Các chuyên gia cho biết, việc kiểm soát trọng lượng cơ thể, lượng đường trong máu, cholesterol và huyết áp, duy trì kế hoạch ăn uống và ngủ nghỉ lành mạnh, hoạt động thể chất thường xuyên và không hút thuốc có thể làm chậm quá trình lão hóa tới cả chục năm.
American Heart Association liệt kê các cách sau đây:
Ăn uống lành mạnh; Năng động hơn; Bỏ hút thuốc; Nghỉ ngơi đầy đủ; Duy trì sức khỏe cân nặng; Kiểm soát cholesterol, theo dõi lượng đường trong máu, theo dõi huyết áp sao cho luôn ổn định.
Những phát hiện này, dựa trên dữ liệu từ hơn 6,500 người trưởng thành với độ tuổi trung bình là 47, đang được giới thiệu tại hội nghị American Heart Association (AHA) Scientific Sessions ở Philadelphia.
Các nhà nghiên cứu cho biết những người có sức khỏe tim mạch tốt nhất sẽ trẻ hơn về mặt sinh học khoảng sáu tuổi, tốc độ mà họ già đi mỗi năm, so với tuổi thật của họ.
Donald Lloyd-Jones, Chủ tịch nhóm viết Life’s Essential 8, công cụ đánh giá sức khỏe của AHA, cho biết: “Những phát hiện này giúp chúng tôi hiểu được mối liên hệ giữa tuổi theo thời gian và tuổi sinh học cũng như thói quen lối sống lành mạnh giúp chúng ta sống lâu hơn như thế nào.”
Theo Lloyd-Jones, cựu Chủ tịch AHA, ai cũng đều muốn sống lâu hơn, nhưng quan trọng hơn là việc lâu mà phải khỏe mạnh thì mới tận hưởng được cuộc đời. Sống lâu mà ốm đau bệnh tật, cũng như không.
Life’s Essential 8 nhằm mục đích xác định sức khỏe của tim dựa trên bốn thước đo lối sống và bốn dấu hiệu sức khỏe, đều có thể sửa đổi.
Để đo tuổi kiểu hình hoặc sinh học của một người, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra quá trình trao đổi chất, chức năng của cơ quan trong cơ thể họ.
Sự gia tăng tuổi kiểu hình là sự khác biệt giữa tuổi sinh học và tuổi thực tế của một người, với giá trị cao hơn cho thấy sự lão hóa sinh học nhanh hơn.
Sau khi tính đến các yếu tố xã hội, kinh tế và nhân khẩu học, các nhà nghiên cứu cho biết người có điểm Life’s Essential 8 cao nhất, nghĩa là họ có sức khỏe tim mạch tốt, liên quan đến tuổi sinh học trẻ hơn khoảng sáu tuổi.
Tác giả nghiên cứu cao cấp Nour Makarem, trợ lý giáo sư dịch tễ học tại trường công về y tế Mailman tại Columbia University Irving Medical Centre, thành phố New York, cho biết: “Chúng tôi nhận thấy sức khỏe tim mạch cao hơn có liên quan đến tốc độ lão hóa sinh học chậm lại, được đo bằng tuổi kiểu hình.”
“Chúng tôi cũng tìm thấy mối liên quan phụ thuộc vào liều dùng, khi sức khỏe tim mạch tăng lên thì quá trình lão hóa sinh học giảm xuống.”
Ví dụ như độ tuổi thực tế trung bình của những người có sức khỏe tim tốt là 41, nhưng tuổi sinh học trung bình của họ là 36 hay độ tuổi thực tế trung bình của những người có sức khỏe tim mạch kém là 53, mặc dù tuổi sinh học trung bình của họ là 57.
Makarem cho biết: “Tuân thủ tốt tất cả các số liệu của Life’s Essential 8 và cải thiện sức khỏe tim mạch của bạn để làm chậm quá trình lão hóa của cơ thể và mang lại cho bạn rất nhiều lợi ích về sau.”
Tất nhiên, để trẻ hơn tuổi thật cũng có các yếu tố khác như di truyền, nhận thức chăm sóc bản thân, và cả phong cách sống.
Về di truyền, quá trình lão hóa tự nhiên, bắt đầu từ khi qua độ tuổi 20. Quá trình lão hóa tự nhiên được gọi là lão hóa nội tại, hay lão hóa bên trong. Nguyên nhân là do sự sinh sản của tế bào chậm lại. Lão hóa tự nhiên gây ra nếp nhăn, tóc bạc, da chảy xệ, rụng tóc… Nếu bạn có đồng hồ phân tử (genetic clock) chậm hơn, bạn sẽ trông trẻ hơn so với những người cùng trang lứa.
Một dạng lão hóa khác được gọi là lão hóa từ tác động bên ngoài, và có thể được kiểm soát. Các yếu tố góp phần gây lão hóa là: Hút thuốc lá, úp mặt khi ngủ, uống rượu, mắc bệnh… Nếu không có các yếu tố này, da dẻ sẽ đẹp hơn, bạn sẽ trông trẻ hơn so với tuổi.
Những người có thói quen chăm sóc da, tóc hàng ngày thường trông trẻ hơn so với những người thích lù xù, lòa xòa. Ngoài chăm sóc da, một số phương pháp điều trị thẩm mỹ như lột da bằng hóa chất, vi mài da, trị liệu bằng laser, nâng cơ mặt, uống collagen giúp làn da trẻ trung hơn.
Tác hại của ánh nắng mặt trời là nguyên nhân chính gây tổn thương da và lão hóa da. Sử dụng kem chống nắng và tránh ánh nắng mặt trời sẽ giúp da trẻ trung hơn. Học viện Da liễu Hoa Kỳ khuyên bạn nên sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên.
Càng có tuổi, tóc sẽ càng bạc. Những người nhuộm tóc, che phủ màu tóc bạc sẽ trông trẻ hơn so với những người khác.
Cuối cùng, người béo phì, nặng nề, nhìn sẽ già hơn người có thân hình cân đối, mảnh khảnh. Nếu bạn năng động, sống tích cực, hay cười, trông bạn sẽ trẻ hơn so với bạn bè cùng tuổi mà sống thụ động, hay than trách, mặt mũi luôn ủ dột. Và tất nhiên, trang phục cũng như cách trang điểm cũng khiến người 50 tuổi nhìn cứ như mới chỉ qua “40 cái xuân xanh”.
Vậy, bạn cũng có thể tự “biến hóa” mình thành người “trẻ hơn chục tuổi” đó!
(theo Guardian, Livestrong)