Hôm 1 Tháng Mười Hai 2025, Ukraine đã lại tấn công đường ống dẫn dầu Druzhba của Nga.
Nói là “lại,” vì trước đó gần 4 tháng, chính xác là ngày 18 Tháng Tám, Ukraine từng tấn công hệ thống đường ống chiến lược này, khiến nguồn cung cấp dầu từ Nga sang Hungary và Slovakia phải tạm dừng.
Là một trong những đường ống lớn nhất thế giới với công suất 2 triệu thùng/ngày, Druzhba giữ vai trò quan trọng dẫn dầu từ Nga tới các nhà máy lọc dầu Âu Châu. Đây là tuyến cung cấp thiết yếu cho Hungary và Slovakia, hai nước thuộc EU còn nhập dầu thô Nga qua hệ thống này.
Kyiv tuyên bố: “Mạng lưới dầu của Nga với vai trò là nguồn thu chính của Nhà nước và nguồn tài chính của tổ hợp quân sự – công nghiệp sẽ còn tiếp tục nổ và bốc cháy cho tới khi Moscow ngừng tìm cách tấn công Ukraine.” Kyiv xem ra hoàn toàn có lý khi tuyên bố như thế. Việc Kyiv tấn công hệ thống Druzhba rõ ràng chỉ nhằm đáp trả các cuộc tấn công khốc liệt của Nga nhằm vào các hệ thống năng lượng của Ukraine.
Vì thế Moscow đã tỏ ra nực cười khi nói “Kyiv không có giới hạn trong những hành động nguy hiểm của mình” để cáo buộc Kyiv là “khủng bố” khi tung đòn tấn công vào Druzhba. Thiết tưởng, từ “khủng bố” là hoàn toàn thích hợp để nói về chính Moscow chứ không phải Kyiv.
Dài khoảng 4,000km, đường ống Druzhba chiếm hơn 50% lượng dầu nhập khẩu của Hungary. Khác với nhiều nước Âu Châu, Hungary dưới sự lãnh đạo của Thủ Tướng Viktor Orban giữ lập trường trung lập với cuộc chiến ở Ukraine, từ chối cung cấp vũ khí cho Kyiv và chỉ trích các lệnh trừng phạt đối với Moscow. Budapest tuyên bố: “Xung đột Ukraine không phải là cuộc chiến của chúng tôi. Ngày nào chính phủ của Thủ Tướng Viktor Orban còn nắm quyền, Hungary sẽ đứng ngoài cuộc.”
Việc đường ống Druzhba bị tấn công khiến Hungary rơi vào tình thế bị đe doạ trực tiếp đến an ninh năng lượng. Ngoại Trưởng nước này là ông Peter Szijarto tỏ ra bực tức với Kyiv: “Cuộc tấn công này của Ukraine là vô lý và không thể chấp nhận được.” Song xem ra cuộc tấn công của Ukraine nhằm vào đường ống Druzhba chẳng có gì là vô lý. Nó hoàn toàn có thể chấp nhận được dưới góc nhìn của người Ukraine và những ai ủng hộ cuộc chiến đấu của họ chống lại sự xâm lược của Nga. Chung qui chỉ là ăn miếng trả miếng. Anh đấm tôi thì tôi đấm anh. Anh ngừng đấm tôi thì tôi ngừng đấm anh. Đơn giản thôi mà.
Ông Ngoại Trưởng Hungary cho rằng Ukraine không nên tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng cung cấp cho Hungary vì an ninh năng lượng của Hungary là vấn đề chủ quyền. Dường như khi nói thế, ông này không hề biết nghĩ tới chủ quyền của Ukraine đã và đang bị xâm phạm vì cuộc xâm lược của Nga.
Slovakia và Hungary lên tiếng kêu gọi Ukraine không thực hiện thêm các vụ tấn công như vậy. Thiết nghĩ, thay vì kêu gọi Ukraine như thế, hai nước này nên kêu gọi Nga ngừng ngay cuộc xâm lược của họ đối với Ukraine. Chính cuộc xâm lược của Nga là ngọn nguồn dẫn tới các cuộc tấn công của Ukraine nhằm vào đường ống Druzhba. Hungary và Slovakia cần thấy rằng cái gọi là trung lập của họ đã gián tiếp tiếp tay cho cuộc xâm lược của Nga.
Thay vì cay cú, Budapest nên suy ngẫm lời của Kyiv: “Trong nhiều năm, Hungary và Slovakia đã được khuyên rằng Nga là đối tác không đáng tin cậy, song họ vẫn cố phụ thuộc vào Nga. Giờ họ cứ chuyển lời phàn nàn tới Moscow. Chính Nga, chứ không phải Ukraine, là bên khơi mào cuộc chiến và từ chối chấm dứt nó.”
Nằm trong số các nước có quan hệ khá tốt với Việt Nam, Hungary và Slovakia nên ghi nhớ lời của tướng Nguyễn Chí Vịnh. Trước khi mất, ông ấy từng nói những lời rất chí lý về cuộc chiến Ukraine: “Ai treo chuông thì kẻ đó phải tháo chuông,” và rằng: “Trong thời đại ngày nay, việc nghĩ tới sử dụng vũ khí hạt nhân đã là không thể chấp nhận được, huống hồ nói ra bằng lời và lập đi lập lại nhiều lần.”
Có thể nói khi tấn công đường ống Druzhba, Kyiv đã không chỉ đánh thẳng vào mặt Moscow, mà còn đánh luôn vào mặt những nhà lãnh đạo của Hungary và Slovakia. Liệu họ có chịu thức tỉnh trước cú đấm của Kyiv, hay vẫn tiếp tục u mê, không chịu biết lẽ đời?
