Tổng Thống Zelensky nói rằng trước mắt Ukraine chưa được mời vào liên minh quân sự NATO, vì Mỹ, với tư cách là đồng minh chính của NATO, không ủng hộ.
Nga luôn cho rằng tham vọng gia nhập NATO của Ukraine là lý do đằng sau việc Moscow mở chiến dịch quân sự vào nước này.
Mặc dù vậy, ông Zelensky phủ nhận việc Kyiv sẵn sàng thảo luận về vấn đề trung lập của Ukraine. Về phần mình, Thủ Tướng Ý là bà Giorgia Meloni đã đề xuất phương án mở rộng phạm vi áp dụng điều 5 của NATO cho Ukraine mà không cần nước này gia nhập liên minh. Điều 5 của NATO là điều khoản về phòng thủ tập thể, theo đó bất kỳ cuộc tấn công hay đe dọa nào nhằm vào bất kỳ thành viên nào của NATO đều bị xem là tấn công hoặc đe dọa toàn liên minh.
Bà Meloni cho rằng việc áp dụng điều 5 cho Ukraine mà không cần kết nạp Ukraine vào NATO sẽ mang lại sự an toàn lâu dài cho nước Đông Âu này. Trong khi đó, Washington dường như đang muốn trấn an Ukraine. Đặc phái viên của Tổng Thống Donald Trump là Steve Witkoff mới đây nói rằng dù hiện tại Ukraine không thể gia nhập NATO nhưng vấn đề cung cấp bảo đảm an ninh cho Ukraine theo điều 5 vẫn còn bỏ ngỏ.
Theo bà Meloni, áp dụng điều 5 cho Ukraine mà không cần Ukraine gia nhập NATO sẽ hiệu quả hơn so với các lựa chọn khác, bao gồm cả việc triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình để giám sát lệnh ngừng bắn.
Vậy có thể gút lại rằng việc Ukraine trở thành thành viên của NATO sẽ không xảy ra trong tương lai gần, nhưng trong tương lai xa thì hoàn toàn có thể. Điều quan trọng là từ giờ tới lúc được gia nhập NATO, Ukraine có thể yên tâm với sự bảo đảm an ninh của các thành viên trong NATO hiện tại, đặc biệt là Mỹ. Trong các đề xuất thỏa thuận khoáng sản với Ukraine, Mỹ từ chối đưa ra cam kết an ninh. Thế nhưng có một thực tế là do sự hiện diện của các doanh nghiệp Mỹ tại Ukraine, Washington sẽ tìm cách bảo vệ lợi ích của Mỹ ở Ukraine. Mà điều này gần như đồng nghĩa với việc Mỹ lo an ninh cho Ukraine.
Washington sẽ làm gì để bảo vệ các doanh nghiệp Mỹ khai thác khoáng sản ở Ukraine trong thời hậu chiến, sẽ làm gì để tiếp quản nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia đang nằm trong tay quân đội Nga và được Moscow tuyên bố chắc nịch là tài sản của Nga? Washington hẳn hiểu rằng chỉ qua cách hành động mạnh mẽ, Mỹ mới cho đối phương thấy được sức mạnh thật sự của mình. Và sức mạnh đó không nẳm ở lời nói.
Ông Steve Witkoff kể rằng trong lần gặp thứ hai của mình với ông Putin, nhà lãnh đạo Nga đã chia sẽ phản ứng cá nhân đối với vụ ám sát ông Trump tại cuộc vận động tranh cử ở Pennsylvania vào mùa Hè năm ngoái. Theo đó, khi hay tin ông Trump bị bắn, ông Putin đã tới một nhà thờ cầu nguyện cho ông Trump. Nếu điều ông Steve Witkoff kể là đúng thì hẳn ai cũng hiểu rằng đó không phải là vì ông Putin thương yêu gì ông Trump, mà vì ông Trump vốn được cho là khá đồng điệu với ông Putin trong nhiều vấn đề quốc tế. Có lẽ ông Putin nghĩ rằng nếu ông Trump thắng cử thì sẽ có lợi cho cuộc chiến của Nga ở Ukraine vốn đang khiến Nga vô cùng mệt mỏi.
Vấn đề là ông Trump luôn chủ trương “Nước Mỹ Trên Hết.” Mà nếu vậy thì chắc chắn ông sẽ đặt quyền lợi của Mỹ lên trên quyền lợi của Nga ở Ukraine và sẽ khó mà mềm mỏng với Nga. Một khi nhận ra rằng vị tổng thống thứ 47 của nước Mỹ không thật sự “dễ thương” như mình mong đợi, rất có thể ông Putin sẽ lại tới nhà thờ một lần nữa để cầu cho ông Trump bớt “khó thương,” để Nga dễ thở hơn!
