Kính viễn vọng được đặt tên James Webb và bắt đầu hoạt động năm 2002. Theo kế hoạch của NASA, Webb sẽ được phóng vào không gian năm 2010 với kinh phí từ $1 đến $3,5 tỷ. Nhưng chuyến bay bị trì hoãn đến năm 2014, rồi lại thêm bốn năm nữa. Ngân sách cho chuyến du hành của Webb lúc đó đã lên đến $8 tỷ. Quốc hội Hoa Kỳ thật sự không hài lòng khi NASA tiếp tục yêu cầu viện trợ thêm để giữ James Webb không bị phá bỏ.
Gregory Robinson, lúc đó là phó trợ lý các chương trình tại NASA, chịu trách nhiệm đánh giá năng suất của hơn 100 dự án khoa học, được mời về để “giải quyết” James Webb. Câu trả lời của ông là “Không. Tôi yêu thích và hài lòng với công việc hiện tại.”
Cho đến năm 2018, Thomas Zurbuchen, quản lý hành chính khoa học của NASA, quyết định mời Gregory Robinson một lần nữa. Robinson là người hội tụ những gì James Webb đang cần. Ông có kinh nghiệm với rất nhiều dự án, kể cả những cái đang gặp trở ngại. Ông có khả năng được niềm tin trong một tập thể. “Khi ông ấy bước vào phòng, hoặc nhà ăn, cho đến khi ông ấy rời khỏi thì ông ấy đã biết một nửa số người trong đó,” Thomas Zurbuchen nói về Gregory Robinson.
Tháng Ba năm 2018, Robison nhận lời bước vào chuyến du hành của James Webb một cách…miễn cưỡng. “Ông ấy (Thomas Zurbuchen) đã còng hai tay của tôi và đẩy tôi vào Webb”, Robinson nói vui.
Gregory Robinson là con trai thứ chín trong gia đình 11 anh chị em, con của một nông dân thuê đất để trồng cây thuốc lá. Ông sinh ra ở Danville, Virginia. Robinson học ở một trường dành riêng cho người da đen cho đến năm 1970, các trường học trong khu vực của ông hợp nhất lại. Gregory Robinson có bằng cử nhân Toán của Virginia Union University, bằng cử nhân Kỹ thuận điện của Howard University và bằng Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh của Averett College. Ông là người duy nhất trong gia đình theo đuổi con đường khoa học và toán học. Chính học bổng về thể thao đã mở lối cho Robinson vào Virginia Union University ở Richmond, để từ đó, ông theo đuổi và dành cuộc đời cho sự nghiệp khoa học.
Vị trí của Gregory Robinson, 62 tuổi, ở NASA là một điều hiếm có: người đàn ông da màu ở vị trí cấp quản lý cao nhất của NASA – cơ quan quyền lực nhất thế giới về khoa học vũ trụ. Robinson nhìn thấy có nhiều kỹ sư da đen làm việc tại NASA, nhưng ông cho rằng “chắc chắn không nhiều như là lẽ ra phải có.” “Trong các cuộc họp báo ra mắt sự kiện James Webb, không có nhiều người da màu tham dự. Chúng tôi còn nhiều điều cần phải cố gắng cải thiện” – có thể xem đây là một khao khát dân tộc của Gregory Robinson.
Khi đồng ý đảm nhận Giám đốc dự án Kính viễn vọng James Webb, Robinson đối diện với nhiều trọng trách, lớn nhất là không thể tiếp tục trì hoãn thời gian phóng James Webb vào không gian. Lần thử nghiệm Webb thất bại đã cho biết mức độ cần phải sửa chữa. Các tàu vũ trụ bắt buộc phải trụ vững sau những rung động ở cường độ rất lớn khi phóng lên. Webb được thử nghiệm bằng cách lắc (dĩ nhiên là theo cách chuyên môn của các kỹ sư.) Thế nhưng, các con ốc giữ tấm chắn lớn và mỏng của kính thiên văn bị rớt ra.
Điều này đã lấy mất 10 tháng của Robinson và đội ngũ kỹ sư, kỹ thuật của James Webb. “Mười tháng để sửa một lỗi duy nhất” Robinson nói. Ngày phóng James Webb dời đến Tháng Ba, 2021 và ngân sách tăng thêm $800 triệu.
Người đàn ông da đen nhiều kinh nghiệm, bản lĩnh của dự án James Webb bình tĩnh, trấn an mọi người: “Mọi thứ xảy ra chúng ta ở đó không nhìn thấy. Những điều không hay luôn luôn sát cạnh chúng ta, đúng không?”
Robinson và nhóm James Webb lao vào kiểm tra. Cuối cùng, họ phát hiện lý do các con ốc bị văng ra sau khi rung lắc Webb là do trên bản vẽ kỹ thuật không chỉ rõ lượng mô-men xoắn – một đại lượng vật lý được sử dụng để tính công của động cơ, cần phải được áp dụng cho James Webb. Đây là trách nhiệm của nhà thầu Northrop Crumman, họ đã đưa chỉ số chưa chính xác. Ronbison yêu cầu “cần phải có một thông số kỹ thuật để đảm bảo phù hợp.”
Một hội đồng đánh giá công bố báo cáo của mình, ghi nhận một loạt vấn đề và đưa ra 32 khuyến nghị. NASA thực hiện đúng tất cả những điều đó. Một trong những đề nghị là phải kiểm tra toàn bộ tàu vũ trụ để xác định “lực nhúng” – những sai lầm đã xảy ra nhưng không ai nhận thấy.
Dưới sự điều phối của Gregory Robinson, nhiều nhóm được thành lập. Mỗi nhóm được lãnh đạo bởi người có nhiều kinh nghiệm nhất. Tất cả vấn đề đều được vẽ lên giấy. Những phần ráp nối chưa khớp của Webb đã được tìm ra và khắc phục.
Ngày 25 Tháng 12, 2021, James Webb được phóng lên không gian từ lãnh thổ Guiana nước Pháp. Cuộc hành trình không gặp trở ngại. Những nhiệm vụ của Webb cũng được triển khai thuần thục.
Sứ mệnh của James Webb còn tiếp tục, nhưng Gregory Robinson, người đàn ông đa đen hiếm hoi ở NASA thì cho rằng, ông đã hoàn thành công việc của mình và tự hào về điều đó.
__
ĐỌC THÊM:
