Lúc này đây, Nga đang tỏ ra hung hăng hơn bao giờ hết với tuyên bố mới nhất của Tổng Thống Putin rằng Nga sẽ dùng vũ lực để chiếm toàn bộ vùng Donbas và sẵn sàng đáp trả nếu Châu Âu phát động cuộc chiến với Nga.
Phát biểu tại cuộc họp thường niên của Bộ Quốc Phòng Nga, ông Putin đổ lỗi cho cựu Tổng Thống Mỹ Joe Biden là đã “cố tình” gây ra cuộc xung đột ở Ukraine, và rằng “những con heo Châu Âu đã tức thì ủng hộ Mỹ.” Theo ông Putin, Châu Âu chỉ muốn lấy lại những gì họ đã mất trong những giai đoạn lịch sử trước đây và trả thù Nga.
Vấn đề là với Châu Âu, chính Nga mới là nước đã phát động cuộc chiến với Châu Âu khi tiến hành cuộc xâm lược nhằm vào Ukraine năm 2022. Vì với Châu Âu, Ukraine cũng là một phần của châu lục này.
Vì thế các nhà lãnh đạo Châu Âu hiện nay đang ra sức hỗ trợ Ukraine chống lại cuộc xâm lược của Nga. Mới đây, các nhà lãnh đạo Liên Âu đồng ý cấp một khoản vay khổng lồ $161 tỷ không lãi suất cho Ukraine để đáp ứng nhu cầu quân sự và kinh tế của nước này trong hai năm tới, theo NPR.
Với Âu Châu, giúp Ukraine là giúp chính mình. Chủ Tịch Ủy Ban Âu Châu (EC) là bà Ursula Von der Leyen cho rằng “nền hòa bình đã không còn,” hối thúc EU tài trợ cho Ukraine để “tự bảo vệ mình,” và rằng “Không có hành động phòng thủ nào quan trọng hơn đối với Châu Âu bằng việc hỗ trợ Ukraine.” Bà Von der Leyen hoàn toàn có lý khi nhấn mạnh “Nền hòa bình của ngày hôm qua không còn nữa. Chúng ta không có thời gian để chìm trong hoài niệm.”
Về phần mình, Tổng Thống Zelensky cho rằng Nga đang chuẩn bị phát động một năm chiến sự mới chống Ukraine vào năm 2026, sau khi Tổng Thống Putin tuyên bố Nga “chắc chắn sẽ đạt được các mục tiêu của chiến dịch quân sự của mình, bao gồm cả việc giành quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ.”
Nhưng nhiều người tin rằng với một kẻ hiếu chiến như Putin thì một năm là không đủ một khi chưa đạt được các mục tiêu của ông ta. Nghĩa là Putin sẵn sàng giữ nước Nga trong chiến tranh thêm nhiều năm nữa cho tới khi nào đạt được tham vọng của mình mới thôi.
Xem ra Châu Âu không chỉ lo đối phó với Nga mà còn cả với “người bạn” Mỹ, sau cú xoay trục mạnh mẽ trong chính sách của Washington đối với Châu Âu. Trong mắt chính quyền Trump, Châu Âu hiện tại chỉ là tập hợp của những “quốc gia mục ruỗng” được lãnh đạo bởi những chính trị gia “yếu đuối.”
Vì vậy, hơn bao giờ hết, Châu Âu cần phải mạnh mẽ và độc lập trước chủ trương “Nước Mỹ Trên Hết” của chính quyền Trump. Có thể nói cuộc chiến tại Ukraine chính là tấm gương buộc Châu Âu tự soi lại mình để nhìn ra những điểm yếu cần khắc phục. Từ sau Thế chiến 2, Châu Âu luôn đi theo quỹ đạo của Mỹ để chống Liên Xô. Sau khi Liên Xô tan rã, Châu Âu tiếp tục duy trì sự hợp tác với Mỹ nhằm đối đầu với một nước Nga nằm dưới sự lãnh đạo chuyên chế của Putin, kẻ có khuynh hướng đưa nước Nga trở lại tầm ảnh hưởng mà Liên Xô từng có.
Nhưng giờ đây nước Mỹ của chính quyền Trump không còn là nước Mỹ của ngày hôm qua. Nước Mỹ của Tổng Thống Trump hiện chỉ là một nước Mỹ đặt quyền lợi của mình lên trên hết, xem đồng minh bè bạn chỉ là thứ yếu. Thậm chí, trong mắt chính quyền Trump, Châu Âu là kẻ chỉ biết dựa dẫm vào Mỹ.
Với chủ trương “Nước Mỹ Trên Hết,” Washington sẵn sàng bắt tay với Nga, gạt Châu Âu sang một bên. Không chỉ với Ukraine, mà cả các đồng minh truyền thống của Mỹ ở Châu Âu đang nhận ra họ chỉ là quân bài mặc cả trong ván cờ địa chính trị khi chính quyền Trump triển khai các biện pháp ngoại giao theo chủ nghĩa thực dụng kiểu Mỹ. Với chính quyền Trump, chính nghĩa tự do mà Châu Âu theo đuổi bằng việc hỗ trợ cho Ukraine chỉ là những từ ngữ nhạt nhẽo, không đáng quan tâm.
Rốt cuộc, các nhà lãnh đạo của Châu Âu hẳn đang nhìn thấy thực tế rằng đời đã khác xưa khi nước Mỹ không còn là người bạn tốt, thậm chí không đáng gọi là bạn nữa, ít ra ngày nào mà chính quyền của Donald Trump còn tồn tại.
