Trong cơn bực tức, tỷ phú Elon Musk kêu gọi giải thể EU sau khi khối này phạt nền tảng mạng xã hội X của ông ta 120 triệu Euro.
Theo Musk, EU nên “giải thể và chủ quyền nên được chuyển cho từng nước riêng lẻ để các chính phủ có thể đại diện tốt hơn cho người dân của họ.”
Khoản phạt này được EU công bố hôm 5 Tháng Mười Hai, với lý do X vi phạm các nghĩa vụ minh bạch được qui định trong Đạo Luật Dịch Vụ Số (DSA) ban hành năm 2022. Về phần mình, Musk cáo buộc EU kìm hãm sự phát triển của Châu Âu bằng cách ưu tiên điều tiết thay vì đổi mới.
EU bác bỏ cáo buộc thiên vị hay ngăn cản đổi mới, khẳng định các nền tảng lớn phải tuân thủ cùng một tiêu chuẩn để bảo đảm sự an toàn và minh bạch cho hàng triệu công dân Âu Châu. Ngoại Trưởng Ba Lan Sikorski nói thẳng với Musk: “Hãy lên Sao Hỏa. Nơi đấy không có kiểm duyệt”!
Sở dĩ ông Sikorski nói những lời mỉa mai đó là vì trước đây, với tư cách là giám đốc điều hành Tesla và SpaceX, Elon Musk từng bày tỏ tham vọng muốn chinh phục Sao Hỏa và biến hành tinh này thành “một phần của nước Mỹ.”
Moscow nhanh chóng lên tiếng hoan nghênh lời kêu gọi này của Musk. Tất nhiên rồi. Song những người bênh vực EU hẳn cho rằng Musk có tâm thần không bình thường khi đưa ra phát ngôn đó. Bởi theo họ, EU vốn là một thực thể chính trị, kinh tế, quân sự chặt chẽ, chứ không phải là một tổ chức lỏng lẻo như CSTO (Tổ Chức Hiệp Ước An Ninh Tập Thể) do Nga đứng đầu.
EU gồm 27 quốc gia thành viên tại Châu Âu, được coi là mô hình tổ chức chính trị độc nhất chưa thống nhất như một quốc gia nhưng với mức độ gắn kết cao hơn nhiều so với một tổ chức quốc tế. Cục Tình Báo Trung Ương Mỹ (CIA) đánh giá rằng dù EU không phải là một liên bang theo đúng nghĩa của từ này, tổ chức này vượt xa các hiệp hội tự do thương mại khác như ASEAN, NAFTA hay Mercosur. Theo CIA, EU mang nhiều thuộc tính của một quốc gia độc lập, với quốc kỳ, quốc ca, quốc khánh và đồng tiền riêng cũng như một chính sách đối ngoại và an ninh chung đang ở giai đoạn hình thành. Trong tương lai, nhiều thuộc tính quốc gia của EU sẽ còn được mở rộng.
Vậy là trong mắt người Mỹ, EU là một liên minh có tầm quan trọng đặc biệt. Khi kêu gọi giải thể EU, Musk đã tỏ ra không hiểu biết gì về EU cũng như về chính trị, cho dù ông ta là một nhà kinh doanh đại tài. Thay vì vỗ tay hoan nghênh lời kêu gọi của Musk, Moscow nên nhìn lại chính cái tổ chức CSTO của mình mà nhiều người mỉa mai gọi là “nồi cám heo.” Chính cái tổ chức do Nga đứng đầu này mới đáng bị giải thể, vì nó tồn tại mà giống như không tồn tại.
Xem ra lời kêu gọi thiếu cân nhắc của Musk khiến ông ta trở thành kẻ lố bịch, chỉ biết nói cho đỡ giận vì tiếc 120 triệu Euro mà ông ta cho là bị EU phạt oan. Nếu biết nghĩ sâu xa, có lẽ Musk đã không nói như vậy. Ông ta có lý của mình thì EU cũng có cái lý của họ.
Nhân việc này, người ta nhớ lại cách đây mấy tháng, Musk từng chỉ trích “Đạo Luật To Đẹp” của Tổng Thống Donald Trump và kêu gọi thành lập một đảng chính trị mới tại Mỹ, mà ông ta dự định đặt tên là “Đảng Nước Mỹ.” “Đã tới lúc cần một đảng chính trị mới thực sự quan tâm đến người dân,” Musk viết trên mạng xã hội X ngày 30 Tháng Sáu 2025.
Trên nền tảng mạng xã hội X mà Musk sở hữu, ông ta đã hỏi người dùng rằng liệu nước Mỹ có cần một lực lượng chính trị mới đại diện cho những người ôn hòa hay không. “Một đảng chính trị mới là điều nước Mỹ cần để đại diện cho 80% dân số ôn hòa. Đúng 80% số người tham gia khảo sát đồng tình. Đây là định mệnh,” Musk viết, dẫn lại dữ liệu từ cuộc khảo sát.
Đề xuất lập đảng mới của Musk khiến chính trường Mỹ dậy sóng. Thế nhưng tới giờ, cái gọi là “sóng” đó chỉ là thứ sóng gờn gợn, chứ không phải là cơn sóng thần mạnh mẽ có thể làm nên cuộc cách mạng trên chính trường Mỹ. Điều này hẳn là do Musk bị tác động của đảng Cộng Hòa khi đảng này cho rằng sự ra đời của một đảng mới sẽ gây bất lợi cho đảng Cộng Hòa nhưng lại có lợi cho đảng Dân Chủ.
Giờ đây dường như Musk đã quên khuấy lời kêu gọi lập đảng mới của mình. Dường như ông ta chỉ nói cho vui miệng. Nói xong thì quên sau khi làm vài cốc Whisky. Lần này cũng vậy, kêu gọi giải thể EU rất có thể cũng chỉ là những lời Musk buông ra cho vui miệng mà thôi, dù không hẳn do uống Whisky.
Chưa hết, mới đây Musk còn cho rằng nước Mỹ sẽ bước vào “12 năm tươi sáng” với nhiệm kỳ của Tổng Thống Trump và 2 nhiệm kỳ của ông JD Vance. Nghĩa là xem như Musk đánh giá cao cái “Đạo Luật To Đẹp” của ông Trump, chứ không còn xem nó là tồi tệ. Dường như từ khi theo ông Trump, Musk đã học được cái thói sáng nắng chiều mưa của ông ta.
Mới đây, Musk nói mình hối tiếc vì đã tham gia chính phủ Mỹ, thừa nhận DOGE không hiệu quả. Rất có thể Musk sẽ còn hối tiếc vì nhiều điều khác, gồm cả việc kêu gọi EU giải thể hay nói nước Mỹ sẽ bước vào “12 năm tươi sáng.”
Rốt cuộc, Musk đang tự biến mình thành kẻ lố bịch với những phát ngôn thiếu chín chắn. Tốt nhất là ông ta nên đoạn tuyệt với chính trị và toàn tâm toàn ý với cái nghiệp kinh doanh. Ở cái nghiệp đó, ai cũng ca ngợi Musk là một tài năng, chẳng ai gọi ông là kẻ lố bịch.
