‘Oẳn tù tì, ra cái gì, ra cái này.”
Trò oẳn tù tì, hay còn gọi là “Bao, búa, kéo” không chỉ là một trò chơi dành cho trẻ em, mà nó còn được dùng để phân chia thắng thua trong các cuộc tranh luận, giải quyết tranh chấp và đưa ra các quyết định quan trọng.
Thường dựa trên may rủi, nhưng các hiểu biết gần đây cho thấy trò chơi này không đơn giản chỉ có vậy, mà tâm lý và chiến lược cũng đóng vai trò quan trọng để thắng.
Người thiết kế các trò chơi Nick Metzler chia sẻ những mẹo thú vị tận dụng hành vi của con người để liên tục tăng cơ hội chiến thắng.
Nick Metzler chia sẻ hiểu biết của mình trên TikTok, giải thích cách tâm lý tạo ảnh hưởng đến kết quả của cách phân định thắng bại này. Ông tiết lộ hành vi của con người thường làm lệch tỷ lệ cược, khiến trò chơi ít phụ thuộc vào may rủi hơn người ta nghĩ.
Dự đoán lựa chọn dựa trên tín hiệu bằng lời nói
Metzler giải thích khi người chơi hô “bao, búa, kéo,” họ có khuynh hướng tâm lý chọn vật phẩm đầu tiên hoặc cuối cùng được nhắc đến: bao hoặc kéo. Hành vi này bắt nguồn từ thành kiến nhận thức, khi người đó có nhiều khả năng hành động theo thông tin mới nhất hoặc được nhấn mạnh nhất.
Lựa chọn đầu tiên đầy tối ưu
Theo Metzler, nước đi mở đầu tốt nhất thường là “búa.” Lý luận của ông: Hầu hết người chơi tránh bắt đầu bằng “bao” vì “bao” thường thua “kéo.” Chọn “búa” làm tăng khả năng thắng hoặc hòa, vì nhiều người thường chọn “kéo” đầu tiên.
Hiểu tâm lý đối thủ
Nếu chơi loạt ba ván, việc nắm bắt tâm lý của đối phương rất quan trọng. Nếu thắng, hãy chuyển sang một nước đi khác để chống lại phản ứng có thể xảy ra của đối thủ. Nếu hòa, lập tức giữ nguyên nước đi vì đối thủ thường cố gắng đánh lừa chính mình. Nếu thua, chú ý đến lựa chọn giúp đối phương chiến thắng và điều chỉnh nước đi tiếp theo cho phù hợp.
Metzler hài hước khuyên mọi người nên để đối thủ thắng nếu họ bắt đầu bằng “bao,” mô tả đây là một nước đi mở đầu không theo quy ước và hiếm khi được đưa ra.
Trò chơi “bao, búa, kéo” trở thành một trong những cách để quyết định thắng bại trên hầu hết mọi quốc gia. Nguồn gốc của trò chơi này bắt nguồn từ Trung Quốc cổ đại. Một văn bản năm 1600, Wuzazu của Xie Zhaozhi, đề cập đến “bao, búa, kéo” khi đó được gọi là shoushilling, có từ thời nhà Hán (206 TCN-220 SCN).
Phiên bản đầu tiên có một con ếch (ngón tay cái), một con sên (ngón út) và một con rắn (ngón trỏ) chiến đấu với nhau. Theo thời gian, những sinh vật tượng trưng này được thay thế bằng những cử chỉ đơn giản hơn: nắm tay (búa), năm ngón tay (bao) và chỉ hai ngón tay đưa ra (kéo).
Trò chơi này lan rộng sang Châu Âu vào đầu thế kỷ 20, được ưa chuộng tại Anh vào những năm 1920 và tại Hoa Kỳ vào những năm 1930. Phiên bản hiện đại với trò “bao, búa, kéo” thay thế các biến thể theo vùng, chẳng hạn như từ “giấy” thay cho “bao” ở một số vùng của Châu Á.