Hai tuần sau khi Tòa án Tối cao lật lại án lệ Roe v. Wade, Tổng thống Joe Biden đã ký một sắc lệnh bảo vệ quyền tiếp cận phá thai trên toàn quốc bất chấp nỗ lực của một số tiểu bang cấm hoặc hạn chế nghiêm ngặt việc này.
Phát biểu từ Phòng Roosevelt của Tòa Bạch Ốc cùng với Phó Tổng thống Kamala Harris và Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Xavier Becerra, ông Biden đã chỉ trích quyết định của tòa án hai tuần trước là “cực đoan” và “hoàn toàn sai lầm”.
Tổng thống cũng kêu gọi phụ nữ thực hành “quyền lực chính trị” bằng cách đi bỏ phiếu với số lượng kỷ lục vào tháng Mười Một năm nay. Ông nói rằng đó là cách nhanh nhất để đảo ngược phán quyết của tòa án bằng cách trao cho các đảng viên Dân Chủ tại Quốc Hội đa số phiếu họ cần để luật hóa quyền phá thai thành một luật liên bang.
“Đây không phải là một nỗi kinh hoàng tưởng tượng. Nó đã xảy ra rồi. Mới tuần trước, có thông tin cho biết một bé gái 10 tuổi là nạn nhân của vụ hiếp dâm – 10 tuổi – đã bị buộc phải đi ra khỏi tiểu bang Ohio đến tiểu bang Indiana để chấm dứt việc mang thai và cứu sinh mạng bé,” Tổng thống Biden nói. “Hãy tưởng tượng là một cô gái nhỏ. Tôi nói nghiêm chỉnh đấy, hãy tưởng tượng mình là cô gái nhỏ đó,” ông nói thêm với giọng xúc động.
Sắc lệnh nói gì?
Sắc lệnh được đưa ra trong bối cảnh ông Biden đang đối mặt với áp lực từ những người cùng đảng Dân Chủ đòi chính quyền có hành động mạnh mẽ hơn sau quyết định của tòa án tối cao hủy bỏ một án lệ về quyền phá thai đã tồn tại 50 năm nay.
Sắc lệnh của ông hoàn thiện những điều đã được chính quyền thông báo – bao gồm hướng dẫn của Bộ Tư Pháp bảo đảm cho phụ nữ được đi ra khỏi tiểu bang để phá thai. Sắc lệnh đề cập đến những rủi ro gia tăng đối với bệnh nhân, nhà cung cấp dịch vụ y tế và phòng khám, bảo vệ các phòng khám di động bố trí tại các biên giới tiểu bang để cung cấp dịch vụ chăm sóc cho bệnh nhân ở ngoài tiểu bang.
Ông Biden cũng yêu cầu Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland và cố vấn pháp lý Tòa Bạch Ốc triệu tập các luật sư và tổ chức tình nguyện để “đứng ra đại diện hợp pháp cho bệnh nhân, nhà cung cấp và bên thứ ba tìm kiếm hoặc cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản một cách hợp pháp trên khắp đất nước”.
Sắc lệnh cung cấp thời gian nghỉ phép cho nhân viên chính quyền liên bang đi du lịch để chăm sóc y tế, có thể làm gương cho các công ty tư nhân làm điều tương tự. Các công ty Amazon, Starbucks và các tập đoàn khác đã công bố các phúc lợi y tế mở rộng để chi trả phí đi lại cho nhân viên nếu họ muốn phá thai và thủ tục này không có sẵn ở gần nơi họ sống.
Ông Biden cũng đang yêu cầu Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh thực hiện “hành động bổ sung để bảo vệ và mở rộng” khả năng tiếp cận việc phá thai bằng thuốc, thuốc tránh thai khẩn cấp và vòng tránh thai. Đồng thời, Bộ này phải tăng cường các nỗ lực tiếp cận cộng đồng và giáo dục công chúng liên quan đến các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản – bao gồm cả phá thai – để công chúng có được thông tin đáng tin cậy.
Quyền riêng tư của bệnh nhân là một phần khác trong sắc lệnh của Biden, thực hiện các biện pháp bổ sung để giải quyết việc chuyển và bán dữ liệu nhạy cảm liên quan đến sức khỏe, chống giám sát kỹ thuật số liên quan đến các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản và bảo vệ mọi người khỏi các hành vi gian lận và lừa đảo.
Trong thực tế sắc lệnh chỉ có tác động rất ít bởi vì các tiểu bang có toàn quyền ra luật hạn chế phá thai và tiếp cận thuốc ngừa thai. Nhưng các nhà lập pháp Dân Chủ và các tổ chức ủng hộ quyền phá thai cho đây là “một bước đầu quan trọng”, đồng thời yêu cầu hành pháp phải xem xét nhiều lựa chọn pháp lý khác nữa.
Sau phát biểu của ông Biden, Chủ tịch Ủy ban Toàn quốc đảng Cộng Hòa Ronna McDaniel nói rằng, đảng Dân Chủ đã xa rời người dân Mỹ. Nhưng một cuộc khảo sát của Reuters cho thấy hơn 70% người Mỹ nói rằng vấn đề phá thai nên để cho thai phụ và bác sĩ của họ giải quyết thay vì cấm đoán.
Phụ nữ nên thực thi quyền lực chính trị
Ông Biden nói rằng cuối cùng chỉ có Quốc Hội mới có thể quy định án lệ Roe thành luật và ông sẽ phủ quyết mọi dự luật hạn chế quyền phá thai trên toàn quốc nếu đảng Cộng Hòa đưa ra.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (Dân Chủ-California) cho biết hôm thứ Sáu, Hạ viện sẽ bỏ phiếu vào tuần tới để thông qua dự luật cho phép phụ nữ trên toàn quốc được quyền phá thai. Hạ viện đã thông qua đạo luật này vào tháng Chín năm ngoái, nhưng nó đã thất bại tại Thượng viện vào tháng Năm năm nay.
Bất kỳ nỗ lực nào của đảng Dân chủ nhằm đưa án lệ Roe v. Wade thành luật liên bang đều có thể bị đình trệ tại Thượng viện, nơi họ sẽ cần ít nhất 10 phiếu bầu của đảng Cộng Hòa và vượt qua sự phản đối của hai thượng nghị sĩ bảo thủ của đảng Dân Chủ Joe Manchin và Kyrsten Sinema.
Tổng thống kêu gọi phụ nữ hãy đi bỏ phiếu với số lượng kỷ lục vào tháng Mười Một này để bầu cho các đảng viên Dân Chủ ủng hộ quyền phá thai. “Các bạn, những người phụ nữ của nước Mỹ, các bạn sẽ quyết định kết quả của vấn đề này,” ông Biden nói và cảnh báo rằng một loạt các quyền riêng tư khác – chẳng hạn như hôn nhân đồng tính và biện pháp tránh thai – có thể gặp rủi ro.
“Chúng ta không thể cho phép một Tòa án Tối cao mất kiểm soát hoạt động cùng với các phần tử cực đoan trong đảng Cộng Hòa lấy đi các quyền tự do và quyền tự chủ cá nhân của chúng ta”, ông Biden nói.
Đọc thêm: