Một cơn ác mộng của đảng Cộng hòa (GOP) dường như sắp trở thành hiện thực. Đó là mất ghế tổng thống và mất cả uy tín chính trị, nếu đảng vẫn kiên trì trung thành với Donald Trump dù bất cứ điều gì xảy ra với cựu tổng thống – nhận định của Jennifer Rubin trên The Washington Post.
GOP mặc định “Trump không có tội”?
Trong nhiều năm nay, một số đảng viên (GOP) và phần lớn các phương tiện truyền thông dòng chính đã ấp ủ hy vọng GOP sẽ sớm thức tỉnh. Họ tin rằng, cuối cùng đảng sẽ đào thải Donald Trump “bất nhất, bất trung, không dân chủ và không phù hợp” (unhinged, disloyal, undemocratic and unfit) với ghế tổng thống và lãnh đạo đảng. Nhưng rồi xuất hiện một câu hỏi khác:
Nếu các đảng viên GOP vẫn không thức tỉnh sau cuộc luận tội đầu tiên (bồi thẩm đoàn New York đồng ý Trump đã nói dối về vụ tấn công tình dục E. Jean Carroll và phiên toà được lên kế hoạch vào Tháng Một. Còn phiên tòa hình sự ở Manhattan liên quan đến vụ dùng tiền bịt miệng được ấn định vào Tháng Ba); sau cuộc luận tội thứ hai (bản cáo trạng của công tố viên đặc biệt Smith cáo buộc Trump cản trở và vi phạm Đạo luật Gián điệp); và sau khi có đầy đủ bằng chứng về vai trò của Trump trong âm mưu đảo chính ngày 6 Tháng Một, thì… thật khó để tưởng tượng điều gì sẽ làm cho họ tỉnh táo.
Có rất ít bằng chứng cho thấy Trump sẽ rời cuộc đua để tập trung bảo vệ mình trước các phiên toà chờ đón, mà ngược lại, vị trí pháp lý càng tồi tệ, bị truy tố càng nhiều ông ta càng khao khát giành lại chiếc ghế tổng thống, và những người ủng hộ ông ta cũng đồng tình như thế qua tỷ lệ người ủng hộ trong đảng.
Các nhà lập pháp GOP ở Quốc hội và các nhân vật truyền thông cánh hữu đã góp phần tạo thêm niềm tin và cảm hứng “chiến đấu đến cùng” cho cựu tổng thống khi họ cố gắng giảm nhẹ, biện bạch cho phản ứng của Trump và bác bỏ hầu như tất cả các cáo buộc chống lại Trump, từ cấp tiểu bang đến liên bang, không phải bây giờ mà từ lúc Trump bị đàn hặc tại Quốc hội lúc còn là tổng thống. Thậm chí họ tìm cách đánh đồng GOP và Trump làm một, biến Trump thành “người duy nhất đúng” và “người duy nhất có thể lấy lại chiếc ghế tổng thống” của đảng.
Lập luận của họ là: Cái gọi là đánh cắp và chia sẻ tài liệu tuyệt mật cũng… thường thôi, “không có gì mà ầm ĩ”. “Và xét cho cùng, không có chuyện âm mưu lật đổ kết quả bầu cử vào ngày 6 Tháng Một, 2021” – họ khẳng định.
Đây là kết quả có thể thấy trước khi GOP (chủ yếu là GOP MAGA), các chính trị gia cộm cán của đảng và hàng triệu người ủng hộ họ hoặc bị họ dẫn dắt bị chìm đắm trong thế giới của những âm mưu hoang tưởng (như âm mưu của Big Tech, của Deep State) và từ chối thừa nhận họ đã sai lầm, thậm chí rất sai lầm khi kiên trì đứng về phía cựu tổng thống. Và thành thật mà nói, cách tấn công của một số phương tiện truyền thông cho đến nay đã thất bại đối với những đảng viên GOP xem Trump là thần tượng (dù có thể thành công với các cử tri do dự). Lý do mà nhiều đảng viên GOP vẫn ủng hộ Trump đã không được truyền thông dòng chính phân tích kỹ cũng như phân tích nguồn gốc lịch sử tại sao vấn đề phân biệt chủng tộc, bài ngoại và các ý tưởng độc hại khác vẫn còn tồn tại đến hôm nay.
Truyền thông dòng chính đang sa vào cuộc đấu “chính trị ngựa đua” (horserace politics), một căn bệnh nặng trong nền chính trị Hoa Kỳ. Một nhà phân tích nhìn thấy con đường diệt vong chính trị của GOP đang lù lù phía trước nếu các đảng viên GOP không hiểu việc kiên trì xem Trump người mang tiêu chuẩn của đảng sẽ có hậu quả thế nào. Nhưng những lời khuyên kiểu này luôn rơi vào những lỗ tai điếc!
Hậu quả của lòng trung thành vô điều kiện
Ngay cả khi Trump bị kết tội tại một hay hai phiên toà cũng không có hy vọng lay chuyển được các cử tri GOP trong cuộc bầu cử sơ bộ. Theo quyết định của thẩm phán liên bang ở Florida, vụ tài liệu Mar-a-Lago sẽ xử sau Tháng Năm (thậm chí tất cả các phiên toà đã lên lịch đều có thể bị trì hoãn). Cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống của GOP sẽ được tiến hành vào Tháng Một và kéo dài đến Tháng Ba. Người chiến thắng sẽ được trao vương miện vào đầu Tháng Năm (giống như năm 2016), ngay trước khi phiên tòa Mar-a-Lago kết thúc.
Nếu không có phán quyết có tội trong các phiên toà xử vụ 6 Tháng Một và không có bản án trong các vụ khác (ở New York, ở Florida…), khả năng một Đại hội Quốc gia của GOP vào Tháng Bảy với những ứng cử viên GOP có thể thắng Trump trong vòng đấu sơ bộ là sẽ rất thấp. Lật ngược chỉ có thể xảy ra khi Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy quay đầu hoặc đại hội nhận thấy các thống đốc GOP ôn hòa đáng quan tâm hơn Trump. Nếu lật ngược không xảy ra, GOP sẽ gặp khó khăn trong cuộc bầu cử tổng thống khi đại diện cho đảng là một ứng cử viên đã bị đàn hặc, bị truy tố nhiều lần và có thể bị kết án một, hai lần.
Nguy hiểm tiềm tàng khi GOP đánh cược rằng hàng triệu cử tri độc lập bỏ phiếu cho Trump lần trước sẽ vẫn bỏ phiếu cho một ứng cử viên bị truy tố hoặc có thể bị kết án, người dành phần lớn thời gian vận động tranh cử để kể về các vụ án “oan ức” của mình. Hãy nhớ rằng, dù có án hay không có án, Trump sẽ phải đối mặt với một cuộc leo dốc “gần như không thể” để đạt được kết quả như năm 2016.
Nhà thăm dò dư luận đảng Dân chủ Celinda Lake và nhà làm phim tài liệu Mac Heller gần đây đã lưu ý trên The Washington Post: “Giữa cuộc bầu cử năm 2016 và cuộc bầu cử năm 2024, số cử tri Gen Z (sinh vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2010) sẽ tăng ròng 52 triệu so với các thế hệ lớn tuổi. Nói cách khác, cử tri năm 2024 sẽ trẻ hơn và nghiêng về Dân chủ hơn so với số cử tri Gen Z đã chọn Trump vào năm 2016”.
Nhưng GOP cũng có thể lôi kéo thành công nhóm cử tri từng dồn phiếu cho Trump vốn chẳng màng những tội danh hay bản án “oan ức” của ông ta. Nếu thành công thì đó là điều không thể tưởng tượng được đối với một đảng chính trị luôn bị ám ảnh bởi Hunter Biden, dung túng cho các dân biểu quá khích như bà Marjorie Taylor Greene (Cộng hoà-Georgia) và những kẻ “kiên trì” phủ nhận Joe Biden là người chiến thắng năm 2020.
