Sau thời gian đầu tràn đầy phấn khích, hào hứng và cả ngưỡng mộ, ngày nay người dùng quay ra phê phán mạng xã hội.
Nhiều cư dân mạng đang gán cho Facebook, Instagram, X,… những tội lỗi nghiêm trọng, như hủy hoại sức khỏe tinh thần, làm cho người ta tự ti, mặc cảm, cô đơn, muốn… xa lánh xã hội thật, cùng hàng tỷ những tác hại đáng sợ khác.
Họ nhanh chóng quên là nhờ Facebook, nhiều người thân, gia đình, bạn bè đã có thể tìm lại nhau, kết nối với nhau. Họ bỏ qua việc nhận biết bao thông tin bổ ích, kiến thức sâu sắc từ các mạng xã hội.
“Mạng xã hội về bản chất không xấu hay tốt,” Bác Sĩ Jason Nagata tại Đại Học California San Francisco cho biết. “Hay nói khác đi, mạng xã hội vừa tốt, vừa xấu.”
Hoạt động trên mạng xã hội có thể mang tính kết nối và giáo dục, nhưng cũng có thể khiến người ta cảm thấy tự ti và cô đơn hơn.
Không thể không thừa nhận mạng xã hội là nguồn cấp dữ liệu tuyệt vời cho mọi đối tượng cần nó. Cách bạn quản lý trực tuyến tạo nên sự khác biệt lớn, Bác Sĩ Katherine Keyes tại Trường Y Tế Công Cộng Mailman, thuộc Đại học Columbia ở thành phố New York cho biết. Việc tìm kiếm những trải nghiệm khác nhau và tạo ra một môi trường lành mạnh là điều quan trọng, cho dù đang nói về gia đình, trường học hay bất cứ nơi nào chúng ta dành thời gian của mình cho nó.
Tương tác với phương tiện truyền thông xã hội theo cách tích cực hơn có nghĩa là:
-Quản lý lượng thời gian dành cho trực tuyến
-Cân bằng vị trí trong cuộc sống của bạn
-Quản lý chất lượng nội dung trong nguồn cấp dữ liệu cho bạn.
Hãy tham khảo vài gợi ý dưới đây về cách làm cho mạng xã hội đem lại lợi ích và sức khỏe tinh thần.
Dành thời gian cho những gì bạn thực sự muốn xem
Những gì bạn dành thời gian cho là những gì bạn chắc chắn sẽ nhận được nhiều hơn khi nói đến phương tiện truyền thông xã hội. Nhiều thuật toán phương tiện truyền thông xã hội phân tích những gì bạn dành nhiều thời gian cho, bạn thích một bài đăng, bình luận tức giận hay chỉ xem một video phát lại, và tiếp tục gửi cho bạn nội dung tương tự.
Bác Sĩ Marie Yeh tại Đại Học Loyola Maryland cho biết: “Chúng ta cần nhận thức rõ hơn về vấn đề này và suy nghĩ kỹ hơn về cách tạo ra thuật toán đó. Rất đơn giản khi nói rằng: Bạn thích một thứ này, và giờ điều ấy nuôi dưỡng bạn nhiều hơn.”
Mọi người cần phải năng động và đưa ra sự lựa chọn có ý thức.
Biết bạn đang tìm kiếm điều gì
Nhiều trang mạng xã hội được trang trí bằng những khuôn mặt đẹp, màu sắc, âm thanh vui tươi và những lời hứa hẹn về kết nối xã hội ngay lập tức, tất cả những thứ mà con người đã tiến hóa để bị thu hút. Điều đó dẫn đến việc bạn mất hàng giờ để xem thứ mà bạn không chủ định tìm kiếm vào lúc đầu. Những thứ hấp dẫn đó kích thích giải phóng dopamine trong não. Thường được gọi là chất dẫn truyền thần kinh “tạo cảm giác dễ chịu,” hormone này đóng vai trò trong các tác động mạnh mẽ như tạo ra động lực và cả gây nghiện.
Khi một chất dẫn truyền thần kinh bổ ích như vậy phát huy tác dụng, bạn dễ dàng chạy theo những nội dung thú vị mà thuật toán mạng xã hội đưa ra trước mắt thay vì đưa ra những lựa chọn có ý thức về những nội dung bạn cần tương tác trực tuyến.
Việc đưa ra lựa chọn trước về nội dung bổ ích đối với cá nhân giúp giảm bớt nỗ lực tinh thần cần thiết để quyết định xem sẽ tiếp tục đọc hay xem một bài đăng.
Biết những gì bạn sẽ bỏ qua
Điều quan trọng không kém là biết những gì bạn sẽ không tương tác vì có rất nhiều nội dung trực tuyến không hữu ích để xem.
Nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng mạng xã hội để so sánh xã hội liên quan đến ngoại hình, cũng như sự chú ý quá mức và hành vi liên quan đến ảnh của chính mình và phản hồi về những bức ảnh đó, có liên quan đến hình ảnh cơ thể kém hơn, rối loạn ăn uống và các triệu chứng trầm cảm, đặc biệt là ở trẻ em gái.
Bác Sĩ Patricia Cavazos-Rehg tại Trường Y khoa Đại học Washington ở St. Louis, cho biết sự so sánh và tiêu chuẩn vẻ đẹp không lành mạnh không chỉ đến từ những người bạn theo dõi, vì vậy nó có thể khiến bạn bất ngờ.
Không phải tất cả nội dung về bài tập thể dục, thực phẩm, trang điểm hoặc thời trang đều xấu. Nhưng việc theo dõi một số dấu hiệu cảnh báo về nội dung không hữu ích và không lành mạnh đối với bạn có thể tạo ra sự khác biệt lớn.
Bỏ theo dõi, ẩn hoặc xóa
Có thể bạn cảm thấy quan trọng khi giữ cho phương tiện truyền thông xã hội của mình mở với càng nhiều người, ý kiến và loại nội dung càng tốt, nhưng có một ranh giới giữa đối thoại cởi mở và xung đột không cần thiết.
Điều quan trọng là phải nhận ra rằng nội dung phương tiện truyền thông xã hội gây chia rẽ hoặc câu view nhằm mục đích tăng cường sử dụng phương tiện truyền thông xã hội và gây ra những cảm xúc như tức giận và thất vọng. Nội dung này nhận được nhiều lượt xem hơn và có nhiều khả năng lan truyền hơn.
Cần biết khi nào là lúc bỏ theo dõi, hoặc thậm chí chỉ cần ẩn các tài khoản khiến ta có những cảm xúc tiêu cực. Đôi khi, chúng ta có hơi khó chịu với các bài đăng của họ nhưng cuối cùng lại học được điều gì đó không? Hay ta quá phẫn nộ đến mức cứ quay lại đọc thêm, chỉ để tiếp tục bị kích động?
Người đọc nên tự hỏi mình, “Nội dung này có mang lại cho tôi niềm vui hay sự kết nối không?” Nếu không, họ có thể cân nhắc bỏ theo dõi những người hoặc trang không mang lại niềm vui hay sự kết nối.
Tóm lại, mạng xã hội không hoàn toàn là thứ hủy hoại sức khỏe tâm thần của một người, hay khiến người đó cô đơn hơn, mà sẽ vô cùng hữu ích và tuyệt vời nếu ta biết sử dụng một cách chủ động, hợp lý và có ý thức.
