Chắc hẳn bạn cũng từng biết đến triệu chứng mắt co giật mà không biết vì sao.
Những cơn co thắt này, myokymia, là một hiện tượng phổ biến. Mặc dù không có nguyên nhân rõ ràng duy nhất, nhưng người ta tin có nhiều yếu tố góp phần gây ra hiện tượng khó chịu nhưng thường vô hại này.
Nguyên nhân phổ biến gây ra chứng bệnh
Một trong những lý do thường được nhắc đến nhất gây ra chứng co giật mắt là caffeine. Thuộc một trong những chất kích thích, caffeine làm tăng phản ứng của các dây thần kinh và cơ trên khắp cơ thể. Mặc dù cơ chế chính xác vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng độ nhạy cảm tăng cao này dẫn đến những cơn co thắt cơ nhỏ, không tự chủ khiến mí mắt co giật. Vì vậy, nếu gần đây bạn tăng lượng cà phê, trà hoặc soda nạp vào cơ thể, bạn nên giảm lượng đó lại và xem liệu các cơn co thắt có bớt không.
Một yếu tố quan trọng khác là căng thẳng. Khi bị áp lực đè nặng, cơ thể sẽ sản sinh ra các hormone như epinephrine (hay adrenaline) như một phần của phản ứng “đối mặt hay rút lui.” Điều này dẫn đến nhiều phản ứng vật lý khác nhau, như căng cơ và co thắt.
Thiếu ngủ cũng có liên quan chặt chẽ đến chứng giật mắt, mặc dù các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định được nguyên nhân sinh học của mối liên hệ này. Cả căng thẳng và mệt mỏi đều gây áp lực lên hệ thần kinh, khiến những cử động nhỏ, không tự chủ này xảy ra.
Một số yếu tố lối sống khác cũng đóng một vai trò:
Uống rượu: Tương tự như caffeine, rượu ảnh hưởng đến chức năng cơ và thần kinh.
Vận động thể chất: Tập thể dục cường độ cao đôi khi gây ra co thắt, do mỏi cơ hoặc mất cân bằng điện giải.
Kích ứng: Dị vật trong mắt, khô mắt hoặc các chất kích thích từ môi trường như gió, ô nhiễm hoặc ánh sáng mạnh cũng dẫn đến chứng giật mắt.
Thiếu hụt dinh dưỡng: Mặc dù ít phổ biến, nhưng việc thiếu một số vitamin và khoáng chất, chẳng hạn như magnesium, đôi khi là một yếu tố góp phần gây ra tình trạng này.
Điều đáng chú ý là di truyền cũng đóng một vai trò. Trong một số trường hợp, khuynh hướng mắc chứng co thắt cơ này di truyền trong gia đình.
Các loại co thắt mắt khác nhau
Mặc dù chứng giật cơ mi là dạng co giật mí mắt phổ biến và vô hại nhất, nhưng có hai tình trạng khác nghiêm trọng hơn gây ra các triệu chứng tương tự. Điều quan trọng là phải nhận thức được những điều này để biết khi nào cần tìm kiếm sự tư vấn y tế.
Co thắt mí mắt lành tính vô căn: Tình trạng này nghiêm trọng hơn và ảnh hưởng đến cả hai mí mắt. Nó thường bắt đầu bằng việc tăng tần suất chớp mắt và tiến triển thành nhắm mắt không tự chủ và co thắt các cơ quanh mắt. Không giống như chứng giật cơ mi, tình trạng này không phải do căng thẳng hoặc các yếu tố lối sống gây ra, mà là một rối loạn thần kinh ảnh hưởng đến phần não kiểm soát chuyển động. Trong những trường hợp nghiêm trọng, tình trạng này có nguy cơ gây mù tạm thời do mắt bị buộc phải nhắm lại. Phương pháp điều trị phổ biến và hiệu quả nhất cho tình trạng này là tiêm Botox, giúp làm tê liệt tạm thời các cơ bị ảnh hưởng để ngăn chặn co thắt.
Co thắt nửa mặt: Tình trạng này chỉ ảnh hưởng đến một bên mặt, với các triệu chứng như co giật không tự chủ các cơ quanh mắt, má, miệng và đôi khi cổ. Tình trạng này thường do mạch máu chèn ép dây thần kinh mặt, làm gián đoạn tín hiệu của dây thần kinh và gây co thắt cơ. Tương tự như co thắt mi mắt, tiêm Botox được xem như một phương pháp điều trị phổ biến để giảm đau bằng cách thư giãn các cơ bị ảnh hưởng.
Cần làm gì nếu mắt bạn co giật?
Đối với tình trạng co giật mắt lành tính thông thường, có một số bước đơn giản bạn cần thực hiện để giảm bớt:
Giảm lượng caffeine và rượu.
Ngủ đầy đủ để cơ thể và hệ thần kinh có cơ hội nghỉ ngơi và phục hồi.
Thực hành các kỹ thuật giảm căng thẳng như tập thể dục, thiền hoặc hít thở sâu.
Nếu bạn cảm thấy mắt bị khô hoặc kích ứng, hãy thử sử dụng thuốc nhỏ để bôi trơn.
Chườm ấm lên mí mắt cũng giúp thư giãn các cơ.
Mặc dù hầu hết các cơn co giật mắt sẽ tự khỏi trong vòng vài ngày, nhưng bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu tình trạng co giật:
Không hết trong vòng vài tuần.
Lan sang các vùng khác trên mặt hoặc cổ.
Khiến toàn bộ mí mắt nhắm lại không tự chủ với mỗi cơn co giật.
Kèm theo đỏ, sưng hoặc chảy dịch từ mắt.
Đây là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn nghiêm trọng, cần được chẩn đoán và điều trị chuyên khoa.
(theo Mentalfloss)
