Tổng Thống Nga Vladimir Putin đề xuất đàm phán trực tiếp mà không có điều kiện tiên quyết nào với Ukraine.
Và ông Putin muốn Nga và Ukraine gặp nhau vào ngày 15 Tháng Năm tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, nước có quan hệ khá tốt đẹp với Nga lẫn Ukraine.
Đề nghị này của ông Putin làm người ta có thể hiểu rằng Nga đang rất muốn thoát khỏi cuộc chiến do Nga gây ra và đã vắt kiệt sức nước Nga. Và rằng câu “không có điều kiện tiên quyết nào” cho thấy Nga không còn dám mạnh miệng như trước đây, không còn dám đòi hỏi Ukraine hoặc Phương Tây phải thế này, thế nọ.
Nói thẳng ra, Nga đang lâm vào thế yếu không thể che giấu được nữa. Mạnh thế nào được khi mà nền kinh tế Nga phải ra sức chống đỡ hàng ngàn lệnh cấm vận của Phương Tây, và nền kinh tế đó lại phải còng lưng nuôi một cuộc chiến vô cùng tốn kém chưa biết khi nào mới kết thúc vì sự cố đám ăn xôi của Moscow.
Và trong khi nước Nga thở hồng hộc vì cuộc chiến thì Ukraine vẫn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Âu Châu và Mỹ. Ukraine hiện đang lên tinh thần rất nhiều nhờ Washington cung cấp trở lại vũ khí dồi dào sau khi Tổng Thống Donald Trump nói ông mất kiên nhẫn với ông Putin, cho rằng Putin chỉ muốn lợi dụng ông.
Mới đây, Mỹ phê duyệt việc chuyển giao 125 hỏa tiễn tầm xa và 100 hỏa tiễn phòng không Patriot cho Ukraine. Hệ thống phòng không Patriot được đánh giá cao nhờ khả năng phát hiện, theo dõi và đánh chặn chính xác các mục tiêu trên không như máy bay, hỏa tiễn hành trình và hỏa tiễn đạn đạo.
Về phần mình, Tổng Thống Ukraine Zelensky cho rằng việc Nga bắt đầu cân nhắc chấm dứt xung đột là một dấu hiệu tích cực. Tổng Thống Trump cũng hoan nghênh đề xuất đàm phán trực tiếp với Ukraine của Nga. Có thể tin sự “tích cực” của Nga là do sức ép không ngừng của Phương Tây nhằm vào Nga. Tất nhiên Tổng Thống Pháp Macron hoàn toàn có lý khi cho rằng đề xuất đàm phán của ông Putin chỉ là “bước đi đầu tiên, nhưng chưa đủ.” Theo ông Macron, các cuộc đàm phán phải đi cùng một lệnh ngừng bắn toàn diện và vô điều kiện kéo dài 30 ngày. Ukraine và nhiều nước Âu Châu khác như Anh, Đức, Ba Lan… cũng đồng ý với ông Macron: “Một lệnh ngừng bắn vô điều kiện không thể đi sau các cuộc đàm phán.”
Có thể gút lại rằng nếu ông Putin thực sự muốn chấm dứt xung đột thì không còn cách nào khác là phải chấp nhận yêu cầu này của Âu Châu. Và như thế đồng nghĩa Nga chấp nhận mình là bên ở vào thế yếu, còn Ukraine ở thế mạnh. Đây là điều mà hiện thời ai cũng thấy: Ukraine được sự hậu thuẫn mạnh mẽ của Mỹ và Âu Châu, còn Nga thì thân cô thế cô.
Kẻ ở thế yếu thì khó mà nói mạnh. Những cuộc đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine mà kết thúc bằng việc Nga còn giữ được Crimea thì xem như Nga đã quá thành công. Song sự thành công đó không có gì là chắc chắn trước một Ukraine cương quyết không nhượng một tấc đất cho Nga. Đây cũng là lập trường của Âu Châu vì cho rằng nếu Ukraine nhượng bộ Nga về lãnh thổ thì Nga sẽ được đằng chân lân đằng đầu, tiếp tục xâm lược các nước khác.
Ai cũng cười vào mặt đặc phái viên của ông Trump là Steve Witkoff khi ông này bảo rằng Ukraine cứ nhượng cho Nga Crimea và 4 tỉnh miền Đông thì Nga sẽ “không còn lý do gì để chiếm thêm các nước khác.” Ông Steve Witkoff ngây thơ hay chỉ giả vờ ngây thơ khi nói như thế? Chỉ biết rằng giờ đây, trước sự cương quyết không nhượng bộ Nga về lãnh thổ của Kyiv, ông này không còn dám nói năng khó nghe như vậy nữa, và thực tế là chẳng còn mấy ai muốn nhắc tới ông ta nữa. Chắc chắn ông ta chỉ là một nhà đàm phán rất tồi.
Cái hình ảnh hoành tráng của cuộc diễu binh Ngày Chiến Thắng ở Quảng Trường Đỏ hôm 9 Tháng Năm vừa qua xem ra chẳng giúp gì được cho một nước Nga đang thực sự khó khăn vì cuộc chiến mà nó gây ra cho Ukraine. Gậy ông đập lưng ông. Việc Putin chấp nhận đàm phán với Ukraine mà không có điều kiện tiên quyết nào đã nói lên tất cả!
