Ngày 3 Tháng Bảy 2025, trong cuộc họp với bà Kaja Kallas, đại diện cấp cao của EU về Chính sách đối ngoại và an ninh, Ngoại Trưởng Trung Quốc Vương Nghị đưa ra một tuyên bố mang tính hăm dọa với Phương Tây.
Đó là Trung Quốc không thể để Nga thua trong cuộc xung đột với Ukraine. Tuyên bố này của Bắc Kinh tất nhiên sẽ lên dây cót tinh thần cho Nga giữa lúc nước này đang lâm cảnh khó khăn trong cuộc chiến ở Ukraine.
Chắc chắn ông Vương Nghị đã đúng khi cho rằng nếu Nga thất bại ở Ukraine sẽ dẫn tới việc Mỹ chuyển mọi sự chú ý sang Trung Quốc. Vậy là với bức thông điệp của ông Vương Nghị, Bắc Kinh xem như đã thẳng thừng thừa nhận rằng bấy lâu nay, họ đã hỗ trợ cho cuộc xâm lược của Nga nhằm vào Ukraine, không đơn thuần bằng việc mua số lượng dầu khổng lồ từ Nga. Phương Tây đã đúng khi nhiều lần cáo buộc Trung Quốc cung cấp cho Nga sự hỗ trợ kinh tế cũng như công nghệ sử dung kép hầu giúp Nga có thể kéo dài cuộc chiến.
Và với bức thông điệp đầy thẳng thừng này, Bắc Kinh xem như thừa nhận mình không hề trung lập, mà đã đứng hẳn về phía Nga. Không loại trừ là sau lời tuyên bố của Vương Nghị, Bắc Kinh sẽ chính thức cung cấp cho Nga nhiều loại vũ khí sát thương, điều mà Bắc kinh luôn phủ nhận từ trước tới nay, với lý do “trung lập.”
Vấn đề ở đây là trong khi “không thể để Nga thua trong xung đột với Ukraine,” Bắc Kinh dường như muốn Phương Tây, đặc biệt là Mỹ, phải dồn mọi sự hỗ trợ cho Ukraine mà lơ là sự quan tâm và hỗ trợ cho Đài Loan. Đảo quốc này bấy lâu nay phải luôn trong tình trạng căng mình đối phó một sự xâm lược có thể xảy ra bất cứ lúc nào đến từ Bắc Kinh.
Cơ quan Phòng vệ Đài Loan ngày 1 Tháng Bảy xác nhận tàu đổ bộ Type 072A của quân đội Trung Quốc đã bị phát hiện ở vị trí chỉ cách thành phố Cơ Long, một căn cứ hải quân quan trọng của Đài Loan, chỉ hơn 100 km. Phía Đài Loan cho rằng Type 072A đã đi vào một phạm vi có thể đe dọa cơ sở hạ tầng quan trọng ở Đài Loan. “Chúng tôi sẽ phản ứng một cách phù hợp khi tình hình yêu cầu,” Đài Bắc nhấn mạnh.
Dù Bắc Kinh chưa có phản ứng nào về vụ việc, nhưng có thể xem sự xuất hiện không bình thường của tàu đổ bộ Type 072A của Trung Quốc ở một vị trí nhạy cảm với Đài Loan là một sự khiêu khích trong khi đảo quốc này đang chuẩn bị cho cuộc tập trận thường niên lớn nhất, bắt đầu vào ngày 9 Tháng Bảy. Được biết cuộc tập trận sẽ kéo dài 10 ngày trong điều kiện bắn đạn thật với sự tham gia của hơn 20 ngàn quân dự bị. Cuộc tập trận này được cho là lớn chưa từng có, đánh dấu bước ngoặt trong chiến lược của Đài Loan nhằm ứng phó với kịch bản xấu nhất.
Rất có thể với sự khiêu khích mang tên “Type 072A,” Bắc Kinh chỉ chờ phía Đài Loan trong khi tập trận bằng đạn thật, sẽ phạm những sơ xuất hầu lấy cớ xâm lược đảo quốc này. Không loại trừ Bắc Kinh sẽ tự ngụy tạo chứng cớ để đổ tội cho Đài Loan hầu biến giấc mơ xâm lược thành hiện thực. Và trong khi tiến hành cuộc xâm lược Đài Loan, hẳn Bắc Kinh mong rằng Mỹ đang vướng bận ở Ukraine sẽ khó có thể làm được gì đáng kể để giải cứu Đài Loan. Xem ra khá có lý khi cho rằng nếu không đánh Đài Loan bây giờ thì Trung Quốc sẽ khó bao giờ còn cơ hội nữa, khi Mỹ đang bận ở Ukraine.
Sẽ là đáng xấu hổ cho Mỹ, đồng minh chính của Đài Loan, nếu để đảo quốc này rơi vào tay Trung Quốc trong khi Mỹ vẫn đang bị đặt câu hỏi về sự quyết tâm với chính nghĩa của Ukraine. Nhưng không chỉ Mỹ mà cả Nhật cũng sẽ dính phần xấu hổ đó vì trong quá khứ, Nhật đã không ít lần tuyên bố sẽ can thiệp quân sự trong trường hợp Bắc Kinh tấn công Đài Loan.
Trung Quốc coi Đài Loan là một tỉnh của mình và chưa bao giờ từ bỏ việc sử dụng vũ lực để thống nhất đại lục với Đài Loan. Điều này bắt nguồn từ nhiều lý do, từ chính trị tới kinh tế, thương mại và nhất là chiến lược và địa chính trị. Trong khi đó Nhật Bản xem việc Trung Quốc chiếm Đài Loan, nếu xảy ra, sẽ là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia của mình cũng như với trật tự chính trị trong khu vực.
Mọi tuyên bố, dù có mạnh miệng thế nào, đều chỉ là lời nói mà thôi. Chỉ những hành động đầy quyết tâm mới có thể chứng thực cho các tuyên bố. Trong khi cuộc xâm lược của Nga ở Ukraine chưa kết thúc thì biết đâu thế giới lại được chứng kiến một cuộc xâm lược khác do Trung Quốc thực hiện ở Đài Loan. Vấn đề là liệu Trung Quốc có thể nuốt chửng Đài Loan trong vòng vài ngày như Nga đã từng muốn nuốt chửng Ukraine trong vòng vài ngày, hay rốt cuộc Trung Quốc lại sa lầy ở Đài Loan như Nga đang sa lầy ở Ukraine?