ấn vào mụn, bạn đang đẩy những chất này vào sâu hơn trong da, đưa vi khuẩn mới từ tay bạn vào vết thương, dẫn đến mụn to, đau và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Chấn thương do nặn mụn cũng làm vỡ thành nang lông bên dưới bề mặt da, lan rộng các chất bên trong và gây ra vấn đề nghiêm trọng.
Tổn thương này thường dẫn đến tăng sắc tố sau viêm (post-inflammatory hyperpigmentation – PIH), những đốm đen còn sót lại sau khi mụn lành. Đây là cách da phản ứng với tổn thương bằng cách sản sinh ra lượng melanin dư thừa.
Theo thời gian, những đốm này có thể mờ đi, nhưng đôi khi “cứng đầu” và tồn tại trong nhiều tháng. Tệ hơn nữa, nguy cơ hình thành sẹo mụn, những vết lõm vĩnh viễn hoặc vết lồi trên da, tăng lên. Sẹo hình thành khi quá trình sản xuất collagen của da bị mất cân bằng trong quá trình lành lại.
Phương pháp an toàn để trị mụn
Mặc dù không được khuyến khích, nhưng có những bước bạn nên thực hiện nếu bạn muốn nặn mụn. Phương pháp này chỉ nên áp dụng cho mụn có đầu trắng nhìn thấy được, cho thấy mủ nằm gần bề mặt da.
Chuẩn bị: Luôn bắt đầu bằng tay sạch. Rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước để giảm thiểu sự lây lan vi khuẩn.
Khử trùng: Sử dụng cồn tẩy rửa để khử trùng kim hoặc đinh ghim nhỏ, sắc nhọn.
Châm nhẹ: Dùng kim châm nhẹ nhàng vào phần đầu mụn đầu trắng, giữ kim song song với bề mặt da. Chủ yếu nhằm tạo một lỗ nhỏ, không chọc sâu, cẩn thận không gây chảy máu.
Chảy mủ: Dùng hai tăm bông sạch ấn nhẹ nhàng, đều xung quanh mụn. Bóp nhẹ để mủ chảy ra. Nếu không thấy mủ chảy ra sau một hoặc hai lần nặn, hãy dừng lại ngay lập tức. Việc cố nặn sẽ chỉ gây thêm tổn thương.
Chăm sóc sau nặn: Sau khi nặn, hãy vệ sinh vùng da bị mụn bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ và thấm khô.
Chữa lành và phòng ngừa
Sau khi nặn mụn, việc chăm sóc đúng cách là rất quan trọng để ngăn ngừa nhiễm trùng và sẹo.
Làm sạch và điều trị: Rửa sạch vùng da bị mụn bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ và thoa thuốc trị mụn có chứa các thành phần như axit salicylic, benzoyl peroxide hoặc lưu huỳnh. Các thành phần này giúp giảm viêm, tiêu diệt vi khuẩn và thúc đẩy quá trình lành lại.
Bảo vệ: Để tránh kích ứng thêm và ngăn vi khuẩn xâm nhập, hãy cân nhắc che nốt mụn sau khi nặn bằng miếng dán hydrocolloid. Miếng dán này sẽ hấp thụ dịch, bảo vệ vết thương khỏi các tác nhân gây hại từ bên ngoài và đẩy nhanh quá trình lành thương.
Không chạm tay vào: Hãy kiềm chế việc nặn mụn thêm nữa. Việc nặn mụn sẽ khiến vi khuẩn xâm nhập nhiều hơn và kéo dài quá trình lành thương, làm tăng nguy cơ để lại sẹo.
Biết khi nào nên để mụn được ‘yên thân’
Mụn đỏ, viêm không có đầu trắng: Những loại mụn này vẫn đang phát triển dưới bề mặt da. Nặn mụn sẽ chỉ gây sưng và đau thêm.
U nang hoặc nhọt: Đây là những nốt mụn lớn, đau và sâu. Không được tự ý nặn mụn tại nhà vì có thể dẫn đến nhiễm trùng nghiêm trọng và sẹo. Những loại mụn này cần được chăm sóc y tế chuyên nghiệp.
Mụn “ẩn”: Đây là những loại mụn hình thành sâu dưới da và không có đầu trắng. Tốt nhất hãy nên để mụn tự khỏi theo thời gian.
Cuối cùng, cách tốt nhất là để mụn tự lành. Mặc dù cần sự kiên nhẫn, nhưng giải pháp này luôn hiệu quả nhất để ngăn ngừa tổn thương lâu dài và giữ cho làn da khỏe mạnh.
Bạn chỉ nên nặn mụn khi:
Mụn đã chín: Mụn đã hình thành đầu trắng hoặc đầu đen, nhân mụn đã nổi lên rõ ràng. Khi đó, việc nặn mụn sẽ giúp loại bỏ nhân mụn và làm giảm viêm.
Mụn bọc lớn, gây đau: Mụn bọc lớn thường gây đau nhức và khó chịu. Việc nặn mụn bọc (dưới sự hướng dẫn của chuyên gia) có thể giúp giảm viêm và rút ngắn thời gian lành thương. Tuy nhiên, trong trường hợp này tốt nhất bạn nên nặn mụn tại spa để đảm bảo an toàn.
Không nên nặn mụn khi nào?
Trong một số trường hợp, dù biết cách nặn mụn không bị thâm, bạn cũng không nên tự xử lý mụn tại nhà:
Mụn viêm, mụn mủ: Việc nặn mụn viêm, mụn mủ có thể làm vỡ các nang lông, khiến vi khuẩn lây lan, gây viêm nhiễm nặng hơn và để lại sẹo.
Mụn nằm sâu dưới da: Mụn nằm sâu dưới da chưa hình thành đầu trắng hoặc đầu đen, việc nặn mụn sẽ không hiệu quả và có thể làm tổn thương da nghiêm trọng hơn.
Mụn ở vùng da quanh mắt, miệng: Da vùng mắt và miệng rất mỏng và nhạy cảm, việc nặn mụn ở những vùng này dễ gây ra sẹo và tổn thương thần kinh.
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Dermatology and Therapy năm 2018, 90% các trường hợp cố nặn các nốt mụn chưa chín đều tạo thành sẹo.
Nếu có ý định xử lý mụn tại nhà, bạn nhất định nên tìm hiểu trước cách nặn mụn không bị thâm. Ngoài việc lựa chọn phương pháp nặn mụn an toàn, việc chăm sóc da sau khi nặn cũng đóng vai trò rất quan trọng trong việc ngăn ngừa thâm và sẹo. Tuy nhiên bạn cần lưu ý, nếu da bị mụn nặng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu về cách trị mụn chuẩn y khoa để bảo đảm an toàn.
(theo Timesofindia và nguồn tổng hợp)
