Thượng nghị sỹ Joe Manchin III (Dân chủ-West Virginia) khẳng định ông sẽ không hỗ trợ gói kinh tế mới về biến đổi khí hậu và tăng thuế các cá nhân và tập đoàn giàu có, ngay vào lúc những cuộc thương lượng về một dự luật kinh tế trong Đảng Dân chủ vẫn rơi vào bế tắc.
Ngày 14 Tháng Bảy, Thượng nghị sỹ Joe Manchin III (Dân chủ-West Virginia) đã thông báo cho các lãnh đạo Đảng Dân chủ trong Quốc hội về lập trường trên. Đây là một bước lùi lớn cho các nhà lập pháp đảng, những người hy vọng sẽ đạt được một tiến bộ mang tính “cứu nguy” trong chương trình nghị sự của đảng để thu phục cử tri trước cuộc bầu cử giữa kỳ vào mùa Thu này.
Theo The Washington Post, sự thay đổi lớn của Manchin sau các cuộc thương lượng dây dưa (được xác nhận bởi hai người thạo tin với điều kiện giấu tên) đã đe dọa hy vọng thông qua gói kinh tế mang “dấu ấn” quan trọng của Đảng Dân chủ sau bảy tháng Manchin làm vô hiệu dự thảo gốc “Build Back Better Act” $2 ngàn tỷ được Tổng thống Joe Biden ủng hộ. Tuy nhiên, Manchin cho biết ông không bác bỏ các điều khoản giúp giảm chi phí thuốc kê đơn cho người cao tuổi. Sam Runyon, phát ngôn viên của Manchin, nêu rõ:
“Các toan tính chính trị không nên sử dụng đối với hàng triệu người Mỹ đang phải vật lộn để mua hàng hóa và nhiên liệu khi lạm phát tăng đến 9.1%. Thượng nghị sĩ Manchin tin rằng đã đến lúc các nhà lãnh đạo Dân chủ nên gạt các chương trình chính trị sang một bên, đánh giá lại và điều chỉnh cho phù hợp với thực tế kinh tế mà đất nước đang phải đối mặt để không đổ thêm dầu vào ngọn lửa lạm phát!”.
Sự thất bại của gói kinh tế vào cuối ngày 14 Tháng Bảy gây bất ngờ vì cuộc đàm phán kéo dài nhiều tuần giữa lãnh đạo đa số Thượng viện Charles E. Schumer và Manchin có vẻ như gần đạt được sự đồng thuận để thực hiện mục tiêu: Duy trì quyền kiểm soát của phe Dân chủ ở cả hai viện Quốc hội sau cuộc bầu cử Tháng Mười Một.
Không có Manchin, đảng Dân chủ không thể thông qua gói kinh tế tại Thượng viện, nơi đảng cần tất cả 50 phiếu bầu của các thành viên đảng trong cuộc họp kín, cộng với lá phiếu quyết định của Phó Tổng thống Kamala Harris, để có thể sử dụng quy trình đặc biệt gọi là “budget reconciliation” để vô hiệu hoá chiến thuật “filibuster” (tẩy chay họp thông qua gói) của Đảng Cộng hoà.
Để giành được sự đồng thuận của Manchin, Đảng Dân chủ phải từ bỏ một số đề xuất chi tiêu giá trị nhất, từ việc cho gia đình hưởng lương nghỉ y tế đến cung cấp dịch vụ chăm sóc trẻ em, nhà trẻ miễn phí và trợ cấp thuế cho những người có thu nhập thấp. Nhưng những khoản từ bỏ này vẫn không đủ đối với những người Dân chủ ôn hòa muốn cắt giảm chi tiêu như Manchin, mà những ngày gần đây, họ càng quyết liệt hơn trong bối cảnh giá hàng hoá tăng kỷ lục.
Tuần này, khi dữ liệu mới cho thấy lạm phát tăng cao nhất trong gần 41 năm, Manchin tuyên bố rằng ông sẽ “thận trọng” khi xem xét bất kỳ khoản chi tiêu liên bang mới nào. Trong nhiều tháng qua, các nhà lập pháp của Đảng Dân chủ cảnh báo nếu không có một gói kinh tế lớn, nhiều gia đình không chịu nổi gánh nặng tài chính sẽ quay ngược lá phiếu và cơ may giữ Hạ viện và Thượng viện của đảng Dân chủ rất bấp bênh.
Nhiều đảng viên Dân chủ lo là cơ hội giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu sẽ không còn nữa sau ngày bầu cử nên phải làm ngay bây giờ. Nhưng thái độ kiên định của Manchin khiến đảng Dân chủ phải quyết định sớm, giữa việc gây áp lực hơn nữa hoặc phải chấp nhận điều chỉnh gói kinh tế trong các cuộc thương lượng sắp tới. Về khí hậu, các đảng viên Dân chủ từng cho rằng họ có “cơ hội lịch sử” (nắm hai viện) để “chuyển đổi hoàn toàn đất nước”, giảm thiểu ô nhiễm, khuyến khích năng lượng xanh hơn, sạch và có nhiều xe điện hơn trên đường nay bắt đầu thất vọng.
Trong các cuộc thương lượng gần đây, Schumer cố thuyết phục Manchin bằng cách tiếp cận “phân tán”, từ tín dụng thuế để thúc đẩy năng lượng sạch đến các biện pháp khuyến khích mua xe điện và các hình phạt hạn chế đối với các nhà sản xuất khí mêtan độc hại. Nhưng cách tiếp cận này cũng sớm thất bại.
“Tôi không phủ nhận sự thất vọng của mình khi đây là cơ hội cuối cùng của chúng ta để ngăn chặn tác động thảm khốc nhất, và tốn kém nhất, của biến đổi khí hậu – Thượng nghị sĩ Ron Wyden (Dân chủ-Oregon), Chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện tuyên bố – Chúng ta khó có thể tạo ra một dự thảo khác sau một thập niên nữa và sẽ có thiệt hại hàng trăm tỷ đôla, thậm chí hàng ngàn tỷ về kinh tế và thiệt hại về người”. Trong khi đó, về thuế, Đảng Dân chủ đã phải từ bỏ kế hoạch ban đầu hạn chế việc cắt giảm thuế được thực hiện dưới thời Tổng thống Donald Trump từ năm 2017 vì bị một người Dân chủ ôn hòa khác, Thượng nghị sĩ Kyrsten Sinema (Dân chủ-Arizona) phản đối.
__________
