Võ Kim Cự là cái tên bị réo gọi rất nhiều trong những năm 2016, 2017… khi bị xóa mọi chức vụ trong đảng, sau đó ông ta bị quy “chịu trách nhiệm chính” cho các sai phạm tại tỉnh dẫn đến sự cố môi trường của Formosa.
Điều làm cho người ta ngạc nhiên là ông Cự không bị truy tố về bất cứ tội lỗi nào dù đã bị liệt kê không dưới mười tội. Dư luận cho rằng ông Cự được ông Nguyễn Phú Trọng, Tổng bí thư đảng che chở vì tinh thần “cúc cung tận tụy”.
Sau đó ông Cự “lặn không sủi tăm”, rồi có một dạo thiên hạ đồn ông ấy được định cư bên Canada. Tuy nhiên tin ấy không được kiểm chứng, và ông Cự cũng bác bỏ. Đùng một phát, năm 2022, Võ Kim Cự tái xuất giang hồ với tư cách Chủ tịch Tập đoàn – Hệ sinh thái Võ Kim Đường – Thảo dược Sâm Ngọc Linh Việt Nam.
Đúng là “sấm động đất Bắc”!
Tập đoàn này quảng cáo họ sẽ có 300 showroom rải rác khắp nước, và 35 showroom tại 15 vùng quốc gia lãnh thổ. Tuy nhiên (lại tuy nhiên) nhiều người phát hiện ra rằng số liệu giới thiệu về sâm Ngọc Linh của tập đoàn này được thổi phồng lớn hơn kinh khí cầu có chứa khí ammoniac, “khai không chịu nổi”.
Theo phân tích của người trong nghề, với những điều kiện hiện nay, sản lượng sâm cho khai thác thương mại đủ tuổi rất ít. Sâm Ngọc Linh chỉ trồng được trên núi Quảng Nam – Kon Tum với diện tích rất hẹp, điều kiện khắt khe dưới tán cây rừng đầu nguồn… thế thì ông Cự lấy đâu ra sâm cho hơn 300 showroom trưng bày?
Do đó người ta suy ra rằng tập đoàn sâm của ông Cự chỉ là dạng “ăn bám” vào danh tiếng sâm Ngọc Linh để bán hàng đa cấp các sản phẩm vô thưởng vô phạt thực phẩm chức năng và rượu ngâm do tập đoàn sản xuất.
Một người nói, “Thấy mới tin. Thế nên ông Cự có ngon thì giới thiệu cho chúng tôi biết nhà máy sản xuất của ông nằm ở đâu, sản xuất những gì?”
Có người khuyên “ông Cự nên về hưu hưởng phước, đừng đi lừa gạt bà con nữa, thời của ông hết rồi. Nghe đến tên cúng cơm của ông thôi người ta đã sợ, thế còn buôn bán gì nữa!”
Chẳng biết ông Cự có nghe không, nhưng tập đoàn Võ Kim Đường hoạt động cũng “xìu xìu ển ển” lắm, dân Hà Tĩnh nói thế. Ông Cự cũng im hơi lặng tiếng.
Người Hà Tĩnh tưởng “tên tội đồ họ Võ” sẽ không làm phiền họ nữa, nhưng rồi lại đùng một phát nữa, ông Cự đứng tên nộp hồ sơ xin phép thành lập Hiệp hội sản xuất sâm Việt Nam. Hóa ra “giấc mơ về củ sâm” của ông ta chưa chết, ông tiếp tục “sự nghiệp trồng sâm trên… giấy”!
Theo báo Tuổi Trẻ, ban vận động thành lập hiệp hội trên gồm 16 thành viên do ông Võ Kim Cự – Chủ tịch hội đồng quản lý, viện trưởng Viện Bảo tồn và phát triển sâm Ngọc Linh Việt Nam, nguyên Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam – làm trưởng ban.
Trong danh sách thành viên ban vận động có nhiều người thuộc Công ty cổ phần Tập đoàn Y dược sâm Ngọc Linh (trụ sở tại Hà Nội) và ông Cự được biết đến là Chủ tịch hội đồng quản trị.
Dư luận đánh giá chuyện này như thế nào?
Người ta nói ông Cự tay không mà muốn hốt… sâm. Kế hoạch do ban vận động của ông Cự “nắn” ra, nhìn thì “bự chà bá” nhưng lại không có một chút gì gọi là “sinh khí của sâm”. Tại vì trong cái ban này, không có lấy một nhân vật, tổ chức nào thực sự trồng sâm cả.
Thế nên người ta đoán rằng ông Cự và “băng đảng” của ông đang ủ mưu gì đó chung quanh cây sâm Ngọc Linh, chứ ai đời cả “băng đảng” thì nằm ở Hà Tĩnh, Hà Nội, nơi không có một củ sâm nào, mà lại đòi thành lập hiệp hội về sâm bao giờ? Trong khi đó, ở Quảng Nam và Kon Tum, số lượng doanh nghiệp và cá nhân sản xuất sâm Ngọc Linh không ít.
Cũng có thể ông Cự không cần doanh nghiệp hay người trực tiếp sản xuất sâm Ngọc Linh vào hiệp hội làm gì cho nó “rối đội hình”. Cứ thành lập hiệp hội, rồi nhận sâm từ biên giới phía Bắc về, đánh tráo tên gọi rồi bán ra thị trường cũng được mà.
Đó chỉ là giả thuyết thôi, nhưng nghĩ cho cùng, ai chứ ông Võ Kim Cự dám làm lắm. Đưa tụi Formosa vào tàn phá đất nước ông ta còn dám thì vụ hốt sâm bằng tay không này thì có gì khó đâu!