Theo một nghiên cứu mới công bố hôm thứ Năm 28-1-2021 trên tạp chí Reproduction, một số ca nhiễm Covid-19 nặng có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng và do đó có thể ảnh hưởng khả năng sinh sản. Tuy nhiên, những chuyên gia không tham gia nghiên cứu lại tỏ ra nghi ngờ về kết luận này.
“Tôi cần lưu ý thận trọng về cách giải thích của dữ liệu này. Ví dụ: các tác giả tuyên bố rằng dữ liệu của họ chứng minh rằng “nhiễm COVID-19 gây suy giảm đáng kể chức năng sinh sản của nam giới”; trong khi thật ra nó chỉ cho thấy mối liên quan” – phát biểu của Allan Pacey, giáo sư nam học tại Đại học Sheffield ở Nam Yorkshire, Vương quốc Anh. “Bị bệnh do bất kỳ loại virus nào, chẳng hạn cúm, cũng có thể tạm thời làm giảm số lượng tinh trùng (đôi khi đến zero) trong vài tuần hoặc vài tháng. Điều này gây khó khăn cho việc xác định mức độ giảm tinh trùng đối với COVID-19” – nhận xét thêm của Tiến sĩ Channa Jayasena, nhà tư vấn về nội tiết sinh sản và nội tiết tố sinh sản tại Đại học Hoàng gia London.
Ngoài ra, “điều quan trọng cần lưu ý là không có bằng chứng cho thấy virus Covid-19 trong tinh dịch và không có bằng chứng cho thấy virus có thể lây truyền qua tinh dịch” – theo Alison Murdoch, người đứng đầu Trung tâm Sinh sản Newcastle tại International Centre for Life thuộc Đại học Newcastle ở Vương quốc Anh.
Nghiên cứu đang gây tranh cãi nói trên đã tập trung vào việc theo dõi 105 người đàn ông (có khả năng sinh sản) không nhiễm Covid-19 với 84 đàn ông (có khả năng sinh sản) được chẩn đoán mắc virus coronavirus; với việc phân tích tinh dịch của họ cách nhau 10 ngày trong thời gian 60 ngày. So với những người đàn ông khỏe mạnh không có Covid-19, nghiên cứu cho thấy có một sự gia tăng đáng kể tình trạng viêm nhiễm và oxy hóa trong tế bào tinh trùng của những người có Covid-19. Nồng độ, khả năng di chuyển và hình dạng tinh trùng của họ cũng bị tác động tiêu cực bởi virus. Sự khác biệt tăng lên theo mức độ nghiêm trọng của bệnh.
“Những tác động này lên tế bào tinh trùng có liên quan đến chất lượng tinh trùng thấp hơn và giảm khả năng sinh sản. Mặc dù những tác động này có xu hướng cải thiện theo thời gian, chúng vẫn cao hơn đáng kể và bất thường ở bệnh nhân COVID-19. Mức độ của những thay đổi này cũng liên quan đến tình trạng bệnh” – trưởng nhóm nghiên cứu Behzad Hajizadeh Maleki, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Justus Liebig Giessen, ở Hesse (Đức) cho biết.
Nghiên cứu chỉ ra rằng cũng có mức độ hoạt động của enzym ACE2 cao hơn nhiều ở nam giới mắc bệnh Covid. ACE2 – enzym 2 có chức năng chuyển đổi angiotensin – là protein cung cấp điểm xâm nhập (entry point) cho coronavirus móc vào và lây nhiễm sang các tế bào khác trong cơ thể. Tuy nhiên, không có gì ngạc nhiên khi Covid-19 có thể ảnh hưởng đến hệ sinh sản nam giới, vì các thụ thể ACE2, hoặc “các thụ thể tương tự mà virus sử dụng để truy nhập vào các mô phổi, cũng được tìm thấy trong tinh hoàn” – theo giáo sư Allan Pacey, người cũng là tổng biên tập tạp chí Human Fertility.
Pacey cho biết: “Kể từ khi bắt đầu đại dịch Covid-19, đã có một mối lo ngại dễ hiểu (nhưng trên lý thuyết) về việc liệu coronavirus này có thể có tác động bất lợi đến khả năng sinh sản của những người đàn ông bị nhiễm hay không”. Sau khi xem xét 14 nghiên cứu được công bố về chủ đề này, Pacey kết luận rằng “bất kỳ tác động có thể đo lường nào của coronavirus lên khả năng sinh sản của nam giới đều chỉ là nhẹ và tạm thời”.
Ông cho biết thêm, cần phải lưu ý rằng việc sử dụng thuốc để điều trị virus cũng có thể làm giảm tinh trùng. Sheena Lewis, giáo sư danh dự tại Đại học Queen’s University Belfast ở Ireland, cũng chia sẻ suy nghĩ tương tự: “Chúng ta biết rằng béo phì làm giảm chất lượng tinh trùng. Các phương pháp điều trị COVID cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng của những người đàn ông này, chứ không phải chính COVID. Vì vậy, cần có những nghiên cứu dài hạn hơn trước khi tinh hoàn được coi là cơ quan có nguy cơ cao đối với Covid-19”.
