Ngày 7 Tháng Mười Hai 2025, Đặc phái viên của Tổng Thống Donald Trump về Ukraine là tướng Keith Kellogg cho rằng một thỏa thuận nhằm chấm dứt chiến tranh “đang rất gần.”
Theo ông Kellogg, việc hoàn tất thỏa thuận phụ thuộc vào hai vấn đề chính còn tồn đọng. Đó là tương lai của vùng Donbas và nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia. Ông cho rằng những nỗ lực nhằm chấm dứt chiến sự đang ở trong “10m cuối cùng,” mà ông mô tả là phần khó khăn nhất.
Chắc chắn ông Kellogg hoàn toàn đúng khi nói “10m cuối cùng” này là phần khó khăn nhất bởi trước đó, ngày 5 Tháng Mười Hai, Tổng Tư lệnh Quân đội Ukraine là tướng Oleksandr Syrskyi đã tuyên bố nhiệm vụ của quân đội Ukraine là bảo vệ lãnh thổ đất nước và nhân dân.
Theo tướng Syrskyi, nền hòa bình công bằng cho Ukraine phải đồng nghĩa với việc kết thúc chiến tranh mà không cần điều kiện tiên quyết nào. “Đối với chúng tôi, việc từ bỏ lãnh thổ là không thể chấp nhận được. Đây là lý do chúng tôi vẫn tiếp tục chiến đấu,” Tướng Syrskyi nói. Ông nhấn mạnh: ‘Tôi thậm chí không cho phép bản thân nghĩ đến viễn cảnh Ukraine buộc phải trao lại vùng Donbas (gồm Donetsk và Lugansk) cho Nga.
Về phần mình, Tổng Thống Zelensky cũng tuyên bố rằng ông sẽ không ký vào bất ký thỏa thuận nào chứa điều khoản đòi Ukraine phải nhượng lãnh thổ. Vào đầu Tháng Mười Hai, Tổng Thống Zelensky tuyên bố “hòa bình đang gần hơn bao giờ hết” song ông lại xác nhận lãnh thổ là vấn đề gây tranh cãi nhiều nhất trong các cuộc hòa đàm.
Trong khi đó, Moscow cũng nhiều lần tuyên bố không từ bỏ những vùng lãnh thổ đã sáp nhập, sẵn sàng đánh tới cùng. Trợ lý Điện Kremlin là ông Yuri Ushakov nói rằng Nga và Mỹ đang tiến hành điều chỉnh “những điều khoản khó khăn” sẽ quyết định tài liệu tương lai về giải quyết vấn đề Ukraine. Dù ông Ushakov không nói rõ “những điều khoản khó khăn” là gì, người ta tin rằng đó chính là vấn đề chủ quyền của vùng Donbas, và cả bán đảo Crimea.
Rất có thể Tổng Thống Trump sẽ rút Mỹ khỏi vai trò trung gian nếu ông ta không thấy một thỏa thuận tiềm năng xuất hiện trong thời gian tới, đồng thời tuyên bố đó là cuộc chiến của Châu Âu, nhưng nước Mỹ vẫn tiếp tục kiếm tiền bằng cách bán vũ khí cho Châu Âu theo cơ chế PURL. Việc Tổng Thống Trump cử con rể Jared Kushner tham gia đàm phán khó lòng giúp đạt được thỏa thuận hòa bình trong tình hình cả Moscow và Kyiv đều quyết không nhượng bộ đối phương, dù ông Kushner từng gặt hái thành công trong những cuộc đàm phán liên quan tới Trung Đông.
Tổng Thống Trump hay càu nhàu đổ lỗi cho ông Biden và Châu Âu về việc để xảy ra cuộc chiến ở Ukraine. Nhưng có lẽ ông ta nên biết ơn cuộc chiến này vì nhờ đó mà nước Mỹ dưới sự lãnh đạo của ông kiếm bộn tiền nhờ bán vũ khí. Chẳng phải ông thích tiền là gì.
Tướng Kellogg cho rằng “nếu chúng ta giải quyết được 10m cuối cùng đó, những thứ còn lại sẽ vận hành tốt.” Song với lập trường cứng rắn về lãnh thổ hiện nay của Kyiv và Moscow, rất khó để nói “thỏa thuận nhằm chấm dứt chiến sự đang rất gần” như những lời có vẻ lạc quan của tướng Kellogg. E rằng cái “10m cuối cùng” của vị tướng này thực ra không phải là 10m, mà là 10 ngàn cây số.
10 ngàn cây số tất nhiên là quãng đường rất xa. Và hòa bình cũng còn rất xa.
