Tòa Bạch Ốc tuyên bố Mỹ và Ukraine đã đạt được sự nhất trí về phần lớn các điều khoản trong kế hoạch 28 điểm của Mỹ về hòa bình Ukraine sau các cuộc đàm phán ở Geneva.
“Mọi người đều cảm thấy lạc quan về những gì đã diễn ra ở Geneva,” Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt nói tại cuộc họp báo ngày 24 Tháng Mười Một 2025. Bà Leavitt cho biết Mỹ hy vọng Nga sẽ chấp nhận những điều khoản đang được xây dựng nhằm giải quyết cuộc xung đột ở Ukraine.
Ukraine và Âu châu đã tìm cách thuyết phục Washington viết lại kế hoạch hòa bình 28 điểm vốn bao gồm yêu cầu Ukraine nhượng lãnh thổ cho Nga, cắt giảm quân đội và một số nhượng bộ khác. Các cuộc hội đàm giữa Mỹ và Ukraine tại Geneva là nhằm bàn về một kế hoạch hòa bình được điều chỉnh với các điều khoản có lợi hơn với Ukraine so với kế hoạch ban đầu.
Được biết kế hoạch của Mỹ đã được rút gọn đáng kể sau các cuộc đàm phán ở Geneva, còn 19 điểm từ 28 điểm ban đầu. Theo đó, kế hoạch mới 19 điểm sẽ loại bỏ các điều khoản gây tranh cãi nhất của bản kế hoạch 28 điểm trước đó. Kyiv khẳng định kế hoạch mới này chỉ còn rất ít điều giống bản thỏa thuận 28 điểm vốn yêu cầu Ukraine nhượng bộ rất lớn trong khi Nga hầu như không phải từ bỏ điều gì.
Trước diễn biến trên, Bắc Kinh tuyên bố “ủng hộ mọi nỗ lực có lợi cho hòa bình và hy vọng các bên sẽ thu hẹp khác biệt để đạt được một thỏa thuận hòa bình công bằng, bền vững trong thời gian sớm nhất.”
Bắc Kinh luôn khẳng định giữ lập trương trung lập đối với cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine, nhưng cũng khẳng định “tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.” Ai cũng hiểu rằng cái sự ‘tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine” của Bắc Kinh thật ra chẳng phải vì Bắc Kinh tử tế, mà vì nếu nói mình ủng hộ Nga xâm chiếm lãnh thổ của Ukraine thì Bắc Kinh sẽ không còn tư cách gì mà phê phán sự ủng hộ mà Mỹ, Nhật cùng nhiều quốc gia khác dành cho Đài Loan vồn được Bắc Kinh xem là một phần lãnh thổ của Trung Quốc và luôn hăm dọa sắn sàng dùng vũ lực để “tái thống nhất.”
Trong tuyên bố của mình, Bắc Kinh đã sử dụng cụm từ “hòa bình công bằng.” Vấn đề là khi nói mình ủng hộ sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, Bắc Kinh mặc nhiên đã xem cụm từ “hòa bình công bằng” có nghĩa rằng Nga phải trả lại cho Ukraine các vùng lãnh thổ của Ukraine mà Nga đã và đang chiếm đóng, gồm bán đảo Crimea và 4 tỉnh miền đông. Không thể hiểu khác được. Chỉ là Bắc Kinh không muốn nói thẳng ra, sợ làm mất lòng Moscow.
Những người ủng hộ chính nghĩa của Ukraine luôn chỉ trích việc Bắc Kinh miệng nói mình trung lập nhưng lại tiếp tay cho cuộc xâm lược của Nga bằng cách mua lượng dầu khổng lồ từ Nga đồng thời bán cho Nga những hàng hóa mang tính lưỡng dụng.Việc Washington ban hành lệnh trừng phạt với tập đoàn dầu mỏ lớn nhất nước Nga là Lukoil và Rosneft là hoàn toàn đúng đắn, chỉ là khá muộn màng. Dẫu sao, muộn vẫn hơn là không bao giờ.
Về phần mình, Moscow tuyên bố rằng nhiều điểm trong kế hoạch 28 điểm của Washington là có thể chấp nhận được, nhưng cho rằng kế hoạch sửa đổi của Âu châu “hoàn toàn không phù hợp” với Nga.
Câu hỏi đặt ra là sau khi kế hoạch hòa bình của Mỹ được Mỹ và Ukraine hoàn thiện thì liệu Nga có chấp nhận nó hay không. Bởi nếu Nga khăng khăng không chấp nhận thì coi như kế hoạch này sẽ phải xếp xó. Tổng Thư ký NATO Mark Rutte cho rằng Nga có thể đồng ý với kế hoạch này sau khi nó được hoàn thiện nếu chịu sức ép nặng nề về kinh tế.
Thiết nghĩ, để gia tăng sức ép lên Nga thì biện pháp kinh tế là chưa đủ. Mỹ nên cung cấp thêm cho Ukraine những loại vũ khí mạnh mẽ hơn như Tomahawk ngay từ bây giờ, thay vì chờ Kyiv ký xong thỏa thuận hòa bình rồi mới cấp. Đức cũng nên chuyển ngay cho Ukraine hỏa tiễn tầm xa Taurus, thay vì hứa tới hẹn lui. Làm suy yếu kinh tế Nga đồng thời tăng cường sức mạnh cho Ukraine chính là cách buộc Nga phải hiểu rằng có ngoan cố cũng chẳng ích gì.
Thời điểm này, sự thiếu dứt khoát của Phương Tây chỉ có lợi cho Nga mà thôi.
