Một số người nghĩ rằng việc đặt câu hỏi với bạn bè, đồng nghiệp hoặc sếp, đôi khi bị tập trung hoặc bất an.
Có một hành động đơn giản, giúp bạn thu hút và thậm chí khiến những người xung quanh thay đổi suy nghĩ của họ, theo chuyên gia giao tiếp Matt Abrahams, đó là khi bạn biết đặt câu hỏi đúng.
Abrahams, một giảng viên của Stanford University, chia sẻ với CNBC Make It rằng: “Đặt câu hỏi khiến bạn có được quyền lực. Tôi có khả năng nâng cao địa vị của bản thân và hạ thấp địa vị của người khác khi tôi đặt một câu hỏi đầy thách thức.”
Đặt câu hỏi hay “thể hiện sự quan tâm, đồng cảm, sẵn sàng học hỏi và trong một số trường hợp, thừa nhận rằng bạn không biết tất tần tật,” ông nói thêm. “Tất cả những điều đó đều là những công cụ và tài sản có giá trị khi bạn đang cố gắng phát triển sự nghiệp hoặc làm sâu sắc thêm các mối quan hệ.”
Theo các chuyên gia, những nhà lãnh đạo hiệu quả thường cân bằng uy tín của mình với sự khiêm tốn, sẵn sàng học hỏi và kết nối tốt với đồng nghiệp. Tuy nhiên, không phải câu hỏi nào cũng hỗ trợ cho bạn. Abrahams cho biết một người cần biết cách, thời điểm và lý do tại sao họ đặt câu hỏi để giúp họ có sức ảnh hưởng hơn.
Sau đây là cách đặt câu hỏi đúng, tại nơi làm việc, ở nhà và trong cuộc sống xã hội của bạn, để phát triển và củng cố các mối quan hệ, theo Abrahams, những câu hỏi hay bao gồm ba yếu tố:
Súc tích, để người nghe không bị mất tập trung;
Xây dựng dựa trên những gì người kia đã nói, thúc đẩy cuộc trò chuyện, thay vì diễn giải lại hoặc tóm tắt;
Xoay quanh một ý tưởng tập trung hoặc “kết luận” của chủ đề cuộc trò chuyện;
Abrahams giải thích: “Nó có thể có nhiều mục đích, nhưng phải nhanh chóng, rõ ràng và đủ tập trung để mọi người hiểu được quan điểm mà bạn đang cố gắng đưa ra.”
Ông nói thêm rằng mọi người nên cân nhắc ý định hoặc mục tiêu của mình trước khi đặt bất kỳ câu hỏi nào. Một cá nhân muốn thể hiện rằng họ đang lắng nghe, thấu hiểu, hay rất quan tâm đến chủ đề đang nói? Có thể họ muốn giúp người kia hiểu một cách tinh tế một góc nhìn khác hoặc chỉ đơn giản là thúc đẩy cuộc trò chuyện.
Một trong những ý định tệ nhất, Abrahams lưu ý: cố gắng giành điểm tham gia trong các cuộc họp tại nơi làm việc. Câu hỏi của bạn luôn cần phải chu đáo, nếu bạn không làm rõ một quan điểm hoặc thúc đẩy cuộc trò chuyện, đồng nghiệp của bạn sẽ chán ngay.
Cách thực hành đặt câu hỏi
Đặt câu hỏi hay, đặc biệt là để thuyết phục, gây ảnh hưởng hoặc thay đổi suy nghĩ của ai đó, cần phải thực hành. Abrahams khuyên mọi cá nhân nên bắt đầu từ những điều nhỏ nhặt và thử tiếp cận các tương tác thông thường, như trong một cuộc phỏng vấn, nơi một người đang cố gắng tìm hiểu thêm về người kia hoặc chủ đề trò chuyện.
Nếu bạn hay hỏi lan man và muốn ngắn gọn hơn, ông gợi ý nên chuyển sang trí tuệ nhân tạo: Yêu cầu một chatbot, như ChatGPT, cung cấp cách diễn đạt ngắn gọn hơn cho các câu hỏi cụ thể, sau đó phân tích kết quả. Bạn cũng có thể yêu cầu những người thật phản hồi, sau một cuộc họp lớn hoặc cuộc trò chuyện nghiêm túc tại nơi làm việc, hãy tìm một đồng nghiệp đáng tin cậy và nghe họ nói gì về những câu hỏi bạn đặt ra.
Trên hết, Abrahams nhấn mạnh, hãy luôn lắng nghe người khác nói trước khi thắc mắc bất cứ điều gì.
“Bất cứ khi nào bạn lắng nghe, bạn đang tự giúp mình. Bạn đang cho người kia thấy mình đang tập trung. Sau đó, câu hỏi của bạn có nhiều khả năng tạo cảm giác như bạn đang “mời người kia hợp tác và cùng nhau giải quyết vấn đề, nhằm nuôi dưỡng mối quan hệ đó dài lâu.”
