Tình hình dịch bệnh tại California ngày càng nghiêm trọng. Tổng số ca nhiễm hiện đã lên đến hơn 1,3 triệu. Tuần trước có đến hơn 25.000 ca nhiễm được ghi nhận trong một ngày.
Hạt Los Angeles tuần trước đã vượt qua cột mốc với 10.000 ca nhiễm mới một ngày. Giới chức Los Angeles cho biết, cứ 20 phút lại có một người chết vì Covid, và giám đốc y tế công cộng của hạt, Barbara Ferrer, đã khóc trong một cuộc họp báo khi nói về “sự mất mát khôn lường” với hơn 8.000 người tử vong. San Francisco cũng chứng kiến tỷ lệ tăng trung bình từ 15 đến 30 trên mỗi 100.000 cư dân kể từ kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn.
Và ở San Diego, gần biên giới Mỹ-Mexico, hơn 1.000 người đang bị nhiễm mỗi ngày. “Đây là thời điểm khó khăn nhất kể từ khi bắt đầu đại dịch” – Gavin Newsom, thống đốc California, nói. Các bệnh viện trên toàn tiểu bang đã quá tải. Ở Nam California, khả năng chứa thêm bệnh nhân tại các đơn vị chăm sóc đặc biệt đã giảm còn 10%. Tại hạt Santa Clara thuộc Vùng Vịnh (Bay Area), chỉ còn 31 giường ICU cho hai triệu cư dân. San Francisco dự kiến sẽ hết giường ICU vào ngày 27 tháng 12.
Marcia Santini, một y tá khoa cấp cứu thuộc Đại học California, Los Angeles (UCLA), nói rằng “virus đang tràn đến và tấn công tất cả. Chúng tôi đang cố gắng bảo vệ chính mình và bảo vệ bệnh nhân. Vài tháng tới sẽ thực sự đáng sợ”. Các nhân viên ở tuyến đầu cho biết họ đang ngày càng chiến đấu với tình trạng kiệt quệ sau nhiều tháng đối phó sự tàn phá kinh hoàng của dịch bệnh. Một mùa đông đen tối đang hiển hiện phía trước. Erick Fernandez, một y tá cấp cứu 30 tuổi tại bệnh viện Antelope Valley (AVH) ở Bắc Los Angeles, cho biết: “Tôi đã thấy có nhiều bệnh nhân trẻ tuổi được đưa ngay vào ICU. “Hầu hết chúng ta đều có cùng suy nghĩ – nếu chính chúng ta mắc bệnh đó thì sao? Nếu đó là người nhà của chúng ta thì sao?”.
Trước tình hình ngày càng nghiêm trọng, tuần trước, chính quyền California đã áp đặt lệnh “stay-at-home” mới, nhắm theo từng khu vực. Bất cứ khu vực nào mà công suất ICU giảm xuống dưới 15% sẽ bị “khóa chặt cửa”. Nam California, Thung lũng Trung tâm (Fresno, Sacramento, Yolo, Yuba…) đã chạm đến ngưỡng nguy hiểm này. Tại Vùng Vịnh, giới chức địa phương đã ứng chiến trước bằng các giải pháp siết chặt trước khi tình hình trở nên tồi tệ hơn. “Chúng tôi làm điều này không phải vì chúng tôi muốn. Mà là cho cuộc sống mọi người” – thị trưởng San Francisco, London Breed, nói. Tiến sĩ Grant Colfax, giám đốc Sở y tế công cộng San Francisco, cho biết: “Hiện tại, virus ở khắp mọi nơi trong thành phố và ở rất nhiều khu vực lân cận mà trước đây chưa từng xuất hiện”.
Tuy nhiên, phản ứng người dân California lại khác. Nhiều người không ủng hộ. Họ cho rằng các quy tắc và quy định kiểm soát – dự kiến kéo dài đến hoặc thậm chí qua Giáng sinh – dường như mâu thuẫn. Tại sao người dân California cần hạn chế tiếp xúc xã hội, khi ông thống đốc và thị trưởng San Francisco lại dự lễ kỷ niệm tại một nhà hàng đẳng cấp sao Michelin? Sự phản đối đối với các biện pháp mới trở nên đặc biệt mạnh mẽ ở khu vực nông thôn.
Vài nơi chống lại, kể cả khi coronavirus đã lan tràn và lây nhiễm giới công nhân nông nghiệp chủ yếu người Latin, vốn là những người giữ cho ngành nông nghiệp trị giá 50 tỉ USD của tiểu bang tiếp tục tồn tại. Ngành công nghiệp nhà hàng, vốn bị ảnh hưởng nặng nề nhất, cũng đang chống quyết liệt. Một số nhà hàng đã đầu tư hàng nghìn đôla vào việc xây dựng khu vực ăn uống ngoài trời, bây giờ không khỏi không điên tiết khi họ bị yêu cầu phải đóng cửa cả khu vực bên ngoài. Sharokina Shams, phát ngôn viên Hiệp hội Nhà hàng California, nói rằng 43% chủ nhà hàng cho biết họ không chắc liệu hoạt động kinh doanh của họ có tồn tại được trong sáu tháng tới hay không.
Covid đã làm lộ rõ sự bất bình đẳng. California chứng kiến mức thất nghiệp kỷ lục và vô số doanh nghiệp phải đóng cửa vĩnh viễn, dù một số lĩnh vực – đặc biệt ngành công nghệ – vẫn tăng doanh thu. Các nhà kinh tế dự đoán, sau đại dịch, California có thể chứng kiến cái gọi là “sự phục hồi hình chữ K” (“K-shaped recovery”), nơi thu nhập những người kiếm được tiền nhiều nhất tiếp tục tăng trong khi những người đang chết vật vờ sẽ không còn con đường nào khác để ngoi dậy.
Những người Latin ở hạt Los Angeles, nhiều người trong số họ đang làm những công việc thiết yếu, lại là thành phần nhiễm virus với tỷ lệ cao gấp đôi so với người da trắng. Marta Induni, giám đốc nghiên cứu của Viện Y tế Công cộng phi lợi nhuận có trụ sở tại Oakland, cho biết các biện pháp khóa cửa mới sẽ không giải quyết được những bất bình đẳng vì chúng thiếu hỗ trợ cho người lao động.
Giới hoạt động xã hội hy vọng California sẽ tính đến những yếu tố bất bình đẳng, khi phát triển kế hoạch phân phối vaccine Covid-19. California đang chuẩn bị nhận 327.000 liều trong chuyến đầu tiên. Tiểu bang đặt mục tiêu tiêm cho 2,16 triệu người vào cuối năm nay, bắt đầu từ các nhân viên y tế và bệnh nhân lưu trú dài hạn. Trước mắt, một bức tranh xám xịt đang bao trùm California. Bất luận thế nào, điều khẩn thiết bây giờ là người dân phải ý thức tự bảo vệ mình. Virus không phân biệt giới tính, không phân biệt tuổi tác, không phân biệt thành phần…