Reuters 3-2-2021 cho biết, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đang xem xét liệu có buộc tội các thành viên những tổ chức cực hữu liên quan vụ tấn công vào ngày 6 tháng 1 ở Điện Capitol theo luật liên bang thường được áp dụng chống tội phạm có tổ chức hay không, theo hai nguồn thực thi pháp luật.
RICO (tạm dịch: Đạo luật các tổ chức tham nhũng và chịu ảnh hưởng bởi những kẻ phá hoại – Racketeer Influenced and Corrupt Organizations Act) cho phép công tố viên truy tố một số tội phạm như giết người, bắt cóc, hối lộ và rửa tiền. Đạo luật năm 1970 này quy định các hình phạt hình sự nặng nề chẳng hạn 20 năm tù và tịch thu tài sản bất hợp pháp thông qua hoạt động kinh doanh phi pháp.
Cuộc bao vây và tấn công của những người ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump khiến 5 người thiệt mạng, trong đó có một cảnh sát. Hiện vẫn chưa rõ liệu các trường hợp phát sinh có đáp ứng “các yếu tố luật định” cần thiết để dùng luật RICO hay không, theo một cựu quan chức liên bang.
Chính quyền Joe Biden đã cảnh báo rằng chủ nghĩa cực đoan trong nước là mối đe dọa ngày càng tăng sau cuộc tấn công Điện Capitol, một sự khác biệt rõ ràng so với cách Trump coi các nhóm cực đoan như Proud Boys và Oath Keepers. Trong một cuộc tranh luận truyền hình trực tiếp với ứng cử viên Biden vào tháng 9, Trump đã nói với Proud Boys “hãy lùi lại và chờ”.
Người phát ngôn của Bộ Tư pháp, Kristina Midentasqua, từ chối bình luận về khả năng sử dụng quy chế RICO, ngoài việc nhắc lại những tuyên bố trước đó của công tố viên liên bang cấp cao thuộc District of Columbia, Michael Sherwin, rằng ông sẽ buộc tội dựa trên bằng chứng.
Sherwin cho biết một loạt tội danh đang được xem xét, trong đó có xâm phạm, tấn công và âm mưu. Luật RICO được tạo ra để giúp công tố viên kết tội các thủ lĩnh Mafia hàng đầu đã ra lệnh cho người khác phạm tội. Các vụ việc RICO rất phức tạp, thường mất nhiều năm để thực hiện và cần có sự chấp thuận của lãnh đạo Bộ Tư pháp.
Jeffrey Grell, một luật sư chuyên về RICO, cho biết: “RICO được thiết kế để truy tố Bố già – người không nhúng tay vào máu. Người ta chỉ sử dụng RICO để nhắm vào các ông trùm hoặc kẻ đầu não”. Tuy nhiên, công tố viên cũng sử dụng RICO để truy tố các nhóm bạo lực, chẳng hạn nhóm được lãnh đạo bởi Omar Abdel Rahman, được gọi là “thủ lĩnh mù”, người bị kết tội âm mưu đánh bom Liên Hiệp Quốc và Cầu George Washington ở New York. Tính đến nay, hơn 170 người đã bị buộc tội liên quan vụ tấn công Điện Capitol. Thượng nghị sĩ Dân chủ Richard Durbin, người được chọn ngồi ghế chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện, đang ủng hộ khả năng sử dụng luật RICO.
Một bồi thẩm đoàn ở Washington DC vào tháng trước đã truy tố ba thành viên Oath Keepers với tội âm mưu cùng nhiều người khác trong vụ tấn công Điện Capitol. Hai thành viên Proud Boys cũng bị truy tố tội danh tương tự. FBI cho biết, Thomas Caldwell, bị cáo trong cáo trạng liên quan các thành viên Oath Keepers bị truy tố nói ở trên, đã gửi tin nhắn sau vụ tấn công, kêu gọi những người khác tiếp tục chiến đấu.
“Chúng ta cần phải làm điều này ở cấp địa phương” – Caldwell kêu gọi – “Hãy tràn như cơn bão vào tòa nhà Quốc hội tiểu bang ở Ohio. Hãy báo cho tôi biết khi nào hành động!”. Các công tố viên liên bang ở Ohio đã thuyết phục một thẩm phán bắt giam Donovan Crowl, đồng phạm của Caldwell, khi dẫn ra loạt bài viết gần đây của Elmer Stewart Rhodes, thủ lĩnh Oath Keepers. Sau cuộc bạo động, Rhodes kêu gọi các thành viên bắt đầu tổ chức hành động tại những địa hạt “thân thiện với màu đỏ” – tức khu vực có khuynh hướng thân Cộng hòa – và nói rằng chính quyền Biden đại diện cho một “chế độ bất hợp pháp”.
