“Có phải mối quan hệ lãng mạn có giá trị nhất không? Nếu không, thì đó là mối quan hệ gì?”, một câu hỏi khá phổ biến trong thời hiện đại. Trong nền văn hóa tràn ngập những thông điệp lý tưởng hóa sự lãng mạn, tình yêu thường được ca ngợi là mục đích sống của cuộc đời. Nhưng sự thật không hẳn thế!
Tình bạn sau khi bị cú sốc trong tình yêu
Gần đây, văn hóa đại chúng đã bắt đầu thay đổi khi nói về vai trò của tình yêu và tình bạn trong cuộc sống hàng ngày. Gen Z là thế hệ đầu tiên lớn lên cùng “Những nàng công chúa Disney không cần hoàng tử”. Mối quan hệ của họ không kết thúc bằng nụ hôn của tình yêu đích thực mà dừng ở tình bạn tuyệt vời. Những bộ phim sitcom đình đám thập niên 1990 được yêu thích, như “Friends”, “Seinfeld” và “Sex and the City”, đều tôn vinh những tình bạn ổn định, lâu dài mà giá trị không thua gì sự lãng mạn.
_______________________
Generation Z (Gen Z, iGen, hay Centennials) ám chỉ thế hệ được sinh trong khoảng từ 1997 đến 2012, sau thế hệ Millennials. Đây là thế hệ lớn lên trong kỷ nguyên internet và mạng xã hội.
_______________________
Trên thực tế, 55% Gen Z và thế hệ Millennials xem tình bạn quan trọng hơn tình yêu. Hãy thử tìm hiểu xem tại sao tình bạn lại lấn lướt tình yêu. Một tài khoản trên Instagram đã mở cuộc thăm dò, chủ yếu là Gen Z và yêu cầu họ chọn loại quan hệ nào, tình bạn hay tình yêu, mà họ muốn phát triển hơn nữa. Phần lớn trong số 71 người được hỏi (66%) đã chọn tình bạn hơn tình yêu.
Tách riêng giới tính, 70% phụ nữ xem trọng tình bạn hơn tình yêu. Để tìm hiểu những yếu tố nào có thể kéo phụ nữ Gen Z đến với tình bạn và yếu tố nào khiến họ rời xa tình yêu, người thăm dò đã hỏi một trong những đại diện phái nữ thuộc Gen Z lý do tại sao cô lại đặt tình bạn lên trên các mối quan hệ lãng mạn. Cô cho biết mình đã mất hứng thú hẹn hò, không chỉ vì người bạn đời cuối cùng lạm dụng thể xác cô mà những bạn tình cô cố đắp vào khoảng trống sau này thường sử dụng ứng dụng hẹn hò hoặc nhắn tin để chào mồi những cô gái khác.
Trải nghiệm của nhân vật nói trên là một phần trong xu hướng phổ biến hơn gần đây của các cô gái trẻ quyết định rời bỏ “sân chơi hẹn hò”. Số Tháng Bảy của tạp chí Anh Glamour phát hiện rằng, rất nhiều phụ nữ trẻ đang xây dựng mối quan hệ tình cảm với nam giới bỗng dừng hẹn hò hàng loạt chỉ vì không đạt được những gì mình mong ước.
Nhiều Gen Z và Thế hệ Millennials quyết định thôi hẹn hò đã kể lại những trải nghiệm giống nhau khiến họ phải dừng cuộc chơi: Bị quấy rối tình dục, phải đương đầu với các hành vi sai trái và không trung thực trên các ứng dụng hẹn hò. Theo một cuộc khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Pew về những người hẹn hò trực tuyến được công bố trong năm nay, phần lớn phụ nữ thú nhận chính sự thất vọng về những mối quan hệ mới xác lập được trên mạng đã khiến họ phải ngắt kết nối với người đàn ông mà họ hẹn hò chỉ vì cách đối xử không giống như họ mong đợi nhận được.
Một chuyên gia về quan hệ tình cảm khuyên: “Bạn nên suy nghĩ thực tế hơn những gì mình muốn ở một người bạn đời lãng mạn. Kỳ vọng quá cao có thể khiến bạn không bao giờ hài lòng với người mình hẹn, và có nguy cơ sẽ độc thân vĩnh viễn! Ngày nay, chúng ta mong đợi mối quan hệ sẽ hoàn hảo cả về mặt cảm xúc lẫn tình dục. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi có rất nhiều mối quan hệ tan vỡ dưới sức nặng của những kỳ vọng?”.
Phụ nữ Gen Z, đặc biệt là phụ nữ có trình độ đại học, có những kỳ vọng và đòi hỏi cao đối với bạn đời của mình. Nhưng khi không thể có được những điều tối thiểu (an toàn, tôn trọng và an ninh) từ đối tác, họ sẽ thận trọng hơn trong quá trình tiến đến mối quan hệ lâu dài và hôn nhân.
Đa dạng hoá quan hệ
Việc không thể tìm được một tình yêu lãng mạn “có chất lượng” là lý do khiến Gen Z muốn có nhiều tình bạn hơn, hoặc “sự lãng mạn không có cam kết” (nằm giữa lãng mạn và tình bạn) và có tâm lý cảnh giác với tình yêu.
Với các chuyên gia tâm lý, suy nghĩ này không có gì là tiêu cực, vì nếu đi đúng hướng, tình bạn thân thiết có thể lấp đầy khoảng trống thân mật mà lại không chịu bất kỳ áp lực nào của tình yêu lãng mạn.
Một người tên Olivia Van Renterghem, 22 tuổi, nói (dẫn lại từ The Washington Post): “Tôi nghĩ nhiều bạn bè tôi không thích cam kết quan hệ lâu dài. Là bạn bè của nhau, chúng tôi dễ giữ khoảng cách hơn và không cần bộc lộ bản thân đầy đủ như tình yêu”. Dù Renterghem cho biết mối quan hệ lãng mạn của cô đang diễn ra tốt đẹp nhưng vẫn còn rất xa mới tiến đến hôn nhân. Vì vậy, trong cuộc sống hàng ngày, cô thường thấy mình khao khát có được nhiều hơn cái mà cô gọi là “tình bạn trọn vẹn” (với những cuộc trò chuyện sâu sắc và thường xuyên gặp nhau khi đi làm hoặc đi học) hơn là tình yêu.
“Tất cả những người bạn độc thân của tôi đều thích tiệc tùng đông đúc, trong khi những người tình lại thích dành thời gian riêng tư cho nhau hơn. Nhưng tôi không tìm thấy người tình nào chịu dừng ở việc chia sẻ vui buồn mà không đòi hỏi tình dục”.
Một nghiên cứu của Đại học Oxford năm 2020 cho thấy cả nam giới và phụ nữ đều thừa nhận mức độ thân mật với bạn thân của họ cao hơn so với người bạn tình lãng mạn họ có. Nhưng khi “đầu tư” không cân xứng vào bạn bè thay vì bạn tình, liệu những người trẻ tuổi có sai lầm khi đánh đổi một kiểu thân mật này sang kiểu thân mật khác không?
Rhaina Cohen, tác giả cuốn “The Other Significant Others: Reimagining Life With Friendship at the Center” đã viết trên tờ The Atlantic số gần đây về tình bạn thân thiết ngày càng giống như hôn nhân. “Mục tiêu của tôi không phải là tạo ra một hệ thống phân cấp mối quan hệ mới, với tình bạn là trên hết mà chỉ muốn làm sáng tỏ những ‘vùng xám’ và làn ranh mờ nhạt giữa tình bạn và gia đình, hoặc tình bạn và sự lãng mạn” – bà nói. Cohen lưu ý thêm:
“Dù nhiều người cảm thấy đầy đủ và được nuôi dưỡng chỉ nhờ tình bạn, nhưng chúng ta nên cẩn thận đừng kỳ vọng quá nhiều vào bất kỳ loại quan hệ nào, kể cả tình bạn mà nên đa dạng hóa quan hệ. Tìm kiếm tình yêu đích thực và tình bạn hoàn hảo không bao giờ là dễ dàng. Nhưng giữa ‘đại dịch cô đơn’ của giới trẻ Hoa Kỳ, các mối quan hệ mà chúng ta có có thể bị căng thẳng thêm. Đa dạng hóa mạng lưới quan hệ xã hội của bạn là điều quan trọng vì tất cả chúng ta có nhiều nhu cầu khác nhau mà không có ai và loại quan hệ đơn thuần nào có thể đáp ứng được”.