VR (Virtual Reality – Thực tế ảo) hay AR (Augmented Reality – Thực tế tăng cường) là những thuật ngữ thường xuyên được nghe và chứng kiến gần đây. Chúng là những công nghệ rất có tiềm năng trong tương lai và được ứng dụng rộng trong gaming, truyền thông, giáo dục và vô số ngành khác. VR-AR là công nghệ giúp trải nghiệm sự kết hợp giữa thế giới thực và thế giới ảo qua những mô hình và hình ảnh 3D. Màn hình tương tác độc đáo và kỳ diệu như các bạn từng thấy Tom Cruise trong Minority Report hay cái kính AR của “người sắt” Tony Stark đeo trong Iron Man bắt đầu tràn ngập thị trường…
Virtual Reality – VR
Nói một cách dễ hiểu thì VR sẽ mang bạn đến một thế giới hoàn toàn khác so với thế giới thật. Kính thực thế ảo được thiết kế để hoàn toàn ngăn chặn mọi giác quan của bạn đối với thế giới bên ngoài và mang đến trải nghiệm tối đa ở thế giới ảo. Khi thiết bị được bật lên, tấm nền LCD hay OLED trong kính sẽ được làm mờ đi bởi thấu kính; và lắp đầy tầm nhìn bằng môi trường ảo được chọn để hiển thị. Nó có thể là một trò chơi, một đoạn video 360 độ hoặc có thể là một không gian ảo. Bộ kính thực tế ảo sẽ đưa bạn tới bất cứ nơi nào bạn muốn, thay thế hoàn toàn thế giới thực.
Ngoài kính thực tế ảo ra, công nghệ VR còn được cộng hưởng với công nghệ phát hiện chuyển động sáu bậc tự do (six degrees of freedom – 6DOF). Công nghệ 6DOF sẽ đi kèm với các cảm biến và camera đặc biệt. Những phần cứng này kết hợp với kính thực tế ảo sẽ không chỉ nhận diện được hướng mà bạn đang quay mặt tới mà còn phát hiện cả hướng chuyển động của bạn. Qua đó cho phép bạn di chuyển tự do trong không gian ảo và có thể cầm nắm, tương tác với môi trường xung quanh một cách tự do hơn. Dù vậy không gian di chuyển thường sẽ bị giới hạn trong phạm vi vài mét, nhưng trải nghiệm sẽ tuyệt vời và hoàn thiện hơn so với chỉ đứng yên và nhìn về các hướng khác nhau.
Augemented Reality – AR
Đối với Thực tế tăng cường – AR, công nghệ này sẽ nâng cao trải nghiệm ở thế giới thật bằng cách kết hợp những vật thể ảo trên môi trường thật. Nếu thiết bị kính VR hoàn toàn ngăn chặn mọi giác quan của bạn với thế giới bên ngoài thì những chiếc kính AR – chẳng hạn Microsoft HoloLens, Google Glass và nhiều chiếc kính thông minh của các ông lớn công nghệ khác – được thiết kế trong suốt như mặt kính bình thường, cho phép bạn thấy được mọi thứ xung quanh.
Công nghệ AR được thiết kế sao cho người dùng có thể di chuyển tự do khi mang nó. Thiết bị AR sẽ chiếu hình ảnh lên bất cứ thứ gì bạn nhìn thấy trên đường. Ngoài ra, công nghệ còn được tích hợp trên smartphone với những ứng dụng AR và trò chơi AR như Pokemon GO từng làm mưa làm gió toàn thế giới. Khi sử dụng các ứng dụng AR trên điện thoại, camera sẽ theo dõi những chuyển động của bạn và môi trường xung quanh và phủ thông tin bổ sung lên trên màn hình. Công nghệ AR có thể cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản như thời tiết, video call, đến những thông tin phức tạp như một mô hình 3D lơ lửng giữa phòng. Với công nghệ này, các đối tượng và hiệu ứng ảo được kết hợp một cách chi tiết và hoàn hảo với thế giới thực.
Tháng Chín 2021, Facebook đã hợp tác với Ray-Ban tung ra sản phẩm kính Ray-Ban Stories, với kỹ thuật tích hợp hệ thống loa và micro trên thân kính. Kính có thể nghe nhận cuộc gọi từ điện thoại. Dàn ba micro thu được âm thanh và giọng nói tốt hơn. Facebook cũng xây dựng một ứng dụng có tên Facebook View, cho phép người dùng có thể đăng tải và chia sẻ những kỷ niệm thu được với Ray-Ban Stories. Bên cạnh đó, ứng dụng này cũng giúp chỉnh sửa nội dung và còn có thể chia sẻ đa nền tảng sang những ứng dụng khác như Twitter, Snapchat…
Sự phát triển của VR và AR
Mỗi công nghệ đều có hướng phát triển và ứng dụng độc đáo, khác biệt. VR được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp game. Ngoài ra, công nghệ này còn được ứng dụng rộng rãi trong doanh nghiệp và giáo dục. VR giúp truyền tải và tái lập một lượng thông tin lớn hơn bất kỳ giao thức lưu trữ nào. Trong các khóa huấn luyện cần tính thực hành cao như khóa học cấp cứu, chữa cháy…, VR là công cụ hỗ trợ đắc lực vì nó hoàn toàn có thể tái lập những tình huống nguy hiểm và đưa chúng ta vào các tình huống đó. Không giống như VR, AR là công nghệ mang tính đột phá và hỗ trợ rất đáng kể những tác vụ thường nhật, dù nó không mang đến trải nghiệm đắm chìm hoàn toàn các giác quan người dùng vào một thế giới khác như VR.
Với AR, bạn có thể dễ dàng xem trước những món nội thất định mua và “đặt thử” vào căn nhà hoặc phòng của mình. AR còn được ứng dụng trong công nghiệp xe hơi. Hệ thống máy tính AR sẽ cho bạn biết tất cả mọi thứ đang diễn ra xung quanh chiếc xe và qua đó đưa ra dự đoán và đề xuất hợp lý cho từng tình huống cụ thể. Công nghệ AR đã được Google áp dụng thành công trong dự án Google Glass. Thử tưởng tượng tính năng mà chiếc smartphone của bạn đang sở hữu sẽ được tích hợp và nâng cấp trên một chiếc mắt kính.
Thay vì sử dụng màn hình làm nơi hiển thị thông tin, thiết bị AR sẽ cung cấp cho bạn vô số thông tin và dùng môi trường thật để hiển thị một cách trực quan nhất có thể. Ứng dụng AR là gần như vô tận. Các ứng dụng AR trên điện thoại có khả năng nhận diện môi trường xung quanh và cung cấp thông tin chẳng hạn như phiên dịch một câu tiếng Anh trên biển quảng cáo ngoài đường hay đưa ra đánh giá một nhà hàng hay cửa hàng nào đó ở ngay gần bạn. Các thiết bị AR đặc dụng nhưng HoloLens còn làm được nhiều hơn.
VR và AR là những phát minh tuyệt vời của công nghệ thế kỷ 21. Các dự án về VR-AR vẫn còn nhiều hạn chế, chẳng hạn giá thành thiết bị đắt, ứng dụng hỗ trợ chưa phổ biến… Tuy nhiên chắc chắn trong tương lai gần, công nghệ VR-AR sẽ tạo ra một thế giới chưa từng có trong lịch sử phát triển kỹ thuật của nhân loại…
