Thẩm phán Scott McAfee của Tòa Thượng thẩm (Superior Court) Quận hạt Fulton lần đầu tiên khoác áo quan toà vào tháng Hai năm nay. Mới ngồi ghế thẩm phán sáu tháng, ông đã được chỉ định giám sát vụ án xử Trump âm mưu lật đổ kết quả bầu cử.
Scott McAfee, 34 tuổi, có các mối quan hệ tốt với thống đốc tiểu bang Georgia và công tố viên Fani Willis, người đã đưa ra bản cáo trạng chống cựu tổng thống Donald Trump và 18 người khác vì những nỗ lực có tổ chức nhằm lật ngược chiến thắng của Joe Biden tại tiểu bang này.
Ngồi ghế Thẩm phán vụ án Trump có lẽ là trọng trách lớn nhất trong lịch sử toà án Georgia. McAfee đã dành phần lớn sự nghiệp trong cương vị công tố viên, đầu tiên là tại văn phòng công tố Quận hạt Fulton và sau đó là văn phòng công tố liên bang Hoa Kỳ ở Atlanta. McAfee được giao vụ án một cách ngẫu nhiên, nhưng ông từng làm việc cho những người biết rõ nhất về ý đồ thao túng bầu cử năm 2020. Đó là Thống đốc Georgia Brian Kemp thuộc đảng Cộng hòa (GOP), người bị Trump nhiều lần công kích vì không đồng tình với cựu tổng thống; cựu công tố liên bang Hoa Kỳ Byung J. Pak, người bị Trump áp lực phải rời nhiệm sở vì không tham gia nỗ lực và Fani Willis, công tố Quận hạt Fulton, người có cuộc điều tra hơn hai năm rưỡi dẫn đến các cáo buộc Trump.
Các luật sư ở Atlanta gọi McAfee là “người thông minh và chuyên nghiệp”. Những phẩm chất đó sẽ sớm được thử thách trong các phiên toà xử Trump. Vụ án quy mô này còn liên quan đến các bị cáo nổi tiếng khác như cựu luật sư Rudy Giuliani của Trump; rất nhiều luật sư, một bồi thẩm đoàn lựa chọn phức tạp và một loạt các động thái pháp lý khó đoán của cả hai phía. Các bồi thẩm viên phải mất nhiều tháng làm việc, rồi đội ngũ phóng viên đông đảo và các vấn đề an ninh căng thẳng trong và ngoài Tòa Thượng thẩm Fulton và khu vực xung quanh ở trung tâm thành phố Atlanta.
Chắc chắn McAfee sẽ bị soi kỹ và bị chỉ trích trên truyền thông quốc gia và mạng xã hội mỗi khi phải đưa ra một quyết định sai, bởi sức thu hút quốc gia và quốc tế với vụ án là rất lớn. Thậm chí sẽ có những email và cuộc gọi điện thoại tức giận, giống như những thẩm phán xử Trump từng bị.
Đó sẽ là một thách thức lớn đối với một người từng chơi đàn cello trong Dàn nhạc Đại học Emory (Emory University Orchestra), đang là tình nguyện viên lặn tại Thủy cung Georgia (Georgia Aquarium) và là đội trưởng một đội quần vợt nghiệp dư (theo bản ghi tiểu sử gần đây của tiểu bang Georgia). “Anh ta công bằng, thông minh, biết lắng nghe, chuyên nghiệp và rất hiểu luật hình sự” – luật sư E. Jay Abt, người từng ngồi ghế thẩm phán nhiều vụ trước McAfee nhận xét – Cả phía công tố và bên bào chữa đều từng chỉ trích việc lựa chọn thẩm phán tại Toà Thượng thẩm Fulton, nhưng McAfee có một thuộc tính cốt lõi cần thiết để hạ nhiệt áp lực của vụ kiện Trump: Sự kiên nhẫn.
McAfee tốt nghiệp chuyên ngành khoa học chính trị và âm nhạc tại một trường ở Emory năm 2010; tốt nghiệp trường luật Đại học Georgia năm 2013 và trở thành thành viên của hội danh dự Order of the Barristers. Theo số liệu của Trung tâm Tư pháp Liên bang (Federal Judicial Center), trung bình các thẩm phán liên bang khoảng 50 tuổi vào thời điểm được bổ nhiệm, dù có một số ít được bổ nhiệm ở độ tuổi 30. Dữ liệu cấp tiểu bang không đầy đủ, nhưng một nghiên cứu do Hiệp hội Hiến pháp Hoa Kỳ (American Constitution Society) tài trợ từ năm 2016 đã đưa ra độ tuổi trung bình của các thẩm phán tiểu bang là trên 59.
Sau một thời gian ngắn hành nghề luật tư nhân, McAfee trở thành công tố viên của Quận hạt Fulton vào năm 2015, làm việc trong Phòng Trọng án (Major Case Division) và xử lý “hàng trăm vụ trọng tội, từ cướp có vũ trang đến giết người” (theo hồ sơ của tiểu bang). Tháng Chín, 2018, McAfee chuyển sang làm trợ lý cho công tố liên bang Hoa Kỳ Quận hạt Northern District of Georgia (văn phòng cũng ở Atlanta) chuyên điều tra và truy tố các tổ chức buôn bán ma túy lớn, gian lận và sở hữu vũ khí bất hợp pháp.
Người đứng đầu văn phòng công tố lúc đó là Byung J. Pak do Trump bổ nhiệm (và bị áp lực từ chức khi ông từ chối mở cuộc điều tra gian lận cử tri tại Georgia theo tuyên bố của Trump). Chỉ vài tháng sau khi Pak từ chức, Thống đốc Georgia Brian Kemp (lúc đó cũng bị Trump gây áp lực và tấn công) đã bổ nhiệm McAfee làm tổng thanh tra (inspector general) của Georgia.
Wall Street Journal cho biết, trong cương vị mới, McAfee giám sát các trường hợp lãng phí, gian lận và quấy rối tình dục trong chính quyền tiểu bang. “Kinh nghiệm với tư cách là một công tố viên cứng rắn đã trang bị cho anh ấy khả năng truy tìm những kẻ gian lận, lãng phí, lạm dụng và tham nhũng, để đưa ra trước công lý” – Thống đốc Kemp nhận xét tại buổi công bố bổ nhiệm McAfee.
Năm ngoái, để lấp vào một vị trí còn trống trên ghế dự bị của Tòa Thượng thẩm Fulton, Kemp đã chọn McAfee thay vì một số ứng viên khác. Năm tới, Scott McAfee sẽ tranh cử nhiệm kỳ đầy đủ bốn năm. Thẩm phán Tòa Thượng thẩm là một vị trí được bầu với nguyên tắc phi đảng phái. Kể từ khi nhậm chức, McAfee đã thụ lý nhiều vụ án, kể cả án giết người.
