Trong hơn 40 ứng cử viên tranh chức thống đốc California trong cuộc bầu cử bãi nhiệm Gavin Newsom vào ngày 14 Tháng Chín sắp tới, ông Larry Elder là một ứng cử viên Cộng Hòa đứng đầu danh sách.
Larry Elder từng hành nghề luật sư và nay là người điều khiển chương trình phát thanh “Larry Elder Talk Show”. Vào năm 2010, Elder đã đưa ra một số đề án cho Đảng Cộng Hòa bao gồm việc chấm dứt Medicaid và hủy bỏ mức lương tối thiểu. Lập trường này của ông tới nay không thay đổi. Ngoài ra ông còn chống việc bắt buộc đeo khẩu trang và chích thuốc chủng ngừa COVID-19 ngay cả đối với trẻ em. Ông là người bênh vực cựu tổng thống Trump trong cuộc nổi loạn ngày 6 Tháng Một 2021.
CHẤM DỨT MEDICAID
Medicaid là một chương trình bảo hiểm y tế liên bang cho những người lợi tức thấp và những người tật nguyền. Theo đề nghị của Elder, những người đang có Medicaid sẽ tiếp tục được hưởng, nhưng Medicaid sẽ không nhận người mới nữa. Bảo hiểm y tế sẽ do các tiểu bang và tốt hơn nữa là các công ty tư nhân và các hội từ thiện đảm nhiệm.
Hiện nay California có 13 triệu người có bảo hiểm Medicare, trong đó có rất nhiều người Việt cao tuổi, tương đương với 1/3 dân số California tính đến ngày 1 Tháng Chín 2019. Nếu đề nghị này được thi hành, hàng triệu người sẽ mất bảo hiểm y tế trong đó có người già và những người tàn tật.
California là một trong những tiểu bang đẩy mạnh việc mở rộng chương trình Medicaid để có thể cho phép bảo hiểm nhiều người hơn theo luật Affordable Care Act (ACA) và giảm đáng kể số người không có bảo hiểm. Một trong những điều lệ quan trọng nhất của ACA là các công ty bảo hiểm không còn được loại trừ những người muốn mua bảo hiểm vì tình trạng sức khỏe hiện hữu (preexisting conditions) của họ. Elder chống lại điều kiện này của ACA. Như vậy có nghĩa là những người đang có bệnh sẽ không thể mua được bảo hiểm hoặc phải trả một giá cao.
Kỳ dị hơn, Elder cho rằng chủ nhân các hãng bảo hiểm có thể hỏi phụ nữ, nếu và khi nào họ dự định mang thai. Đi xa hơn, ông không ủng hộ những chương trình an sinh xã hội nói chung vì chúng chiếm một tỉ lệ chi tiêu lớn trong ngân sách quốc gia. Ông cho rằng những chương trình an sinh xã hội làm gia đình mất ổn định và khuyến khích phụ nữ ỷ lại vào chính quyền.
XÓA BỎ MỨC LƯƠNG TỐI THIỂU
Mức lương tối thiểu được thiết lập ở Hoa Kỳ cũng như nhiều nước khác, kể cả một số nước đang phát triển. Mục đích là để nâng cao mức sống những người không có chuyên môn. Mức lương tối thiểu hiện nay ở California là $14/giờ đối với cơ sở kinh doanh có từ 26 nhân viên trở lên; và $13/giờ đối với những cơ sở có ít nhân viên hơn. Mức lương tối thiểu của liên bang là $7.25/giờ áp dụng kể từ ngày 24 Tháng Bảy 2009, không thay đổi cho đến nay.
Elder chủ trương xóa bỏ mức lương tối thiểu. Trong một cuộc phỏng vấn của báo McClatchy vào đầu Tháng Tám 2021, ông Elder nói mức lương tối thiểu lý tưởng phải là $0.00. Mức lương phải do hai người (chủ và thợ) định đoạt. Một nhân vật thứ ba xen vào là một điều ông không “hiểu được”. Ông nói: “Để cho một người chưa bao giờ kinh doanh bảo những người làm kinh doanh… ‘Tôi sẽ tăng giá lao động, và ông sẽ phải giải quyết’, đối với tôi, đây là một sự xúc phạm.”
Elder cho rằng chính sách mức lương tối thiểu phân biệt những người thiếu khả năng chuyên môn. Những người bằng lòng với $12/giờ có quyền thỏa thuận với chủ ở mức lương này. Ông cũng không tin rằng có sự khác biệt về mức lương giữa nam và nữ. Theo ông, nếu thật sự có sự khác biệt, các chủ nhân sẽ cho đàn ông nghỉ việc hết và chỉ tuyển đàn bà. Trong khi đó, nhiều cuộc nghiên cứu khoa học cho thấy đàn bà bị trả lương ít hơn đàn ông với cùng một việc làm.
Trong một nền kinh tế thị trường lý tưởng, cung và cầu sẽ định đoạt giá cả, kể cả giá nhân công, suy nghĩ của ông Elder có thể đúng. Nhưng trong một thị trường thực tế, không phải chỉ có hai lực cung cầu, giới công nhân ở vị thế rất bất lợi trong việc thương lượng lương bổng với giới chủ nhân. Do đó mà nghiệp đoàn đã được thành lập để công nhân có tiếng nói tập thể. Đình công là một quyền của công nhân. Trợ cấp thất nghiệp là một cách để bảo vệ công nhân. Cùng trong chiều hướng này, mức lương tối thiểu là một biện pháp cần thiết để bảo vệ công nhân.
Nếu Elder hợp lý và thành công trong việc xóa bỏ lương tối thiểu, ông có thể tiến tới đòi hỏi xóa bỏ trợ cấp thất nghiệp. Công nhân phải tự dành dụm và tìm việc làm mới. Nếu công nhân phải tự thương lượng với chủ, việc thành lập nghiệp đoàn và đình công sẽ không còn cần thiết.
CHỐNG VIỆC BẮT BUỘC ĐEO KHẨU TRANG VÀ CHÍCH NGỪA COVID-19
Trong một cuộc tập hợp tranh cử vào cuối Tháng Tám vừa qua ở thành phố Fresno, ông Larry Elder tuyên bố rằng nếu đắc cử thống đốc California, ông sẽ lập tức hủy bỏ lệnh bắt buộc đeo khẩu trang và chích thuốc chủng ngừa COVID-19 để bảo vệ quyền tự do của mỗi người. Khi đại dịch mới bắt đầu, ông từng nói rằng cần có sự bắt buộc để tránh làm cho hệ thống y tế tê liệt. Tuy nhiên theo ông hiện nay tình trạng này chưa xảy ra.
Elder, 69 tuổi, nói với đám đông khoảng 750, người phần lớn không đeo khẩu trang, trong một hội trường, rằng “Tôi đã được chích ngừa. Tôi gần 70. Tôi trong nhóm có rủi ro cao. Tôi mang một bệnh máu bất thường. Bác sĩ của tôi khuyên tôi chích ngừa. Nhưng nhiều người cảm nhận khác. Đó không phải là nước Mỹ hay sao?”
Trong khi đó, những chuyên viên y tế đều nói rằng chích ngừa và đeo khẩu trang là rất cần thiết để ngăn chặn sự lan tràn virus. Elder không có kinh nghiệm nào về y khoa hay nghiên cứu khoa học. Ông nói với CNN trong một cuộc phỏng vấn rằng những người trẻ không cần phải đeo khẩu trang tại trường học. Ông chỉ trích nghiệp đoàn giáo viên muốn duy trì cách dạy học từ xa và không muốn phụ huynh mang con trở lại trường.
Trong khi đó, Viện Hoa Kỳ Nghiên Cứu Y Học Trẻ Em (American Academy of Pediatrics – AAP) với 67,000 hội viên bác sĩ nhi khoa, hoàn toàn bất đồng ý kiến với ông. Vào mùa Hè năm nay, AAP đã khuyến cáo rằng tất cả mọi người trên hai tuổi cần đeo khẩu trang, bất kể đã chích ngừa hay chưa. Tất cả trẻ em đủ đều kiện để chích ngừa nên chích ngừa. Theo CDC, trên 52,000 trẻ em đã phải nhập viện vì COVID-19 kể từ Tháng Tám 2020. Mỗi ngày trung bình có khoảng 338 trẻ em nhập viện vì COVID-19 trong thời gian từ ngày 23 đến ngày 29 Tháng Tám vừa qua.
CHỐNG PHÁ THAI
Elder tuyên bố ông là một người tôn trọng mạng sống (pro-life). Ông chủ trương nên lật ngược quyết định hợp pháp hóa quyền phá thai của Tối Cao Pháp Viện vào năm 1973 qua án lệ Roe v. Wade. Theo ông vấn đề phá thai nên do mỗi tiểu bang quyết định. Elder nhận định thêm rằng California sẽ không có gì thay đổi. Tiểu bang này nghiêng về cánh tả, với một ngành lập pháp Đảng Dân Chủ chiếm ưu thế, sẽ không cho phép thông qua những giới hạn mới. Nếu trở thành thống đốc, ông cũng không thể đem luật chống phá thai vào California.
Không có một cơ may nào California sẽ có một luật chống phá thai như Texas. Thật vậy, Hiến pháp California nêu rõ quyền riêng tư và Tối Cao Pháp Viện California tuyên bố quyền riêng tư bao gồm quyền phá thai của phụ nữ.
ỦNG HỘ TRUMP
Larry Elder là một người ủng hộ Trump hết mình. Ông từng vận động cho Trump tranh cử nhiệm kỳ II. Trong bài góp ý trên báo Joplin Globe, ông tin rằng Donald Trump xứng đáng làm tổng thống thêm bốn năm. Ông vắn tắt đưa ra vài lý do mà không giải thích chi tiết, chẳng hạn chính quyền Trump đã tạo được một nền kinh tế tốt trước khi có đại dịch, chuyển Tòa Đại sứ Hoa Kỳ về Jerusalem, giúp đạt được hiệp định hòa bình giữa Irael và hai nước Hồi giáo, bảo vệ được biên giới miền Nam, giúp những người Mỹ da đen… Elder chỉ trích việc hạch tội Trump là thiếu căn bản.
Tuy nhiên trong một cuộc phỏng vấn CNN, Elder tuyên bố “Tôi không bỏ phiếu cho Dân Chủ từ 1976… Nói tôi là người ủng hộ Trump là hơi không công bằng.” Giống Donald Trump, Elder không tin vào hiện tượng thay đổi khí hậu. Ông tin rằng có thay đổi khí hậu nhưng nguyên do là con người. Trong khi giới khoa học gia nhận định cháy rừng một phần do khí hậu thay đổi, Elder tin rằng xây nhà tại những vùng dễ cháy đã gây ra nhiều vụ cháy rừng. Ngoài ra những hãng bảo hiểm còn bị hạn chế tăng tiền đóng bảo hiểm. Cũng như Trump, ông cho rằng chỉ cần dọn dẹp những cây cỏ khô ở trong rừng và những vùng đất hoang để ngăn chặn cháy rừng.
Tờ Los Angeles times nhắc lại rằng sau khi Trump thắng cử năm 2016, Elder gọi Donald Trump là người Thượng Đế phái xuống trần (almost God-sent) và thắng lợi của Trump là “một sự can dự siêu phàm” (divine intervention).
Elder nhận định rằng Trump đã bị buộc tội một cách bất công về cuộc bạo loạn tại Washington DC vào đầu năm nay. Trong khi đó Hilary Clinton đã bị chỉ trích về những cuộc bạo loạn vào năm 2016 sau khi Trump thắng cử. Chúng ta thấy có sự khác biệt rõ ràng trong hai trường hợp. Trump kích động cuộc bạo loạn. Trong khi đó, Clinton không hề có một hành động vô trách nhiệm nào.
Ít nhất có một điểm quan trọng Elder bất đồng ý kiến sâu xa với Trump. Đó là Elder tin rằng Biden đã thắng Trump trong cuộc bầu cử công bằng và rõ ràng (fairly and squarely). Biden đã hơn Trump bảy triệu phiếu phổ thông và chiếm đa số phiếu đại cử tri với tỉ lệ 306/232.
Tờ báo Anh Sunday Times mới đây gọi ông là “Black Trump”. Nhân vật Donald Trump xem ra không phổ thông lắm tại California. Do đó, trong thời gian gần đến ngày bầu cử mãn nhiệm thống đốc California, Elder xem ra muốn giữ khoảng cách với cựu Tổng Thống Donald Trump để có thể câu phiếu của khối cử tri Dân Chủ chiếm khoảng 2/3 số cử tri của tiểu bang.
KẾT LUẬN
Từ năm 1911 khi có luật bãi nhiệm viên chức chính phủ đến nay, California đã chứng kiến ít nhất 179 vụ đòi bãi nhiệm; và kể từ 1960 đến nay mỗi thống đốc California đều đối phó với thử thách này ít nhất một lần, nhưng chỉ có hai trường hợp đòi bãi nhiệm dẫn tới cuộc bầu cử. Một lần với Thống đốc Gray Davis vào 2003 và lần này với Gavin Newsom. Năm lần đòi bãi nhiệm Newsom ngay trong hai năm đầu ông làm thống đốc, nhưng thất bại, liên quan đến các vấn đề bao gồm án tử hình, di trú, kiểm tra võ khí và thuế. Lần thử thách hiện tại lúc đầu liên quan đến việc chính quyền Newsom đối xử nhân đạo với di dân bất hợp pháp, chống lại những biện pháp cứng rắn của Trump. Sau đó sự bất mãn của một số dân chúng liên quan đến những biện pháp chống dịch COVID-19 triệt để của Thống đốc đã đổ thêm dầu vào lửa.
Cuộc bầu cử bãi nhiệm thống đốc California tuy mặt ngoài có tính cách địa phương nhưng thực sự có một tầm vóc quốc gia quan trọng. Tuy rằng Trump đã bị thất sủng, nhưng chủ nghĩa Trump vẫn còn tồn tại. Đảng Cộng Hòa thúc đẩy việc bầu cử bãi nhiệm với hơn 1.7 triệu chữ kỹ cốt là để đưa chủ nghĩa Trump vào California với bóng dáng của Donald Trump qua Larry Elder. Thống đốc Gavin Newsom cảnh báo rằng những gì Cộng Hòa đang làm ở Florida và Texas cũng có thể xảy ra tại California.
Một trong hai nghị sĩ Dân Chủ của California là bà Dianne Feinstein, 88 tuổi. Nhiệm kỳ hiện tại của bà đến 2024 là chấm dứt, lúc đó bà 91 tuổi. Hiện nay chưa rõ bà có tái ứng cử hay không. Cách đây ba ngày, trong cuộc phỏng vấn với chương trình Mark Levin Show, Elder tuyên bố rằng, một khi thắng cử ông sẽ thay thế bà Feinstein bằng một người Cộng Hòa nếu bà này từ chức. Elder trong dịp này đã tấn công Feinstein, chẳng hạn bà đã vắng bóng nhiều tuần lễ và tình trạng trí óc của bà tồi tệ hơn cả Joe Biden. Nếu Feinstein bị thay thế bởi một người Cộng Hòa khác, cả Thượng Viện sẽ rơi vào tay Cộng Hòa với tỉ lệ 51/49.
Với một chủ trương vừa thiếu thực tế vừa cực đoan, Elder khó mà thắng cử trong cuộc bầu cử bãi nhiệm thống đốc vào ngày 14 Tháng Chín sắp tới. Những cuộc thăm dò dư luận gần đây đều cho thấy Newsom đang thắng thế. Tuy nhiên khó khăn nhất của đương kim thống đốc là vận động sao cho các cử tri Dân Chủ đi bầu.
Cái giá phải trả cho cuộc bầu cử bãi nhiệm này là $276 triệu phí tổn cho ngân sách tiểu bang. Hai ưu tiên của California là chống đại dịch COVID-19 và việc phục hồi kinh tế trở thành thứ yếu.
THAM KHẢO:
1/- Emily Deruy, “Recall election: Conservative radio host Larry Elder on Gavin Newsom, COVID and whether Trump lost in 2020,” Mercury News, August 3, 2021.
2/- John L. Dorman, “California GOP gubernatorial candidate Larry Elder commits to replacing Sen. Dianne Feinstein with a Republican if he wins the state’s recall election,” Business Insider, September 4, 2021.
3/- Larry Elder, “Why Donald Trump deserves 4 more years,” Joblin Globe, October 31, 2020.
4/- John Harlow, “Larry Elder, the ‘Black Trump’, is close to snatching California from Democrats,” The Sunday Times, August 22, 2021.
5/- Ryan Grenoble, “Larry Elder dismisses COVID-19 vaccines, masks for kids in California recall bid,” Yahoo News, September 1, 2021.
6/- Shawn Hubler, “The California recall, untangled,” The New York Times, September 3, 2021.
7/- Andrew Kaczynski, et al, “Women exaggerate the problem of sexism’: top California recall candidate Larry Elder has a long history of making disparaging remarks about women,” CNN, August 20, 2021.
8/- Susannah Luthi, “Newsom hits Elder over anti-abortion activist tweet,” Politico, September 9, 2021.
9/- Carla Marinucci, “Newsom has strong support in latest California recall survey,” Politico, September 2, 2021.
10/- Dan Merica & Maeve Reston, “Newsom nationalizes California recall as he fights for his job,” CNN, September 4, 2021.
11/- Khaleda Rahman, “Larry Elder vows to repeal California vaccine and mask mandates, rally crowd goes wild,” Newsweek, August 23, 2021.
12/- Nicholas Reimann, “Newsom likerly to survive California recall election – And it might not even be close, poll finds,” Fobes, September 2, 2021.
13/- Ian Spiegelman, “Larry Elder thinks California’s minimum wage should be $0 an hour,” Los Angeles Magazine, August 4, 2021.
14/- Amanda Terkel & Jonathan Cohn, “California GOP recall candidate Larry Elder wanted to end Medicaid,” Huffpost, August 27, 2021.
15/- Eric Ting, “Some MAGA fans are turning on Larry Elder because he said the 2020 election wasn’t srolen,” San Francisco Gate, August 11, 2021.
16/- Eric Ting, “Gavin Newsom recall election is turning into landslide, poll shows,” San Francisco Gate, September 2m 2021.
17/- Phil Willon & James Queally, “Newsom, Elder sharpen their attacks after poll shows support for recall effort waning,” Los Angeles Times, September 2, 2021.
***
Bài viết trên không thể hiện quan điểm của SGN. SGN luôn đón nhận các ý kiến phản bác trên tinh thần tôn trọng lập luận trái chiều được thể hiện bằng ngôn ngữ lịch sự chừng mực. Vui lòng gửi bài viết phản hồi nếu quý độc giả không đồng ý với tác giả. Xin gửi về: [email protected].
